Thủ tướng ký Chỉ thị đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu lúa gạo

Thủ tướng vừa ký Chỉ thị về việc đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu lúa, gạo bền vững, minh bạch, hiệu quả trong tình hình mới.

Chỉ thị nêu rõ những tháng đầu năm 2024, thị trường lúa gạo khu vực và thế giới diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng đến tâm lý một số doanh nghiệp và người nông dân.

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) và một số cơ quan liên quan, tình hình xuất khẩu gạo vẫn thuận lợi, nhu cầu gạo của các nước trong khu vực và trên thế giới vẫn duy trì ở mức cao do tác động của hiện tượng El Nino và xung đột vũ trang.

Tuy nhiên, hiện nay, tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đang thu hoạch lúa vụ Đông Xuân nhưng có hiện tượng doanh nghiệp chờ đợi giá lúa xuống thấp còn người dân mong muốn bán được giá lúa cao như các tháng cuối năm 2023. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ làm mất cơ hội xuất khẩu gạo của các doanh nghiệp và ảnh hưởng đến sản xuất, thu nhập của người trồng lúa.

Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng NN&PTNT chỉ đạo các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long thu hoạch lúa vụ Đông Xuân theo đúng thời vụ, giảm thiểu đến mức thấp nhất tổn thất sau thu hoạch; kịp thời chỉ đạo tổ chức sản xuất vụ Hè Thu.

Ngoài ra, theo dõi sát tình hình, kịp thời cung cấp thông tin về diễn biến thị trường lúa, gạo để người dân, doanh nghiệp có kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp, đảm bảo nguồn cung phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, ổn định giá cả thị trường.   

Bộ trưởng NN&PTNT cần phối hợp với Bộ trưởng Công Thương, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam đẩy mạnh đàm phán, tháo gỡ các rào cản kỹ thuật để mở rộng thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với bộ ngành liên quan giám sát hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo; theo dõi sát tình hình thị trường, thương mại gạo thế giới, động thái của các nước và kịp thời thông tin đến các bộ, ngành, Hiệp hội Lương thực Việt Nam, thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo để chủ động điều tiết hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu gạo. Việc này góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia.  

Bộ Công Thương được yêu cầu sớm hoàn thiện, trình Chính phủ Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 107/2018 về kinh doanh xuất khẩu gạo.  

Bộ Công Thương phối hợp với Bộ NN&PTNN và các địa phương nghiên cứu xây dựng thí điểm các mô hình đưa các "thương lái" vào chuỗi giá trị ngành hàng lúa, gạo để vừa phát huy vai trò là cầu nối giữa người dân và doanh nghiệp, vừa hạn chế những rủi ro có thể xảy ra cho các bên tham gia chuỗi giá trị.

Bộ trưởng Tài chính, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, xử lý vướng mắc về hoàn thuế VAT theo thẩm quyền và quy định của pháp luật.

Ngoài ra, chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, Bộ trưởng Công thương tính toán, có phương án mua dự trữ gạo phù hợp.

Thống đốc NHNN được yêu cầu chỉ đạo các ngân hàng thương mại tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn tín dụng với lãi suất ưu đãi, đáp ứng đủ nhu cầu tín dụng phục vụ thu mua lúa và xuất khẩu gạo, nhất là thu mua lúa hàng hóa vụ Đông Xuân 2023-2024 tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Nghiên cứu đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét ban hành Chương trình tín dụng hỗ trợ liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng Đồng bằng sông Cửu Long giữa hợp tác xã với doanh nghiệp.  

Thủ tướng cũng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo quyết liệt triển khai Đề án "Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030".