VASEP: Xuất khẩu cá tra có thể tăng trưởng trở lại trong năm 2024

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản (VASEP) cho biết tính đến ngày 15/12/2023, xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam đạt gần 1,8 tỷ USD, giảm 26% so với năm 2022.

Trung Quốc và Hong Kong vẫn là thị trường tiêu thụ hàng đầu cá tra từ Việt Nam trong năm 2023. Việc Trung Quốc mở cửa kinh tế giúp giá trị xuất khẩu cá tra của Việt Nam sang thị trường này dần tăng trở lại.

Năm 2024, nhu cầu từ Trung Quốc sẽ phục hồi tốt hơn so với năm 2023. Sản phẩm cá tra được sử dụng rộng rãi và ưa thích tại hệ thống nhà hàng ăn uống, tuy nhiên giá xuất khẩu vào thị trường này sẽ tiếp tục làm giảm sức cạnh tranh của các doanh nghiệp sang thị trường này.

Xuất khẩu cá tra sang tra sang Mỹ tăng trưởng âm trong năm 2023 do tồn kho cao sau đợt nhập khẩu ồ ạt cuối năm 2022.

Theo số liệu của Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), năm 2022, giá trị nhập khẩu cá tra của Mỹ mua từ Việt Nam đạt mức cao nhất trong lịch sử do nhu cầu tiêu thụ tăng cao sau dịch COVID-19. 10 tháng năm 2023, Mỹ đã mua gần 278 triệu USD cá tra Việt Nam.

Sau khi giảm tồn kho giá cao từ năm 2022, thị trường có thể quay lại sôi động hơn, tuy nhiên mức độ phục hồi sẽ không cao. Bên cạnh đó, kết luận cá tra Việt Nam được đánh giá tốt về an toàn thực phẩm của FSIS trong đợt thanh tra vừa qua cùng với mức thuế thấp mặc dù mới sơ bộ trong kỳ xem xét hành chính POR 19 đặt nhiều hy vọng cho các doanh nghiệp cá tra thâm nhập thị trường này.

Bên cạnh những cơ hội hồi phục cho xuất khẩu thủy sản sang Mỹ, hiện cũng có nhiều thách thức doanh nghiêp phải vượt qua. Trong đó, việc ngày càng có nhiều công ty kinh doanh sản phẩm thủy sản Mỹ nộp đơn để Bộ Thương Mại Mỹ chấp thuận là nguyên đơn của vụ kiện chống bán phá giá cá tra khiến cho các đợt rà soát hành chính hàng năm ngày càng trở nên phức tạp.

Theo VASEP, xuất khẩu cá tra năm 2024 sẽ không chỉ tập trung vào các phile đông lạnh, sản phẩm thế mạnh của Việt Nam, mà còn mở rộng thêm sản phẩm cá tra giá trị gia tăng và các sản phẩm (bong bóng cá, chả cá tra).

Biến động của thế giới những tháng cuối năm 2023 cũng ảnh hưởng nhất định đến xu hướng và chiến lược của các nhà chế biến. Hải sản nguồn gốc từ Nga (bao gồm cả hải sản Nga được bên thứ ba chế biến) bị Mỹ cấm nhập khảu vào nước này, đây có thể là cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Mỹ.

Năm 2024 được dự báo giá xuất khẩu cá tra sẽ tăng trở lại, tuy nhiên những căng thẳng trên biển Đỏ gần đây cũng gây ra không ít khó khăn trong quá trình vận tải, nhất là những thách thức về cước vận chuyển gia tăng. Giá bán đến tay người tiêu dùng tăng cao sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quyết định mua hàng.

Do vậy, VASEP cho rằng doanh nghiệp cần theo dõi sát tình hình, chủ động lên các phương án thích hợp bao gồm cả việc mua bảo hiểm đầy đủ để phòng ngừa rủi ro và tổn thất khi hàng hóa phải kéo dài thời gian vận chuyển hoặc gặp sự cố khi đi qua tuyến đường này, hay tìm kiếm thêm các phương thức vận chuyển khác để đảm bảo chuỗi cung ứng.