Triển vọng hợp tác khai thác than giữa Việt Nam - Nhận Bản
Đây là diễn đàn để các cơ quan quản lý và doanh nghiệp hai nước trao đổi và nắm bắt về chính sách quản lý của nhà nước, tình hình thực tế sản xuất và nhu cầu sử dụng than tại Nhật Bản và Việt Nam, đồng thời giới thiệu các kết quả đạt được của các dự án hợp tác về than hai nước đang thực hiện.
Nâng cao năng lực sản xuất than
TKV đang chuyển dịch tỷ trọng từ khai thác than lộ thiên sang giai đoạn tăng mạnh tỷ trọng khai thác than hầm lò. Việc chuyển dịch mô hình này không chỉ cần nguồn vốn đầu tư lớn mà còn đòi hỏi TKV phải có nguồn nhân lực bao gồm các chuyên gia, cán bộ và công nhân kỹ thuật giỏi, lành nghề trong lĩnh vực khai thác hầm lò.
Theo ông Vũ Thành Lâm, thành viên Hội đồng thành viên TKV, điều kiện khai thác của ngành than ngày càng khó khăn, nhất là với khai thác than hầm lò. Để khắc phục khó khăn, cùng với nhiều giải pháp của TKV, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, nhất là với các cơ quan, doanh nghiệp trong ngành than của Nhật Bản là một giải pháp quan trọng giúp TKV làm chủ công nghệ khai thác, chế biến, pha trộn than, ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh.
TKV đã và đang hợp tác chặt chẽ với các đơn vị thuộc Bộ Kinh tế - Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI), JOGMEC và nhiều đơn vị, doanh nghiệp thuộc lĩnh vực than, khoáng sản của nước bạn nhằm cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, huy động vốn đầu tư cho phát triển.
Hiện TKV và các đối tác Nhật Bản đã và đang triển khai 2 chương trình hợp tác quan trọng, gồm: Đào tạo nâng cao kỹ thuật khai thác và an toàn, hợp tác khảo sát thăm dò.
Với dự án đào tạo nâng cao kỹ thuật khai thác, tính đến hết năm 2018, đã có 1.797 tu nghiệp sinh của TKV được cử sang Nhật Bản học tập và trên 80.000 lượt người lao động của TKV được các chuyên gia Nhật Bản hướng dẫn, đào tạo tại Việt Nam. Trong năm 2019, sẽ có 70 cán bộ được TKV cử sang Nhật Bản học tập.
Trong khi đó, với dự án hợp tác khảo sát thăm dò, đến hết năm 2018, TKV và các đối tác Nhật Bản đã triển khai 7 dự án khoan thăm dò tại nhiều công ty than với 71 lỗ khoan, tương ứng hơn 44.512m khoan nhằm đánh giá cấu trúc, đặc điểm địa chất của các vỉa than để xây dựng tài liệu, báo cáo địa chất phục vụ hoạt động khai thác.
Trong năm 2019, TKV và JOGMEC đã ký biên bản hợp tác khảo sát thăm dò tại khu vực Bắc Vàng Danh với 3 lỗ khoan với 1.385 m khoan. Dự án được triển khai vào tháng 10/2019.
Mở ra nhiều cơ hội
Hiện 90% nhu cầu than của Nhật Bản phụ thuộc vào nhập khẩu. Theo đánh giá của phía đối tác Nhật Bản, Việt Nam là nước có nguồn than anthracite phong phú và đây là một trong những nguồn cung rất quan trọng cho Nhật Bản. Do đó, việc hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản, trực tiếp là giữa TKV và JOGMEC là rất cần thiết.
“Vì vậy, trên cơ sở những hợp tác đã và đang thực hiện, trong thời gian tới, JOGMEC và TKV sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác cho kế hoạch khai thác, chế biến bền vững. Bên cạnh hợp tác khoan thăm dò tài nguyên và hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực.
JOGMEC cũng sẽ xem xét việc chuyển giao công nghệ kỹ thuật phủ xanh dùng phương pháp thi công phun các loại đất ngậm hạt giống cho đối tác Việt Nam nhằm xử lý các bãi thải sau khai thác”, ông Ikeda Hajime, Phó Tổng Giám đốc JOGMEC khẳng định
Phía TKV cũng đề nghị JOGMEC và các bên liên quan của Nhật Bản phối hợp để kiến nghị Chính phủ Nhật Bản tiếp tục tài trợ thực hiện các dự án hợp tác về đào tạo nâng cao năng lực sản xuất than, khảo sát thăm dò… trong các năm tới.
Cụ thể, về hợp tác đào tạo sẽ tập trung chuyên sâu vào các nội dung kỹ thuật như: Kỹ sư quản lý, công nghệ đào lò cơ giới, khoan thăm dò mỏ, khảo sát thiết kế mỏ, an toàn mỏ.
Về hợp tác khảo sát thăm dò, hiện nay, TKV đang trình Bộ TN&MT cấp giấy phép thăm dò các mỏ: Bảo Đài II, Bảo Đài III, Cuốc Bê, Đông Triều - Phả Lại (I, II, III, IV). Khi các mỏ này được cấp giấy phép thăm dò đề nghị JOGMEC tiếp tục phối hợp để triển khai khảo sát thăm dò bằng công nghệ mới như thăm dò Địa vật lý đã từng thực hiện tại mỏ Cuốc Bê năm 2017.
Đặc biệt, TKV đề nghị phía Nhật Bản xem xét hỗ trợ nghiên cứu, đánh giá điều kiện khai thác mỏ than Cuốc Bê vì Nhật Bản có nhiều kinh nghiệm trong việc thiết kế, khai thác các mỏ than tương tự nằm dưới đáy biển.