Tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn nhóm ngân hàng cổ phần vẫn vượt trần trong tháng 9

Theo thống kê một số chỉ tiêu cơ bản của tổ chức tín dụng do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiến hành, trong tháng 9, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn của nhóm ngân hàng thương mại (NHTM) cổ phần là 39%, giảm 11 điểm cơ bản (bps) so với cuối tháng trước.

Kết quả này tiếp tục cao hơn so với mức trần đang áp dụng tại cho tới cuối tháng 9 là 34%. Thông tư 08 của NHNN quy định trong giai đoạn từ 1/10/2022 đến hết ngày 30/9/2023, các ngân hàng phải duy trì tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn là 34%. Kể từ ngày 1/10, mức trần này được hạ xuống chỉ còn 30%.

Kể từ giữa năm ngoái, nhóm NHTM cổ phần hầu như luôn duy trì tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn dưới trần quy định. Việc tỷ lệ này vẫn cao hơn trần mới tới 9 điểm % có thể khiến nhóm ngân hàng cổ phần chịu thêm áp lực trong việc cơ cấu lại nguồn vốn và hoạt động cho vay.

Trái với nhóm NHTM cổ phần, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn tại nhóm ngân hàng thương mại nhà nước (bao gồm Agribank, GPBank, OceanBank và CBBank), công ty tài chính và Ngân hàng Hợp tác xã đều được duy trì dưới mức trần mới. 

Trên toàn hệ thống ngân hàng, tỷ lệ tối đa vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn trong tháng 9 đã tiếp tục cải thiện, giảm 39 bps, xuống 28,39%. Tỷ lệ dự nợ cho vay/tổng tiền gửi cũng giảm từ 76,67% xuống 75,93%.  

Tích cực phát hành trái phiếu 

Để giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn, các ngân hàng đã tích cực phát hành trái phiếu, tăng vốn điều lệ để nâng nguồn vốn dài hạn. Theo báo cáo của Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VMBA) trong 10 tháng đầu năm, ngành ngân hàng đã phát hành 99.023 tỷ đồng trái phiếu, chiếm 47,3% tổng giá trị phát hành. 

Trước đó, theo số liệu tháng 9, ngành ngân hàng mới chỉ phát hành 69.719 tỷ đồng trái phiếu, tương đương 43,5% tổng giá trị phát hành. Như vậy, chỉ trong một tháng, ngân hàng đã phát hành thêm gần 30.000 tỷ đồng trái phiếu nhằm tăng cường nguồn vốn dài hạn. 

Các công ty chứng khoán đã dự báo rằng trong ngắn hạn, việc hạ tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ làm chậm quá trình giảm lãi suất cho vay những kỳ hạn dài trong bối cảnh nền kinh tế đang cần được hỗ trợ. Ngoài ra, Thông tư 08 cũng sẽ góp phần làm tăng chi phí vốn và khiến biên lãi ròng (NIM) thu hẹp.

Theo dữ liệu từ WiChart, trong quý III, chi phí vốn 4 quý gần nhất của các ngân hàng niêm yết tiếp tục tăng thêm 45 bps lên 5,08%, mức cao nhất kể từ quý III/2014. Đồng thời, NIM 4 quý gần nhất giảm 10 bps, xuống còn 3,41%, thấp nhất kể từ quý II//2022. 

Tuy nhiên trong dài hạn, việc áp dụng quy định mới được kỳ vọng sẽ giúp ngân hàng kiểm soát tốt hơn rủi ro thanh khoản, ổn định hoạt động trước những thay đổi trong và ngoài nước, đồng thời thúc đẩy phát triển nền kinh tế bền vững.