Trung Quốc giảm thuế nhập khẩu than còn 0%, nỗi ám ảnh thiếu điện đang quay trở lại?

Theo Bloomberg, Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết sẽ giảm thuế nhập khẩu than về mức 0% từ tháng 5 đến cuối tháng 3/2023 nhằm đảm bảo nguồn cung năng lượng. 

Mức thuế hiện tại dao đông trong khoảng 3 - 6% tuỳ thuộc vào từng loại than áp dụng từ năm 2014. Trong quý I, nhập khẩu than của Trung Quốc đã giảm 24% do giá toàn cầu tăng vọt.

Trung Quốc là nhà nhập khẩu than lớn nhất thế giới, và bất kỳ động thái nào giúp thúc đẩy hoạt động mua của họ sẽ gây thêm áp lực lên giá nhiên liệu, vốn đã tăng mạnh trong thời gian qua do ảnh hưởng bởi xung đột Nga - Ukraine. Hồi đầu tháng 4 vừa qua, Liên minh châu Âu và Nhật Bản đã cấm nhập khẩu than từ Nga.

Các nhà phân tích của Morgan Stanley bao gồm Sara Chan cho biết: “Chúng tôi nhận thấy than của Nga có thể là đối tượng hưởng được lợi chính và động thái Trung Quốc hạ thuế nhập khẩu nhằm giải quyết vấn đề đứt gãy chuỗi cung ứng than tại cảng Qinhuangdao (tỉnh Hà Bắc)”. 

Qinhuangdao là cảng nhập khẩu than lớn nhất của Trung Quốc đã bị phong toả kể từ hôm qua do ghi nhận một số ca nhiễm COVID-19 mới.

Indonesia, nhà cung cấp than lớn nhất của Trung Quốc, đã được hưởng mức thuế nhập khẩu bằng 0 nhờ một thỏa thuận trước đó. Australia cũng vậy, nhưng Trung Quốc đã ngừng nhập khẩu từ quốc gia này vào năm 2020 do những bất đồng nghiêm trọng giữa hai nước xoay quanh cáo buộc nguồn gốc của đại dịch COVID-19.

Sau Indonesia, Nga là nhà cung cấp lớn thứ hai của Trung Quốc vào năm ngoái. Trong tháng 3, các công ty nhập khẩu của Trung Quốc đã bắt đầu thanh toán một phần than mua từ Nga bằng đồng nhân dân tệ nhằm tránh các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc luôn bị ám ảnh bởi những suy tính làm sao để tăng nguồn cung than kể từ hồi tháng 7/2021. Thời điểm đó, nước này rơi vào tình trạng mất điện diện rộng nghiêm trọng nhất trong hơn 10 năm khi nhu cầu sử dụng điện tăng vọt vì nắng nóng nhưng nguồn cung không theo kịp, một phần do giá than tăng cao. 

Trung Quốc phụ thuộc rất nhiều vào các công ty khai thác trong nước. Giới chức yêu cầu họ tăng công suất thêm 300 triệu tấn trong năm nay sau khi đạt mức sản lượng kỷ lục vào năm ngoái.

Tuy nhiên, nhập khẩu đã giảm do giá cước vận chuyển tăng ngay cả khi Trung Quốc áp giá trần đối với nhiên liệu trong nước. Các tỉnh ven biển phía nam của Trung Quốc, vị trí xa trung tâm khai thác phía bắc, đặc biệt phụ thuộc vào nhập khẩu. 

Đầu tháng 4, một giám đốc điều hành tại Hiệp hội Vận tải và Phân phối Than Trung Quốc cảnh báo nhiều khu vực một lần nữa có nguy cơ thiếu hụt nhiên liệu phục vụ cho nhiệt điện nếu như sản lượng than khai thác nội địa suy giảm.