Trung Quốc giáng đòn thương mại vào Đài Loan sau khi bà Pelosi đến thăm hòn đảo

Theo đưa tin từ tờ Bloomberg, Trung Quốc đã phản ứng với chuyến thăm tới Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi bằng cách ngừng một số hoạt động thương mại với hòn đảo này.

Hôm 3/8, Tổng cục Hải quan Trung Quốc ra thông báo về quyết định ngừng nhập khẩu một số loại cá và trái cây của Đài Loan. Nguyên nhân Trung Quốc đưa ra là đã “nhiều lần” phát hiện dư lượng thuốc trừ sâu quá mức trên số trái cây từ Đài Loan kể từ năm ngoái, và phát hiện virus SARS-CoV-2 trên một số gói cá đông lạnh hồi tháng 6.

Cùng ngày, Bộ Thương mại Trung Quốc ra lệnh cấm xuất khẩu cát tự nhiên sang Đài Loan dựa trên các quy định pháp luật liên quan, nhưng không cung cấp thêm thông tin.

Lệnh cấm của Trung Quốc sẽ cắt đứt nguồn cung cát chính cho Đài Loan. Cát tự nhiên thường được dùng làm vật liệu xây dựng, như là sản xuất bê tông hay nhựa đường.

Trong quá khứ, Trung Quốc từng dừng bán cát tự nhiên sang Đài Loan vào tháng 3/2007 với lý do lo ngại về môi trường, rồi gỡ bỏ lệnh cấm một năm sau đó. Đài Loan đã phải kích hoạt kế hoạch dự phòng, bao gồm nhập khẩu vật liệu từ Philippines và sử dụng cát sông địa phương để bù đắp thiếu hụt.

Đài Loan nhập khẩu 5,67 triệu tấn cát và sỏi trong năm 2020, trong số đó 8% là cát tự nhiên, theo số liệu chính thức của Đài Loan. Hơn 90% cát và sỏi nhập khẩu của Đài Loan đến từ Trung Quốc, do chi phí vận chuyển từ các nơi khác như Việt Nam đắt hơn hẳn.

Tờ Bloomberg cho biết Bắc Kinh thường nhắm đến ngành nông sản của Đài Loan khi rắc rối chính trị nảy sinh. Người dân tại nhiều vùng sản xuất trái cây ở phía nam Đài Loan là nhóm ủng hộ chính trị lớn cho Đảng Dân tiến của nhà lãnh đạo Thái Anh Văn.  

Năm ngoái, Trung Quốc khiến Đài Loan bất ngờ khi đột ngột ngưng nhập dứa từ hòn đảo này. Sau đó, đến tháng 9, Bắc Kinh tiếp tục dừng nhập khẩu hai loại táo từ Đài Loan. Tuy trái cây ở Đài Loan chủ yếu được tiêu thụ tại địa phương, nhưng số được xuất khẩu thì phần lớn được bán sang Trung Quốc.

Bắc Kinh thực hiện động thái thương mại mới nhất sau khi truyền thông Đài Loan đưa tin rằng hôm 1/8, Trung Quốc đã cấm nhập khẩu thực phẩm từ hơn 100 nhà cung cấp của hòn đảo.

Trung Quốc là thị trường xuất - nhập khẩu lớn nhất của Đài Loan, với kim ngạch thương mại song phương tăng 26% trong năm ngoái lên 328,3 tỷ USD. Dữ liệu từ hải quan Trung Quốc cho thấy xuất khẩu của Đài Loan sang Trung Quốc cao hơn nhập khẩu tới 172 tỷ USD.

Tuy Bắc Kinh có thể tận dụng tình thế này để “ra đòn” với các công ty xuất khẩu, nhưng mặt khác Trung Quốc cũng phụ thuộc vào nguồn cung chất bán dẫn từ Đài Loan.

Ông Even Pay, nhà phân tích tại công ty tư vấn Trivium China ở Bắc Kinh, dự đoán sẽ có thêm gián đoạn thương mại giữa Trung Quốc và Đài Loan trong bối cảnh căng thẳng tăng cao.

Ông nói rằng việc vịn vào các sai sót tuân thủ nhỏ và áp đặt quy định vô cùng chặt chẽ với các đối tác thương mại gần như là “thông lệ” với Bắc Kinh. Ví dụ, Trung Quốc đã tung ra các lệnh cấm và hạn chế với cải dầu của Canada sau khi bà Mạnh Vãn Châu, Giám đốc Tài chính của Huawei bị bắt.

Ông Pay nhìn nhận: “Các cuộc tập trận tăng cường được công bố đêm 2/8 có thể sẽ gây gián đoạn hoạt động vận chuyển hàng hóa trong khu vực cho đến ít nhất là hết cuối tuần này, đặc biệt là với các cảng ở Đài Loan và Phúc Kiến. Tuy nhiên, bất kỳ tàu chở hàng nào thường đi qua khu vực quanh Đài Loan cũng có thể bị ảnh hưởng”.