Trung Quốc vẫn là thị trường trọng điểm xuất khẩu cá tra Việt Nam

Nông dân đang cho cá tra ăn. Ảnh: Trung Chánh

Theo dự báo của ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra chắc chắn vẫn phải trông cậy vào thị trường Trung Quốc vì thị trường này đang có xu hướng tiêu thụ nhiều hơn do người tiêu dùng ngày càng biết đến cá tra Việt Nam.

"Năm nay ước tính kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc sẽ trong phạm vi khoảng 400-500 triệu đô la Mỹ”, ông Hòe dự báo và nói rằng với kim ngạch như vậy, thị trường Trung Quốc sẽ giải quyết được khoảng 400.000 tấn cá nguyên liệu ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Tuy nhiên, nếu so với lượng cá tra nguyên liệu được sản xuất ra để phục vụ chế biến xuất khẩu như hàng năm là khoảng 1-1,2 triệu tấn/năm, thì sẽ còn khoảng 600.000-800.000 tấn cá nguyên liệu được cung cấp cho thị trường, phục vụ xuất khẩu trong năm 2018 cần được giải quyết.

Điều nêu ra ở trên cho thấy, bên cạnh những thị trường như ASEAN, Brazil và một số thị trường đơn lẻ khác, thì việc giải quyết nguồn cá nguyên liệu còn lại (600.000-800.000 tấn) cũng sẽ phần nào tiếp tục phụ thuộc vào thị trường EU và Mỹ. Vì vậy, những khó khăn tồn tại như nêu ra trên cần nhanh chóng giải quyết để lấy lại đà tăng trưởng, tạo động lực đưa ngành này tiếp tục phát triển trong năm 2018.

Tuy nhiên, theo ông Hòe, hiện vẫn chưa thể đưa ra đánh giá chính xác về trữ lượng nguồn cá nguyên liệu có thể phục vụ cho chế biến xuất khẩu trong năm 2018 sẽ là bao nhiều vì chưa có đủ số liệu để tính toán. “Chúng tôi cần phải nắm lại tình hình cho sát, rồi phân tích rõ ràng mới đưa ra dự báo chính xác được”, ông nói.

Báo cáo của (VASEP) cho biết, trong năm 2017, xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc - Hồng Kông đạt trên 410 triệu đô la Mỹ, tăng 34,8% so với năm 2016 và chiếm đến 23% tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành hàng này trong năm ngoái.

Trong khi đó, với thị trường Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), kim ngạch xuất khẩu vào hai thị trường này trong năm ngoái ghi nhận sụt giảm mạnh với mức giảm lần lượt là 11% và 22,3% so với năm 2016.

Nguyên nhân dẫn đến sụt giảm ở hai thị trường nêu trên được xác định là do “vướng” đạo luật Farm Bill, thuế chống bán phá giá đối với thị trường Mỹ và truyền thông bôi nhọ ở thị trường EU- câu chuyện xảy ra trong nhiều năm qua.

Dù giảm mạnh kim ngạch xuất khẩu ở thị trường Mỹ và EU, nhưng nhờ vào sự bứt phá của thị trường Trung Quốc, cho nên, đã bù phần nào vào kim ngạch xuất khẩu chung của toàn ngành và đưa tổng kim ngạch xuất cá tra Việt Nam trong năm ngoái đạt 1,78 tỉ đô la Mỹ, tăng 4,3% so với năm 2016.

Giá cá tra nguyên liệu tăng cao kỷ lục

Ông Nguyễn Hữu Nguyên, Chủ nhiệm hợp tác xã thủy sản xã Mỹ Phú, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang cho biết, cá tra nguyên liệu vượt kích cỡ “size” (trọng lượng 2 kg/con) hiện có giá 30.000-32.000 đồng/kg và cá trong “size” (từ 1 kg/con trở xuống) là 29.000-30.000 đồng/kg. Đây là mức giá cao nhất từ trước đến nay.

Theo ông Nguyên, nguồn cá tra nguyên liệu đang rơi vào giai đoạn khan hiếm vì trước đó không có cá giống phục vụ sản xuất nguyên liệu, trong khi doanh nghiệp chế biến xuất khẩu, nhất là với doanh nghiệp bán vào thị trường Trung Quốc đang có nhu cầu là lý do chính đẩy giá cá lên cao.