Lý do đại gia năng lượng Thái chọn đầu tư chuỗi cà phê thay vì trạm sạc pin xe điện

Ông lớn xăng dầu Thái Lan, PTG Energy đã lên kế hoạch tăng gấp 5 lần số lượng cửa hàng cà phê do họ điều hành trong ba năm tới và nâng tỷ lệ lợi nhuận gộp từ các doanh nghiệp không kinh doanh dầu lên 50%. PTG điều hành PunThai Coffee - chuỗi cà phê nổi tiếng với logo hình voi nâu và cho phép khách hàng chọn mức độ rang hạt cà phê khi đặt hàng.

Công ty đã tăng gấp đôi số lượng cửa hàng PunThai mỗi năm kể từ khi khai trương vào năm 2012, đạt khoảng 1.000 cửa hàng vào tháng 4 vừa rồi. Họ dự định mở 400 cửa hàng trong năm nay và khoảng 1.000 cửa hàng mỗi năm từ năm 2025 trở đi, với mục tiêu đạt 5.000 cửa hàng vào năm 2027, Phó Chủ tịch Điều hành Sukwasa Pooshutvanitshakul cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei.

PunThai sử dụng hạt cà phê từ miền Bắc Thái Lan tại tất cả các cửa hàng của mình. "Sản phẩm của chúng tôi có uy tín cao về chất lượng trên toàn thế giới," Sukwasa nói. Giá đồ uống tại PunThai được cho là phải chăng, với một ly Americano có giá 60 baht (1,64 USD), chưa đến một nửa giá tại Starbucks.

Hơn 50% số cửa hàng mới của chuỗi được gắn với các trạm xăng PTG, nhưng cũng có các cửa hàng trong các cơ sở thương mại.

Được thành lập vào năm 1988, PTG điều hành hơn 2.300 trạm xăng trên toàn Thái Lan và tham gia vào các doanh nghiệp liên quan đến nhiên liệu bao gồm khí dầu mỏ hóa lỏng. Doanh thu hợp nhất cho năm 2023 đạt 198,8 tỷ baht, đưa công ty trở thành đứng vị trí thứ ba trong ngành dầu khí Thái Lan, chỉ sau PTT và Bangchak.

Công ty đang chuyển sự đầu tư vào chuỗi quán cà phê do lo ngại rằng tăng trưởng từ mô hình kinh doanh dựa trên dầu khí sẽ gặp khó khăn. Chính phủ Thái Lan dự định nâng tỷ lệ sản xuất xe điện lên 30% tổng số ô tô vào năm 2030. "Nếu người tiêu dùng trong nước chuyển từ xe chạy xăng sang xe điện, doanh nghiệp trạm xăng của chúng tôi sẽ không thể tồn tại," Sukwasa nói.

Giữa cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt, ngành công nghiệp trạm xăng đang tái tổ chức. Đến tháng 1, tập đoàn dầu mỏ Mỹ Chevron đã bán doanh nghiệp bán lẻ dầu ở Thái Lan cho nhà tinh chế lớn Star Petroleum Refining với giá 5,5 tỷ baht.

Các doanh nghiệp không thuộc ngành dầu khí của PTG hiện chiếm hơn 20% lợi nhuận gộp, nhưng công ty đặt mục tiêu tăng tỷ lệ này lên 50% vào năm 2027. Doanh nghiệp trong lĩnh vực dầu khí, hiện chiếm 80%, sẽ giảm xuống còn 50% khi công ty chuyển sang kiếm tiền thông qua các doanh nghiệp thực phẩm, đồ uống và bán lẻ.

Sự tập trung vào chuỗi cà phê xuất phát từ thị trường đang mở rộng của Thái Lan, đã tăng hơn 40% kể từ năm 2014, đạt khoảng 1 tỷ USD trong năm nay, theo công ty nghiên cứu Euromonitor. Người tiêu dùng được cho là đang tìm kiếm hương vị tinh tế hơn khi thu nhập của họ tăng, và thị trường cà phê dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng với tốc độ hơn 3% mỗi năm.

Một điều nữa ảnh hưởng đến quyết định của PTG khi tăng đầu tư cho chuỗi quán cà phê là bởi hệ thống đường bộ độc đáo của Thái Lan. Quốc gia này có một trong những hệ thống đường cao tốc phát triển nhất ở Đông Nam Á, song tương đối ít khu dịch vụ. Các trạm xăng đóng vai trò thay thế, thường cung cấp bãi đậu xe riêng và nhà hàng, với các cửa hàng tiện lợi gần đó.

Các chuỗi trạm xăng khác của Thái Lan cũng đang áp dụng chiến lược quán cà phê. "Trong 10 năm qua, khi số lượng chủ sở hữu xe tăng lên, các trạm xăng đã trở nên quan trọng hơn như là các trạm dừng nghỉ", Junichiro Haseba, Phó chủ tịch điều hành của công ty tư vấn SBCS, cho biết.

ChuỗiCafe Amazon lớn nhất Thái Lan hiện là công ty con của một ông lớn năng lượng khác - PTT. Họ đang vận hành khoảng 4.600 cửa hàng trong và ngoài nước, với kế hoạch mở hơn 300 cửa hàng trong năm nay. Trong khi đó, tập đoàn dầu khí Bangchak điều hành hơn 1.000 quán cà phê dưới thương hiệu Inthanin.

Mặc dù một số chuỗi cà phê toàn cầu đã thiết lập cửa hàng tại Thái Lan, số lượng cửa hàng của họ còn thua xa các công ty điều hành trạm xăng. Starbucks chỉ có chưa đến 500 cửa hàng. Theo Nikkei Asia, các cơ sở thương mại có thể chứa các quán cà phê như vậy tập trung ở các khu vực đô thị nơi có nhiều khách hàng, do đó có giới hạn về số lượng địa điểm mà chuỗi toàn cầu có thể mở.

PTG hy vọng sẽ tạo sự khác biệt để bắt kịp người dẫn đầu là Cafe Amazon. Sukwasa thấy rằng thẻ thành viên có thể sử dụng tại các trạm xăng của công ty và tại PunThai, với các ưu đã như giảm giá một nửa nếu mua tới 10 đồ uống,... đây được xem là chìa khóa để thu hút khách hàng.