Tăng tiêu thụ tôm tại Mỹ: Giá chưa hẳn là rào cản chính
Undercurrent News dẫn Nghiên cứu mới nhất “Thái độ và Hành vi của người tiêu dùng Mỹ đối với sản phẩm tôm” của Hiệp hội Diễn đàn Tôm Toàn cầu (GSFF) cho biết, trung bình người Mỹ ăn tôm 35 lần/năm, trong đó số lần ăn ở nhà chiếm 58%.
Dù phổ biến, song tôm vẫn xếp sau thịt gà và thịt bò như nguồn cung cấp protein cho hộ gia đình. Bên cạnh đó, nhiều người tiêu dùng vẫn coi tôm là mặt hàng chất lượng cao thay vì là lựa chọn hàng ngày và dễ tiếp cận – yếu tố tác động đáng kể đến quyết định mua hàng của họ.
Một yếu tố chủ yếu khác cản trở tiêu thụ tôm là chi phí cảm nhận. Mặc dù sản phẩm tôm không hoàn toàn là không thể tiếp cận đối với hầu hết người tiêu dùng, nhưng phần lớn người tiêu dùng vẫn coi sản phẩm này đắt đỏ hơn các nguồn protein khác, nhất là thịt gà. Bữa ăn nấu tại nhà với tôm được coi là rẻ hơn bữa ăn với cá hồi nhưng vẫn đắt hơn bữa ăn với thịt gà. Thực tế này phản ánh mối tương quan với thu nhập của hộ gia đình.
Tuy nhiên, khác biệt cũng khá hạn chế: tần suất tiêu thụ của nhóm hộ gia đình có thu nhập cao nhất chỉ cao hơn 9% trong khi tần suất này của nhóm hộ có thu nhập thấp nhất chỉ thấp hơn 9%. Điều này cho thấy giá tôm không khiến sản phẩm này “vượt quá tầm” của hộ gia đình có thu nhập thấp hơn.
Bên cạnh đó, nhiều người tiêu dùng tin rằng mua tôm số lượng lớn có thể đắt đỏ, mặc dù tôm đông lạnh có thể cất giữ được lâu hơn và dùng chế biến được cho nhiều bữa.
Như vậy, có cơ sở để để cho rằng giá bán đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế tiêu thụ tôm. Điều này đặc biệt đúng trong thời kỳ lạm phát khi người tiêu dùng nhận thấy giá hàng hóa nói chung ngày một đắt đỏ hơn. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa rằng tiêu thụ tôm hằng tuần là điều viển vông.
Sự quen thuộc trong cách chế biến là một yếu tố khác hạn chế tiêu thụ tôm tại nhà. Nhiều người tiêu dùng thích ăn tôm ở nhà hàng song lại do dự khi chế biến ở nhà vì ngại bóc vỏ, bỏ gân và đảm bảo rằng tôm được nấu đúng cách.
Tiêu thụ tôm của các thế hệ cũng khác nhau. Tuy người trẻ, nhất là dưới 35 tuổi, có xu hướng ăn tôm thường xuyên hơn người lớn tuổi hơn, song họ chủ yếu ăn ở nhà hàng hoặc mua sẵn mang về thay vì nấu tại nhà. Tần suất tiêu thụ là 9,6 lần/năm đối với người dưới 35 tuổi và 2,7 lần/năm đối với người trên 60 tuổi.
Trong khi đó, những người đang muốn giảm lượng calo tiêu thụ lại nhắm nhiều hơn đến tôm như nguồn protein thay thế cũng như công nhận lợi ích sức khỏe của sản phẩm tôm.
Việc định vị sản phẩm tôm như nguồn protein hàng ngày chứ không phải là thực phẩm cho dịp đặc biệt có thể giúp tăng thị phần của sản phẩm này. Nhấn mạnh tính tiện lợi, lợi ích dinh dưỡng và sự đa dạng trong chế biến bữa ăn có thể khuyến khích người tiêu dùng tiêu thụ tôm ở nhà nhiều hơn.
Bên cạnh đó, cần điều chỉnh sao cho phù hợp hơn với nhu cầu của người tiêu dùng, kích cỡ bao gói nhỏ hơn, giá nhãn thấp hơn cũng giúp người tiêu dùng đỡ e ngại hơn khi lần đầu tiên mua sản phẩm. Việc tung ra danh mục sản phẩm đa dạng hơn như tôm ngâm nước muối, chế biến sẵn, bao bột, xiên que, vv.... cũng giúp loại bỏ tâm lý ngại nấu nướng và chuẩn bị bữa ăn.
Nhập khẩu tôm Mỹ đầu năm năm 2025 tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ năm trước. Tháng 1/2025, Mỹ nhập khẩu 71.301 tấn tôm (tương đương 157,026 triệu pound), trị giá 631,2 triệu USD, tăng 20% về khối lượng và 32% về giá trị so với 59.460 tấn (tương đương 131,398 triệu pound) trị giá 476,5 triệu USD của tháng 1/2024.
Giá trung bình đạt 4,02 USD/pound, tăng 11% so với 3,62 USD/pound vào tháng 1/2024.
Đây là tín hiệu tích cực sau năm 2024 nhiều biến động của thị trường tôm Mỹ. Tổng nhập khẩu tôm của Mỹ cả năm 2024 đạt 762.804 tấn, trị giá gần 6,1 tỷ USD, giảm 3% về khối lượng và 6% về giá trị so với 788.209 tấn, trị giá hơn 6,4 tỷ USD trong năm 2023.
Sự thay đổi xu hướng này đến từ việc các thị trường đã có sự rõ ràng hơn sau khi Mỹ công bố kết quả các cuộc điều tra thuế chống bán phá giá (AD) và chống trợ cấp (CVD) nhắm vào Ecuador, Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam.