TTCK có thể phản ánh tiêu cực khi NHNN hút tiền qua tín phiếu nhưng chỉ trong ngắn hạn

Trong hai phiên giao dịch vừa qua, NHNN đã hút gần 30.000 tỷ đồng thông qua kênh tín phiếu với kỳ hạn 28 ngày và lãi suất 1,4%/năm. Động thái của nhà điều hành đã tạo tâm lý tiêu cực trên thị trường chứng khoán, khiến VN-Index quay đầu giảm trong phiên 11/3.

Trên kênh Youtube “Tài chính và Kinh doanh”, ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO của AFA Capital và ông Phan Lê Thành Long, CEO của AFA Group, cho rằng việc hút tiền của NHNN trong những ngày qua là nhằm mục tiêu điều tiết và ổn định lại tỷ giá VND. 

Hai chuyên gia cũng chỉ ra rằng trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán có thể phản ứng tiêu cực trước việc NHNN hút tiền, như từng xảy ra vào giai đoạn tháng 9 - 10/2023. Tuy nhiên về lâu dài, tỷ giá ổn định có tác động tích cực tới thị trường chứng khoán, ví dụ như đợt tăng giá từ cuối năm 2023 đến nay.

“Còn nếu không [ổn định được tỷ giá], các nhà đầu tư sẽ rút tiền khi VND trượt giá, như những gì chúng ta đã thấy trong suốt năm 2023. Nếu tỷ giá trượt mạnh nữa thì mức độ hút tiền còn lớn hơn”, ông Long cảnh báo.  Ngoài ra, chuyên gia cũng liệt kê thêm những nguy cơ như lạm phát nhập khẩu và những hệ lụy khác tới nền kinh tế nếu không mạnh tay xử lý vấn đề tỷ giá. 

Vì sao NHNN phát hành tín phiếu?

Về câu hỏi vì sao NHNN phát hành tín phiếu, ông Tuấn cho biết từ góc nhìn của người điều hành, lạm phát là chỉ tiêu quan trọng. Và để kiểm soát được lạm phát, NHNN cần điều chỉnh được tỷ giá USD/VND do tại Việt Nam, hoạt động xuất nhập khẩu rất lớn, nên khi tỷ giá tăng sẽ ảnh hưởng nhiều tới lạm phát. 

Trong thời điểm hiện tại, chuyên gia cho rằng tỷ giá tăng tới từ ba nguyên nhân: VND dư thừa nhiều trong hệ thống, nhu cầu USD cao và ảnh hưởng từ quốc tế.

Cụ thể, trong hai tháng đầu năm, tiền gửi vẫn tiếp tục chảy vào hệ thống ngân hàng, trong khi nhu cầu tín dụng suy yếu khiến tiền đồng dư thừa. Ngoài ra, nhu cầu thanh toán cũng tăng cao do nhập khẩu phục hồi và hoạt động đầu cơ vàng, bitcoin. Yếu tố cuối cùng là việc Fed tiếp tục duy trì lãi suất ở mức cao hơn trong thời gian dài hơn.

So với thời điểm tháng 9/2023, ông Tuấn cho biết các áp lực lên tỷ giá hiện nay có sự khác biệt. Khi đó, áp lực từ các yếu tố bên ngoài đối với tỷ giá vẫn còn rất lớn. Chỉ số USD Index (DXY) và lợi suất trái phiếu đều vọt tăng do kỳ vọng Fed sẽ giữ lãi suất lâu hơn trong thời gian dài hơn. Ngoài ra, các lãnh đạo Fed còn dự báo sẽ còn một lần tăng lãi suất nữa trong năm 2023.

Sang đến đầu năm 2024, các vấn đề bên ngoài đã hạ nhiệt khi cả DXY và lợi suất trái phiếu đều đi xuống trong bối cảnh kỳ vọng lãi suất sẽ sớm được cắt giảm. Tuy nhiên, các yếu tố trong nước như nhu cầu USD tăng cao do nhập khẩu phục hồi, hiện tượng giá và bitcoin phá đỉnh đẩy nhu cầu USD tự do lại đang trở thành yếu tố gây áp lực cho tỷ giả. 

Theo ông Tuấn, nhiệm vụ lớn nhất của NHNN trong thời điểm hiện nay là phải xử lý được các vấn đề trong nước. “Khi mà USD tự do tăng rồi thì USD ngân hàng không được tăng quá hoặc tăng theo vì yếu tố tâm lý rất lớn”, ông nói.

“Tôi nghĩ rằng NHNN đã rất chủ động trong việc này. Tại sao lại vào thời điểm này, tại sao trước thời điểm công bố CPI của Mỹ? Đây là sự chuẩn bị rất kỹ của nhà điều hành”, ông Tuấn nói thêm.

Đến ngày 20/3 này, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) sẽ có cuộc họp chính sách tiếp theo. Ông Tuấn cho rằng NHNN đang cố gắng xử lý các vấn đề trong nước để chuẩn bị đón những thông tin từ quốc tế. 

Việc hút tiền sẽ kéo dài bao lâu?

Về vấn đề NHNN sẽ hút tiền trong bao lâu, ông Long nói rằng không ai có thể trả lời câu hỏi này. "Nếu muốn có câu trả lời, chúng ta cần phải quan sát các yếu tố áp lực lên tỷ giá", ông nói.

Ông Tuấn khuyên nhà đầu tư cần chú ý đến mục tiêu phát hành tín phiếu là gì. “Khi các mục tiêu đó đã đạt được thì sẽ dừng phát hành tín phiếu”, ông nói. Theo chuyên gia này, NHNN sẽ duy trì hút tiền cho đến khi đạt được ba mục tiêu: chênh lệch lãi suất USD - VND giảm đi; tỷ giá tại NHTM hạ nhiệt và lạm phát ổn định trở lại. 

“Khi cả ba mục tiêu này hoàn thành thì việc hút tín phiếu sẽ dừng”, ông Tuấn dự báo. Ông cũng thông tin thêm rằng sau khi NHNN hút tiền trong những phiên giao dịch vừa qua, thanh khoản vẫn trong trạng thái hết sức dư thừa. Do vậy, khó có thể kỳ vọng hoạt động này nhanh chóng kết thúc.