Vai trò phân tích vĩ mô và định kiến sính ngoại, không tin số liệu công khai của nhà đầu tư chứng khoán

Kiến thức vĩ mô luôn luôn cần thiết, đặc biệt trong đầu tư tài chính

Kể từ đầu năm 2020, làn sóng nhà đầu tư cá nhân trong nước tham gia vào thị trường chứng khoán liên tiếp lập đỉnh cao mới đi kèm với dòng vốn khổng lồ. Tuy đông đảo về mặt số lượng, những nhà đầu tư F0 phần lớn không nhiều kiến thức về thị trường, muốn kiềm tiền nhanh nhờ đầu tư lướt sóng. 

Với quan điểm đầu tư đó, NĐT F0, đặc biệt là những người mua bán theo ngày, theo tuần, yếu tố vĩ mô có cần được quan tâm như đối với những chiến lược đầu tư dài hạn hay không.

Chia sẻ tại sự kiện, ông Phạm Lưu Hưng - Phó Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research) đề cao tầm quan trọng đặc biệt của những yếu tố như tăng trưởng kinh tế, tỷ lệ lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp ở lĩnh vực đầu tư tài chính, ngay cả trong trường phái đầu tư ngắn hạn. 

Nhà đầu tư cần hiểu được thị trường đang trong xu thế nào; chu kỳ hiện tại của nền kinh tế là tăng hay giảm; triển vọng sắp tới là gì, từ đó xây dựng vị thế đúng đắn khi ra quyết định đầu tư.

Đồng ý với quan điểm trên, ông Lê Quý Hải, Phó Giám đốc đầu tư - Công ty quản lý Quỹ SSI cho rằng nhà đầu tư cá nhân có thói quen bỏ qua các chỉ tiêu vĩ mô khi thị trường đang trong xu hướng tăng điểm mà chỉ tập trung lựa chọn cổ phiếu có khả năng tăng giá tốt. 

Khi xuất hiện những phiên điều chỉnh, mọi sự quan tâm lại đổ dồn về bức tranh vĩ mô. Những câu hỏi được đặt ra lúc này là yếu tố nào khiến thị trường giảm điểm, giai đoạn này nên đầu tư theo chiến lược gì...

Do đó, việc xây dựng thói quen đầu tư bài bản, tìm hiểu một cách hệ thống để chủ động trong quản lý danh mục đâu tư là cần thiết trước những biến động của thị trường.

Thị trường điều chỉnh do sự bùng phát COVID-19, nhưng có thể lạc quan về bức tranh vĩ mô nửa cuối năm

Một chủ đề được các nhà đầu tư quan tâm nhất thời điểm hiện nay và đặt câu hỏi đó là tình hình dịch COVID-19 và mối liên hệ với thị trường chứng khoán. 

Kể từ đầu tháng 7, VN-Index đã trải qua nhiều phiên điều chỉnh sâu. Tính đến hết phiên 20/7, chỉ số sàn HOSE đã đánh mất 135,26 điểm so với cuối tháng 6, tương đương mức giảm 9,6%. Theo chuyên gia SSI Research, sự bùng phát của làn sóng COVID-19 lần thứ tư là yếu tố vĩ mô chủ yếu cho sự điều chỉnh lần này.

Diễn biến phức tạp của dịch bệnh đang ảnh hưởng trực tiếp đến hai đầu tàu kinh tế là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Việc giãn cách theo chỉ thị 16 đã gây nên tâm lý lo ngại về hoạt động sản xuất kinh doanh vừa phục hồi của các doanh nghiệp, nhất là trong giai đoạn cao điểm của xuất khẩu hàng hóa. 

Mặt khác, các ngân hàng thương mại tiếp tục giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ việc phục hồi kinh tế cũng phần nào gây ra những lo ngại với tâm lý nhà đầu tư. Việc cắt giảm này khiến họ giảm bớt sự lạc quan về bức tranh lợi nhuận các ngân hàng trong 6 tháng cuối năm.

Tuy vậy, cũng theo chuyên gia SSI Research, bức tranh vĩ mô hiện nay cũng cho thấy những dấu hiện lạc quan. 

Về chính sách tiền tệ, việc nới lỏng chính sách bằng cách kiểm soát lãi suất tiền gửỉ đã khiến dòng tiền chuyển từ kênh tiền gửi truyền thống sang các kênh đầu tư mới như bất động sản, chứng khoán, vàng,...

Với ưu thế tỷ suất sinh lời tốt, thanh khoản cao và minh bạch về pháp lý, chứng khoán đã và đang là một kênh thu hút vốn quan trọng trên thị trường. 

Xét về chính sách tài khóa, ngân sách nhà nước đang ở trạng thái thặng dư với số liệu thu trong 6 tháng đầu năm 2021 đạt 58% kế hoạch. Không gian chính sách tài khóa cũng tốt hơn so với cùng kỳ năm 2020 với gói an sinh xã hội 26.000 tỷ đồng. 

Mặt khác, mục tiêu giải ngân 31% kế hoạch đầu tư công trong quý III sẽ đi kèm dư địa lớn hơn trong nửa cuối năm 2021.

Xét về tổng thể, ông Phạm Lưu Hưng cho rằng mức lạm phát trung bình 12 tháng sẽ được kiểm soát ở mức thấp hơn so với mục tiêu Chính phủ đề ra là 4%. Việc nới lỏng room tín dụng cho các ngân hàng trong thời gian gần đây, kết hợp với đầu tư công được giải ngân mạnh trong quý III sẽ đem lại ảnh hưởng tích cực đến nhiều mặt của nền kinh tế.

Cụ thể, ông Hưng nêu ra một số nhóm hưởng lợi trực tiếp từ việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công là bất động sản, sản xuất vật liệu xây dựng, hạ tầng và thi công công trình. Tài chính - ngân hàng và chứng khoán sẽ là những nhóm hưởng lợi nhờ việc giải ngân tín dụng, cải thiện lợi nhuận nửa cuối năm 2021.

Định kiến của NĐT đối với yếu tố vĩ mô tại thị trường Việt Nam

Theo ông Hưng, nhà đầu tư trong nước và cả quốc tế thường có định kiến về số liệu vĩ mô được công khai khi đánh giá nền kinh tế Việt Nam. Nhà đầu tư cho rằng số liệu vĩ mô không đáng tin cậy và không có giá trị phân tích do Việt Nam là quốc gia duy nhất công bố số liệu ngay cuối kỳ báo cáo. 

Theo ông, nhà đầu tư cần phân biệt giữa số liệu ước tính, số liệu cập nhật sớm và số liệu chính thức được Tổng Cục Thống kê công bố sau khi kết thúc kỳ báo cáo, Tống Cục thống kê. Việc cập nhật sớm số liệu ước tính sẽ giúp các nhà phân tích có được nguồn thông tin toàn cảnh để dự báo kết quả kinh doanh trong kỳ của các doanh nghiệp trong đầu tư tài chính.

Một định kiến khác được chuyên gia đề cập là tình trạng "sính ngoại" của các nhà đầu tư nội. Họ tin tưởng những đánh giá của chuyên gia nước ngoài về thị trường Việt Nam và dễ bị ảnh hưởng tâm lý theo xu hướng giao dịch của khối ngoại. 

Tuy vậy, các chuyên gia ngoại chưa chắc đã hiểu rõ những yếu tố vĩ mô của nền kinh tế Việt Nam do rào cản rất lớn về ngôn ngữ và văn hóa. 

Nhà đầu tư nên lựa chọn những nguồn thông tin chính thống như website của các cơ quan nhà nước, hay những cơ quan ngôn luận chính thống để tìm hiểu thông tin. Mặt khác, nhà đầu tư nên dành thời gian nhất định để tìm hiểu về kiến thức đầu tư, xây dựng thói quen đầu tư bài bản và chủ động trong quản lý danh mục của chính mình.