Tổng thầu đường sắt đô thị nước ngoài phải ưu tiên nhập sản phẩm trong nước, cam kết chuyển giao công nghệ
Liên quan đến việc đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị, tổng thầu, nhà thầu phải ưu tiên sử dụng các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của Việt Nam cũng như cam kết chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực cho các đối tác Việt Nam,...
Đây là một trong những nội dung được Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đưa ra tại Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2035.
Theo đó, để phát triển khoa học, công nghệ và tuyển dụng đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực nhằm phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội, TP HCM đến năm 2035, các tổ chức, cá nhân chủ trì hoạt động khoa học công nghệ phục vụ dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD sẽ được quyết định việc đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, đặt hàng để lựa chọn nhà thầu cung ứng dịch vụ, hàng hóa.
Đồng thời, doanh nghiệp được hưởng ưu đãi như doanh nghiệp công nghệ cao theo quy định của pháp luật về công nghệ cao trong thời gian thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ phục vụ các dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD.
Các tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ phục vụ các dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD sẽ được miễn thuế thu nhập.
Tổ chức, cá nhân tham gia đào tạo phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao thuộc các dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD được hưởng các chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật về công nghệ cao.
Cam kết chuyển giao công nghệ
Tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên. (Ảnh: Petrotimes).
Song song với các chính sách ưu đãi, Bộ GTVT cũng đề xuất nhiều chính sách để ưu tiên chuyển giao công nghệ. Trong đó, Chính phủ quy định tiêu chí lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp nhà nước được giao nhiệm vụ hoặc tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam được đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt; nghiên cứu, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ.
Thủ tướng Chính phủ quyết định danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt được giao nhiệm vụ cho tổ chức, doanh nghiệp nhà nước hoặc đặt hàng cho tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam.
Đáng chú ý, tổng thầu, nhà thầu phải ưu tiên sử dụng các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà trong nước có thể sản xuất, cung cấp.
Đối với gói thầu được tổ chức đấu thầu quốc tế, hồ sơ mời thầu phải có điều kiện cam kết của tổng thầu, nhà thầu nước ngoài về việc chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực cho đối tác Việt Nam để làm chủ công tác quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì; từng bước làm chủ công nghệ.
Bên cạnh đó, dự thảo Nghị quyết do Bộ GTVT soạn thảo cũng hướng đến đơn giản hóa trình tự, thủ tục đầu tư
Dự thảo cũng dành ra một chương bổ sung chính sách riêng cho TP HCM để tăng tốc dự án đường sắt đô thị đang và sắp triển khai.
Trong đó, quy định: UBND TP HCM được điều chỉnh chức năng sử dụng các khu đất trong khu vực TOD để khai thác quỹ đất và giá trị tăng thêm từ đất, phát triển các tuyến đường sắt đô thị, phát triển đô thị trong khu vực TOD.
Ngoài ra, UBND thành phố cũng được được quyết định lựa chọn áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn cho các tuyến đường sắt đô thị của Thành phố và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án có sử dụng đất để chỉnh trang phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) theo đồ án thiết kế đô thị riêng, đồ án quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc tuyến đường sắt đô thị được cấp thẩm quyền phê duyệt.
Theo báo cáo từ Bộ GTVT, hiện TP Hà Nội đã đưa vào vận hành tuyến số 2A, đoạn Cát Linh - Hà Đông dài 13 km; tuyến số 3, đoạn Nhổn - ga Hà Nội (đoạn tuyến trên cao Nhổn Cầu - Giấy) dài 8,5 km. TP HCM đã vận hành, khai thác tuyến số 1, đoạn Bến Thành - Suối Tiên dài 19,7 km.
