Tình cảnh du thuyền Diamond Princess sau gần hai tuần cách li: Xác nhận thêm hàng trăm ca nhiễm covid-19 mới, thủy thủ đoàn kêu cứu với chính phủ

Hôm 16/2, Bộ trưởng Bộ Y tế Nhật Bản Katsunobu Kato đã xác nhận thêm 70 ca nhiễm virus corona (covid-19) trên du thuyền hạng sang Diamond Princess, nâng tổng số trường hợp nhiễm dịch viêm phổi Vũ Hán trên con tàu này lên 355 người.

Ban đầu du thuyền Diamond Princess thông báo chỉ có một hành khách nhiễm virus corona. Đó là một du khách Hong Kong được xác nhận dương tính vào ngày 1/2.

Mặc dù toàn bộ con tàu đã được yêu cầu cách li hai tuần kể từ ngày 4/2, số ca xác nhận nhiễm mới vẫn tiếp tục tăng lên, khiến Diamond Princess trở thành ổ dịch virus corona lớn thứ hai thế giới chỉ sau Trung Quốc đại lục.

Hành khách và thủy thủ đoàn của tàu Diamond Princess có thể đã nhiễm bệnh từ trước lệnh cách li

Ông Satoshi Hori - Giáo sư chuyên ngành Kiểm soát Lây nhiễm tại Đại học Juntendo (Tokyo), không cho rằng số ca xác nhận nhiễm mới cho thấy lệnh cách li không mang lại hiệu quả.

"Tôi tin rằng việc xét nghiệm được thực hiện theo từng đợt và đó là lí do tại sao các ca nhiễm mới được thông báo theo cách này", ông Hori cho hay.

Giáo sư Brendan Murphy - Giám đốc Y tế Australia, nhận định rằng du khách và thủy thủ đoàn trên tàu Diamond Princess đã bị nhiễm virus corona từ trước khi lệnh cách li được đưa ra.

"Tuy nhiên, nếu số trường hợp lây nhiễm tiếp tục tăng lên, bạn sẽ phải tự hỏi liệu lệnh cách li có vấn đề gì không", ông Murphy nói thêm.

Theo ABC News, Australia sẽ cử một chuyên gia y tế cộng đồng đến Yokohama trong vài ngày tới để đánh giá tình hình.

Ông Ian Mackay, nhà vi trùng học hàng đầu tại Bệnh viện Truyền nhiễm Australia, đã đặt câu hỏi tại sao lại chọn cô lập du thuyền Diamond Princess.

"Sẽ tốt hơn và chắc chắn là nhân văn hơn nếu cho phép hơn 3.600 du khách và thủy thủ đoàn rời con tàu này ngay từ đầu và đưa họ vào môi trường cách li thích hợp, thay vì giữ họ trên thuyền nơi lệnh cách li chưa thực sự mang lại hiệu quả tốt nhất", Phó Giáo sư Mackay lí giải.

Trong khi đó, đội ngũ chuyên gia y tế từng có mặt trên tàu Diamond Princess cho biết các biện pháp bảo vệ bên trong du thuyền này tương đối tốt.

Giáo sư Shigeru Sakurai đã dẫn dắt một nhóm chuyên gia về bệnh truyền nhiễm lên khảo sát ổ dịch trên.

Ông Sakurai cho hay thủy thủ đoàn đang làm theo hướng dẫn và thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm, tuy nhiên vẫn còn một số chỗ cần cải thiện.

"Một số thủy thủ đoàn chưa khử trùng tay và ngón tay khi thực hiện các biện pháp phòng ngừa nên chúng tôi đã chỉ dẫn họ", ông Sakurai nói. "Họ chưa nhận thức rõ rằng virus lưu lại trên bàn tay cũng có thể gây lây nhiễm cho người khác".

Nhiều người trong số các thủy thủ đoàn là người nước ngoài nên nhóm của giáo sư Sakurai đã đưa ra hình ảnh và video minh họa để dạy họ các phương pháp khử trùng.

Tại sao chính phủ Nhật Bản không xét nghiệm hết cho hơn 3.600 người trên tàu?

Cơ sở vật chất của chính phủ Nhật Bản chỉ có thể cho phép thực hiện khoảng 300 mẫu xét nghiệm/ngày, do đó họ không có khả năng để làm nhiều hơn nữa. Việc xét nghiệm hết cho khoảng 3.600 người vẫn còn kẹt lại trên tàu sẽ là một nỗ lực phi thường về mặt logistics.

Thủ tướng Shinzo Abe cho biết chính phủ Nhật Bản sẽ tăng công suất xét nghiệm lên 1.000 mẫu thử/ngày thông qua việc cho phép các cơ sở tư nhân tham gia vào nỗ lực này.

Mục tiêu là hoàn thành cuộc xét nghiệm vào ngày 18/2, một ngày trước khi lệnh cách li hết hiệu lực và hàng nghìn hành khách sẽ rời tàu.

355 hành khách và thủy thủ đoàn đã cho kết quả dương tính với virus corona, trong đó bao gồm một nhân viên kiểm dịch từng lên tàu để kiểm tra thân nhiệt hành khách và thu thập bảng hỏi.

Một nhân viên kiểm dịch đã nhiễm virus corona như thế nào?

Bộ Y tế Nhật Bản cho biết nhân viên kiểm dịch trên đã tự khử trùng cơ thể nhưng không mặc đồ bảo hộ toàn thân.

"Công việc của người này chịu rủi ro tương đối thấp", giáo sư Hori cho biết. "Nếu nhân viên kiểm dịch đó làm việc với nhiều người trên tàu, có khả năng một lượng virus nhỏ còn sót lại và kết quả là, anh ấy đã tiếp xúc với một khối lượng virus đủ lớn để nhiễm bệnh".

Nhân viên này có thể đã chạm vào bề mặt của thiết bị bảo vệ sau khi tháo nó ra và rồi đưa tay lên mặt mình.

"Một tai nạn như vậy có thể xảy ra với các bệnh truyền nhiễm chứ thật khó để tin rằng virus corona đã biến đổi sang một dạng mới", ông Hori nói

Phó Giáo sư Ian Mackay cũng bác bỏ khả năng dịch virus corona có thể lây lan qua hệ thống thông gió của tàu Diamond Princess.

"Khi virus corona tồn tại trong không khí, các phân tử virus len lỏi vào ống thông khí trên khắp con tàu, điều này có thể xảy ra nhưng tôi cho rằng đó chỉ là một con đường lây truyền không đáng kể", ông Mackay kết luận.

An tâm về hành khách, nhưng còn thủy thủ đoàn thì sao?

Trong khi hành khách có thể giết thời gian bằng phim ảnh và chơi game trong khu vực cách li thì câu chuyện về hơn 1.000 thủy thủ đoàn trên tàu Diamond Princess lại rất khác. Hiện tại, đã có 10 thủy thủ đoàn nhiễm virus corona.

Thủy thủ đoàn được cấp mặt nạ và găng tay để phòng nguy cơ lây nhiễm virus, cũng như nhiệt kế để theo dõi thân nhiệt của họ. Tuy nhiên, hơn 1.000 người này còn phải chuẩn bị và phục vụ thức ăn cho hành khách, sau đó dọn dẹp dụng cụ ăn.

Ngoài ra, họ còn phải dùng chung nhà tắm và cabin cùng đồng nghiệp.

Anh Binay Kumar Sarkar, hiện đang làm việc tại khu bếp của du thuyền, đã đăng tải nhiều video lên mạng xã hội nhằm kêu gọi chính phủ Ấn Độ đến giải cứu anh. "Ngày qua ngày, dịch bệnh lây lan nhanh chóng và gây nguy hiểm đến tính mạng mọi người", anh viết trên Facebook.

Trong một video cùng 4 thủy thủ đoàn khác, anh Sarkar cho hay cả 5 người đều chưa được xét nghiệm virus corona.

Anh nói: "Chúng tôi đang trong trạng thái hoảng loạn. Chúng tôi muốn khẩn xin chính phủ Ấn Độ đến cứu mình".

Hơn 3.600 người trên ổ dịch Diamond Princess còn phải đợi bao lâu nữa?

Lệnh cách li đối với du thuyền Diamond Princess sẽ chính thức kết thúc vào ngày 19/2, tuy nhiên chưa có điều gì chắc chắn.

Các bệnh nhân dương tính với virus corona đã được đưa ra khỏi thuyền để đến các khu vực điều trị thích hợp trên đất liền.

Một nữ công dân người Australia đang điều trị tại một trong những bệnh viện như trên cho biết bà "đã bị cách li hoàn toàn trong một chiếc hộp ít nhất 10 ngày qua mà chẳng có gì để làm".

"Đây sẽ là một trong các bài kiểm tra tâm lí và tính kiên nhẫn thực thụ", bà nói. "Tôi cố chui đầu qua cửa sổ để xem liệu mình có thể nhìn xuống hành lang và biết chuyện gì đang xảy ra hay không. Nhưng mà tôi nghĩ đến việc chui đầu ra cửa sổ còn không được làm nữa".

Những người từng tiếp xúc gần với các ca nhiễm virus corona sẽ phải điều chỉnh ngày cách li kể từ ngày cuối cùng họ gặp các bệnh nhân đó.

Chính phủ Nhật Bản hiện đang lên kế hoạch chuyển những hành khách đã hơn 80 tuổi, có bệnh nặng hoặc từng ở trong cabin không có cửa sổ hoặc cửa số mở rời khỏi thuyền trước.

Nếu họ âm tính với virus corona, họ sẽ được chuyển đến các cơ sở y tế đã được chính quyền địa phương đặc biệt chuẩn bị.

Hơn 3.600 người trên du thuyền Diamond Princess đang đếm ngược đến ngày 19/2 và hi vọng họ vẫn khỏe mạnh cho đến ngày này.