Vàng và bitcoin đều 'bó tay' trước lạm phát trong năm nay

Con người sở hữu vàng trogn hàng nghìn năm. Vàng có tính ứng dụng trong thực tế ở các lĩnh vực như trang sức hay đồ điện tử. Khác với tiền pháp định, trữ lượng vàng cũng có giới hạn. Với đặc tính tương tự (có số lượng giới hạn), bitcoin, được nhiều người biết tới với tên gọi “vàng điện tử”.

Vì lý do nói trên, nhiều người cho rằng bitcoin và vàng đều có thể rào chắn lạm phát. Câu hỏi đặt ra là liệu chúng có hiệu quả để chống lạm phát trong giai đoạn hiện nay?

Bitcoin quá biến động để có thể rào chắn lạm phát

Với việc giá bitcoin liên tục lao dốc trong năm nay, lập luận cho rằng bitcoin có thể là một biện pháp phòng vệ với tình trạng lạm phát giữa lúc kinh tế đi xuống không còn là một lập luận được nhiều người ủng hộ, theo CNBC.

Từ lâu, những người ủng hộ bitcoin luôn cho rằng tính khan hiếm của bitcoin sẽ bảo vệ giá trị của đồng tiền này ngay cả khi lạm phát tăng. Khác với các ngân hàng trung ương với khả năng tăng nguồn cung tiền, bitcoin chỉ có một số lượng đồng tiền cố định để tạo ra sự khan hiếm.

Thực tế, ngay cả trước khi thị trường tiền mã hoá đi xuống, nhiều tranh luận về việc liệu bitcoin có thể giữ được giá trị hay không đã nổ ra. Nhà đầu tư tỷ phú Paul Tudor Jones cho rằng bitcoin có thể là một biện pháp phòng vệ trước lạm phát, trong khi đó Mark Cuban thẳng thắn cho rằng điều này chỉ giống như một “slogan marketing”.

Một số người thì cho rằng dần dần bitcoin có giá trị nội tại trong việc lưu giữ giá trị khi nó được nhiều người chấp nhận hơn, tương tự như vàng. Những người này cho rằng bitcoin là một tài sản sẽ không bị mất giá qua thời gian.

Dù vậy, điều này chưa được chứng minh là đúng, ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Ở thời điểm thực hiện bài viết, giá bitcoin đã giảm tới trên 59% so với thời điểm đầu năm nay, theo Google Finance.

Với tiền mã hoá, “mức độ biến động giá của nó lớn đến mức rất khó để tôi có thể xem nó như một tài sản có khả năng lưu trữ giá trị trong dài hạn”, Anjali Jariwala, người sáng lập Fit Advisors, nói với CNBC.

Anjali Jariwala cho rằng tiền mã hoá nhìn chung là một loại tài sản mới chưa thể đạt được chức năng như của vàng hay tiền mặt “vì chúng chưa dễ để đổi lấy hàng hoá oặc dịch vụ”. Mặc dù khan hiếm, giá một đồng tiền mã hoá như bitcoin vẫn phần lớn phụ thuộc vào tâm lý người tiêu dùng, bà khẳng định.

Bên cạnh đó, bà cũng nói rằng tiền mã hoá như bitcoin mới chỉ tồn tại hơn 10 năm và vì thế “chưa có đủ dữ liệu lịch sử để hiểu rõ mục đích của chúng dưới thể thức một dạng đầu tư”.

Mặc dù tiền mã hoá “chưa được chứng minh” cho khả năng lưu trữ giá trị đáng tin cậy trong dài hạn, chúng dần dần có thể sẽ được chấp nhận và có tính dao động thấp hơn, Omid Malekan, giáo sư thuộc Đại học Kinh doanh Columbia chuyên trách cho mảng công nghệ mã hoá và blockchain, nói.

“Khi tính biến động giảm dần, chúng ta sẽ có một hình dung tốt hơn về cách tiền mã hoá phản ứng với những tiến triển mới về vĩ mô, ví dụ như tỷ lệ lạm phát hay các động thái của FED. Dù vậy, ông cũng nhấn mạnh giá tiền mã hoá còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác bên cạnh lạm phát như vấn đề điều hành, quản lý.

CNBC cho rằng dù sao đi nữa tiền mã hoá vẫn được xem là một dạng đầu cơ. Jariwala khuyến nghị bạn chỉ nên đầu tư tiền mã hoá với số tiền mà bạn có thể chấp nhận mất hoàn toàn. Bà cho rằng đầu tư vào tiền ảo là một chiến lược dài hạn và hãy “áp dụng chiến lược này ngay cả trong tình trạng như hiện tại”.

Tiền mã hoá có thể sẽ trở thành một loại tài sản có độ trưởng thành cao hơn và có thể rào chắn lạm phát song “chúng ta chưa thể biết được điều này cho đến khi nó xảy ra”, bà nói.

Vàng có thể rào chắn lạm phát nhưng đó là chuyện… trăm năm

Khác bitcoin, vàng từng được ghi nhận trong quá khứ như một cách để phòng vệ lạm phát, theo Forbes.

Lần gần nhất nước Mỹ trải qua giai đoạn lạm phát không thể kiểm soát là vào những năm 1970 và đầu những năm 1980. Nhìn lại giai đoạn này có thể là cách để thấy vì sao nhiều nhà đầu tư vẫn chọn vàng để phòng vệ lạm phát.

Giá dầu tăng và thiếu hụt năng lượng khiến tỷ lệ lạm phát trung bình năng của Mỹ chạm mốc 8,8% từ năm 1973 tới 1979. Trong 6 năm này, vàng lại được các nhà đầu tư yêu thích khi mang về lợi nhuận năm tới 35%.

Dù vậy, từ năm 1980 đến 1984, khi lạm phát duy trì ở mức trung bình 6,5%, giá vàng lại giảm trung bình 10% mỗi năm. Mặc dù con số này cũng không hẳn quá tệ so với tỉ lệ lạm phát, vàng tỏ ra không hiệu quả bằng các kênh như bất động sản, hàng hoá và cổ phiếu của nhóm công ty S&P 500.

Lạm phát năm trung bình ở mức 4,6% từ năm 1988 đến 1991 nhưng giá vàng giảm khoảng 7,6% mỗi năm.

“Một tài sản phòng vệ lạm phát tốt thường sẽ tăng giá song hành với tỷ lệ lạm phát tăng”, Jason Porter, giám đốc đầu tư cao cấp tại Scottish Heritage SG, nói. “Dù vậy, trong một số giai đoạn lạm phát cực đoan tại Mỹ gần đây, vàng mang về lợi nhuận âm cho các nhà đầu tư”, ông nói thêm.

Forbes dẫn một số nghiên cứu cho rằng vàng có thể rào chắn lạm phát song hiệu quả chỉ có thể thấy được ở khung thời gian lên tới một thế kỷ.

Năm nay, giá vàng cũng giảm mạnh xuống mốc 1.645 USD ở thời điểm ngày 23/9 từ đỉnh 2.069 USD hồi tháng 3.