Từ bài báo của Washington Post, ông Trump lần nữa khiến thế giới hồi hộp về kế hoạch thuế quan

Vẫn là ẩn số lớn

Hôm 6/1, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã phủ nhận bài báo của tờ Washington Post rằng có thể ông sẽ tiết giảm kế hoạch áp thuế quan lên hàng hóa nhập khẩu khi quay trở lại Nhà Trắng.

Diễn biến trên càng làm tăng thêm sự không chắc chắn xoay quanh một trong những chính sách có ảnh hưởng lớn nhất của ông Trump. Theo tờ Bloomberg, có lẽ đây chính là điều ông Trump nhắm đến.

Ông Trump và các trợ lý đã khiến nhiều thị trường, doanh nghiệp và quốc gia khác phải thấp thỏm dò đoán ông dự định sẽ sử dụng thuế quan trong nhiệm kỳ thứ hai như thế nào. Bài báo Washington Post đăng đầu tuần này lại càng khiến số câu hỏi tăng lên.

Dẫn lời các nguồn tin thân cận với ông Trump, tờ báo đưa tin ông đang cân nhắc đánh thuế quan lên mọi quốc gia nhưng thu hẹp trọng tâm vào một số hàng nhập khẩu quan trọng.

Ông Trump nhanh chóng phủ nhận thông tin đó. Vị tổng thống đắc cử viết trên mạng xã hội Truth Social: “Bài báo của Washington Post tuyên bố một cách không chính xác rằng chính sách thuế quan của tôi sẽ giảm bớt. Điều đó là sai”.

Trên đường tranh cử, ông Trump gợi ý sẽ áp thuế quan 10 - 20% lên mọi hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ bất kể xuất xứ và đánh thuế lên tới 60% đối với Trung Quốc. Sau khi tái đắc cử, ông một lần nữa gây sốc khi đe dọa tăng thuế quan thêm 10% lên toàn bộ hàng hóa Trung Quốc và áp thuế 25% lên mọi sản phẩm từ Mexico và Canada.

Câu hỏi đặt ra là liệu đội ngũ của ông Trump đã thực sự vạch ra đường đi nước bước chi tiết về thuế quan hay chưa. Khi được yêu cầu bình luận về các kế hoạch mới nhất của vị tổng thống đắc cử, người phát ngôn trong đội chuyển giao quyền lực chỉ vào bài đăng trên Truth Social. 

Điều duy nhất chắc chắn là ông Trump đang chuẩn bị tiến hành một kế hoạch lớn, bởi ông coi thuế quan là cách để tăng nguồn thu của chính phủ, phục hưng ngành sản xuất Mỹ và là lá bài quan trọng khi thương thuyết với các quốc gia khác.

Ông Everett Eissenstat, luật sư thương mại từng giữ vị trí quan trọng trong chính quyền đầu tiên của ông Trump, nhận xét ông rất quyết tâm thực hiện chính sách thuế quan mới.

Vị luật sư chỉ ra: “Trong vài tuần qua, ông Trump đã đưa ra một số bình luận trên mạng xã hội, tái khẳng định thuế quan là trọng tâm trong chính sách kinh tế của ông ấy… Thuế quan có thể phục vụ cho nhiều mục đích và có vẻ ông Trump rất gắn bó với khía cạnh này”.

Mới đây, chủ nhân Nhà Trắng tương lai tuyên bố Quốc hội Mỹ sẽ dùng tiền thu được từ thuế quan để tài trợ cho một dự luật “mạnh mẽ” của ông nhằm gia hạn chương trình cắt giảm thuế từ năm 2017 và loại bỏ thuế đánh vào tiền tip.

Ông cũng khẳng định thuế quan sẽ giúp tập đoàn thép mang tính biểu tượng của Mỹ là U.S. Steel phục hồi, không phải bán mình cho doanh nghiệp nước ngoài.

Không đơn giản

Tuy nhiên, ông Trump có khả năng không thể thực hiện được lời đe dọa thuế quan của mình. Kế hoạch của nhà lãnh đạo 78 tuổi có thể bị cản trở bởi các thách thức pháp lý, giống như những gì xảy trong trong nhiệm kỳ đầu tiên.

Quốc hội Mỹ cũng có thể sẽ không đồng ý dùng tiền thu từ thuế quan để bù đắp cho các khoản cắt giảm thuế. Một số nghị sĩ - bao gồm cả thành viên trong Đảng Cộng hòa - có thể phản đối việc áp đặt thuế quan bổ sung, đặc biệt là nếu chúng vượt qua một ngưỡng nhất định.

Ngoài ra còn có rủi ro thuế quan sẽ khiến lạm phát bùng nổ trở lại khi giá hàng nhập khẩu tăng lên và cuối cùng làm tổn thương tăng trưởng kinh tế.

Một nghiên cứu của Bloomberg Economics cho thấy GDP Mỹ từ nay đến năm 2028 có thể thấp hơn 0,8% so với tiềm năng nếu Trung Quốc trả đũa và thấp hơn 1,3% nếu những nước khác cũng áp lại thuế quan lên hàng hóa Mỹ.

Ông Oren Cass, nhà sáng lập kiêm nhà kinh tế trưởng của American Compass, nói với PBS vào tháng 11/2024: “Chắc chắn thuế quan sẽ gây tác động lên giá cả, đặc biệt là trong ngắn hạn. Nhưng đây cũng là một trong những mục đích của ông Trump, tức là khiến việc mua hàng hóa Mỹ trở nên hấp dẫn hơn với người Mỹ”.