Trung Quốc cho Mỹ vay thêm hơn chục tỉ USD trong một tháng quan hệ căng thẳng

Tờ South China Morning Post dẫn báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ cho biết Trung Quốc đã mua thêm 10,9 tỉ USD trái phiếu Kho bạc Mỹ trong tháng 5. Liên tục hai tháng trước đó, Trung Quốc giảm sở hữu trái phiếu chính phủ Mỹ.

Việc Trung Quốc tăng sở hữu chứng khoán nợ do chính phủ Mỹ phát hành diễn ra đúng lúc giới quan sát lo ngại giữa hai nước có thể nổ ra chiến tranh tài chính vì những bất đồn liên quan tới đại dịch COVID-19, quyền tự chủ của Hong Kong và vấn đề nhân quyền ở Tân Cương.

Chính quyền Mỹ đang xem xét một dự luật với nội dung bắt buộc các doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại Mỹ phải minh bạch thông tin hơn, nếu không có thể bị hủy niêm yết.

Tại Bắc Kinh đang diễn ra các cuộc thảo luận về việc liệu Mỹ có thể hạn chế hay cắt đứt hoàn toàn nguồn cung USD tới Trung Quốc hay không. Về phần mình, Trung Quốc có thể phản đòn bằng cách bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ.

Tuy nhiên các nhà phân tích cho rằng khả năng Trung Quốc lựa chọn "vũ khí hạt nhân" này là rất thấp vì bán tháo trái phiếu Mỹ sẽ gây thiệt hại kinh khủng khiếp đối với kinh tế hai nước cũng như toàn cầu.

Ông Chu Hảo – chuyên gia kinh tế tại ngân hàng Commerzbank nhận định khó có thể rút ra kết luận từ số liệu mua trái phiếu vì chưa rõ Trung Quốc nắm bao nhiêu cổ phiếu Mỹ.

Dù vậy, việc Trung Quốc tăng cường mua trái phiếu chính phủ Mỹ cho thấy chính quyền Bắc Kinh vẫn chưa dùng đến chiến thuật bán khối trái phiếu Mỹ hơn 1.000 tỉ USD đang nắm giữ làm vũ khí trong chiến tranh tài chính.

Động thái này cũng cho thấy Trung Quốc không mấy lo ngại trước một số lời đe dọa từ quan chức Mỹ rằng Washington nên hủy bỏ nghĩa vụ nợ với Trung Quốc và coi đó là tiền bồi thường thiệt hại mà Trung Quốc gây ra cho Mỹ vì không sớm khống chế đại dịch COVID-19.

Đạo luật Hong Kong Tự chủ mà Tổng thống Trump kí ban hành tuần trước cho phép Mỹ phong tỏa những tài sản bằng USD mà ngân hàng Trung Quốc đang nắm giữ nếu những ngân hàng này ủng hộ việc thi hành luật an ninh quốc gia mà Bắc Kinh áp đặt lên Hong Kong.

Trung Quốc không công bố giá trị cụ thể trái phiếu Kho bạc Mỹ mà nước này nắm giữ, đồng nghĩa với việc số liệu mà Bộ Tài chính Mỹ thông báo có thể chỉ là một phần nhỏ con số thực tế bởi Trung Quốc được cho là thường mua trái phiếu thông qua nhiều tổ chức đại diện.

Trong tháng 5, dự trữ ngoại hối của Trung Quốc tăng 10,23 tỉ USD lên 3.102 tỉ USD. Trong tháng 6, khối dự trữ này tiếp tục tăng thêm 10,64 tỉ USD.

Đầu năm nay, ông Hoàng Kỳ Phạm – Cựu Thị trưởng thành phố Trùng Khánh cho rằng Mỹ sẽ không hủy bỏ nghĩa vụ nợ với Trung Quốc vì làm vậy sẽ đánh mất đi uy tín của Mỹ trên thị trường quốc tế. Ông cũng cho rằng Trung Quốc sẽ không dễ gì bán tháo trái phiếu Kho bạc Mỹ.

Theo ước tính của Mỹ, tính đến cuối tháng 5/2020 Trung Quốc đang nắm giữ 1.080 tỉ USD trái phiếu Kho bạc Mỹ, giảm nhẹ so với mức 1.100 tỉ USD hồi cuối tháng 5/2019.

Trung Quốc là chủ nợ nước ngoài lớn thứ hai của chính phủ Mỹ. Giữ ngôi đầu là Nhật Bản với khối trái phiếu chính phủ Mỹ trị giá 1.260 tỉ USD vào cuối tháng 5/2020.

Trong tháng 5, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng 27,7 tỉ USD trái phiếu Kho bạc Mỹ, đánh dấu tháng bán ròng thứ ba liên tiếp. Ngược lại, nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 79,7 tỉ USD cổ phiếu Mỹ trong bối cảnh thị trường hồi phục mạnh mẽ.