Ứng dụng blockchain trong nông nghiệp: Việt Nam lại đi sau người Thái

Theo các chuyên gia, blockchain là công nghệ lưu trữ và truyền tải thông tin bằng các khối được liên kết với nhau và mở rộng theo thời gian. Mỗi khối chứa đựng các thông tin về thời gian khởi tạo và được liên kết với các khối trước đó.

Blockchain về cơ bản sẽ góp phần thay đổi ngành nông nghiệp toàn cầu và cải thiện đáng kể khả năng của các công ty và cá nhân trong việc theo dõi sản xuất và chế biến các sản phẩm nông nghiệp.

Thế nhưng, tại Việt Nam, ứng dụng blockchain trong nông nghiệp là rất mới. Hiện, công nghệ cùng với đất đai, tuổi thọ chính sách và liên kết giữa doanh nghiệp với người nông dân, vẫn là 4 nút thắt căn bản trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao.

Khó tiếp cận chuỗi giá trị cao

Nông nghiệp, sinh kế của hơn 70% dân số Việt Nam. Tuy nhiên, giá cao hơn, mẫu mã và chất lượng không đồng đều, đang là những yếu tố khiến sản phẩm nông sản của Việt Nam khó cạnh tranh với sản phẩm cùng loại của Thái Lan ở cả trên thị trường quốc tế và trong nước.

Chính phủ Việt Nam những năm gần đây đã có những chính sách, giải pháp khuyến khích áp dụng công nghệ cao trong nông nghiệp. Tuy nhiên, những công nghệ đang áp dụng không nhiều ý nghĩa, khi chưa chứng minh được chất lượng sản phẩm.

TS. Đào Thế Anh, Phó Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, cho biết, sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam đang thua trên hầu hết các thị trường hàng hóa. Ông nói, minh bạch thông tin là điểm “yếu kém nhất”.

Trên thị trường thế giới, hạt tiêu của Thái Lan được bán với giá 150.000 đồng/kg trong khi hạt tiêu của Việt Nam chỉ bán được 90.000 đồng/kg, TS. Thế Anh dẫn chứng. Ông cho rằng, nếu không áp dụng công nghệ cao, sản phẩm củaViệt Nam rất “khó tiếp cận chuỗi giá trị cao”.

Ứng dụng công nghệ với giá 0 đồng

Công ty Cổ phần Lina Network, ngày 24.4, đã đạt được thỏa thuận với ChokChai, Tập đoàn chăn nuôi bò sữa lớn nhất Đông Nam Á, Tập đoàn S.A.P Siam Food và Tập đoàn AIM THAI, cho hợp tác ứng dụng công nghệ Lina Supply Chain để minh bạch hóa nguồn gốc và chất lượng sản phẩm nông nghiệp bằng công nghệ Lina Supply chain.

Nền tảng Lina được tối ưu hóa bằng thiết kế Hybrid, giúp Lina Supply chain đảm bảo được việc theo dõi nguồn gốc một sản phẩm trong thời gian thực, với 3 ưu điểm chính: khả năng hiển thị minh bạch, khả năng tối ưu và truy xuất nguồn gốc.

Giám đốc Điều hành S.A.P Siam Food nhấn mạnh đến khả năng tăng tính minh bạch. Ông giải thích nếu các công ty Thái Lan và các công ty quốc tế tham gia ứng dụng blockchain, sẽ cải thiện được tính chính xác của lô hàng tương ứng với sự hài lòng của khách hàng. Hợp tác với doanh nghiệp Việt Nam để phát triển Lina Supply chain, ông Siwat Yeesunsang, Giám đốc Điều hành Tập đoàn S.A.P Siam Food, cho đây là “quyết định quan trọng”.

Đến nay, tại Thái Lan chưa có công ty nào làm về blockchain nông nghiệp, ông Siwat Yeesunsang cho biết. Ông nói chọn công nghệ Lina cho phát triển nền tảng của Siam Food sau khi đã nghiên cứu kỹ.

Dù vậy, khi ứng dụng công nghệ này, theo ông Siwat Yeesunsang, Siam Food sẽ phải thay đổi toàn bộ thể chế của Tập đoàn. Nhưng ông tin rằng, công nghệ Lina Supply Chain sẽ giúp Siam Food tiết kiệm được khoản tài chính lớn từ chi phí hoạt động, chi phí quảng cáo, đồng thời giúp Tập đoàn kết nối trực tiếp với khách hàng tốt hơn.

Một điểm dễ thấy, Thái Lan đang quan tâm đến blockchain. Ông Vũ Trường Ca, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Lina Network, chia sẻ với NCĐT rằng, hầu hết các chính sách của Chính phủ Thái đều rất mở, hướng đến việc sử dụng blockchain để giúp doanh nghiệp ngành nông nghiệp phát triển hơn và cạnh tranh trên quy mô toàn cầu.

Việc áp dụng công nghệ blockchain được kỳ vọng phát triển rộng rãi trong lĩnh vực nông nghiệp ở Thái Lan, nhờ khả năng chuyển giao các tài sản có giá trị với độ tin cậy, tính minh bạch và bảo mật.

Người đứng đầu Lina Network nói có nhiều việc phải làm và phải mất từ 9-12 tháng, mới ra được sản phẩm cho các Tập đoàn của Thái. Đó là khi các khách hàng trên toàn thế giới yên tâm hơn khi mua sản phẩm do có thể truy cứu thành phần, quy trình các sản phẩm nông nghiệp của Thái Lan.

Giải quyết tất cả những nút thắt về công nghệ, đặc biệt là chuỗi cung ứng sản phẩm nông nghiệp, Chủ tịch của Lina Network chia sẻ với NCĐT về dự định phát triển Việt Nam thành “quốc gia blockchain”.

Chủ tịch của Lina Network cam kết: “Các doanh nghiệp lĩnh vực nông nghiệp, thực phẩm và dược sẽ không phải đầu tư tài chính cho ứng dụng công nghệ lockchain, tức là đầu tư ứng dụng công nghệ với giá 0 đồng. Và chỉ phải chia lại một phần nhỏ cho Lina Network sau khi bán được hàng hóa”.

Theo ông Ca, Việt Nam có điều kiện tri thức khá cao về công nghệ thông tin, việc áp dụng công nghệ blockchain vào nông nghiệp là không khó. Tuy nhiên, ông cũng chỉ rõ việc “chuẩn hóa khâu sản xuất” đang là “cái khó nhất” đối với của doanh nghiệp Việt Nam.

Hạn chế chính trong chuỗi giá trị nông sản Việt Nam là khâu sản xuất, vấn đề đầu vào: sử dụng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Ông Ca nói với NCĐT về quan ngại mọi chỉ số sẽ bị “phơi bày” nếu doanh không tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong suốt quá trình sản xuất.

Công nghệ blockchain có thể được sử dụng để mang lại kết quả tích cực nhưng việc sự quản trị, giám sát sự phát triển của blockchain là cần thiết. Muốn vậy, Chính phủ cần sớm tạo dựng một khung pháp lý hoàn thiện và thống nhất trong việc quản lý các hoạt động liên quan đến blockchain.