Tài sản các tỷ phú tăng kỷ lục trong năm qua

Tỷ lệ tài sản toàn cầu mà các tỷ phú nắm giữ đã tăng lên mức kỷ lục trong cuộc khủng hoảng do đại dịch COVID-19 gây ra, theo Global Inequality Lab (Pháp). Khoảng 2.750 tỷ phú đang kiểm soát 3,5% tài sản của thế giới, theo báo cáo "Bất bình đẳng Toàn cầu năm 2022" do Global Inequality Lab công bố. 

Con số này tăng nhanh so với thời điểm đại dịch COVID-19 bắt đầu bùng phát và cao hơn mức 1% đầu năm 1995. Trong khi đó, một nửa dân số nghèo nhất hành tinh chỉ sở hữu 2% tài sản thế giới, theo Bloomberg.

Báo cáo này càng làm tăng thêm cuộc tranh luận về sự bất bình đẳng ngày càng nghiêm trọng trong đại dịch, vốn đã làm tổn thương các nền kinh tế đang phát triển, những quốc gia thiếu vắc xin cũng như nguồn tài chính để chống đỡ trước cuộc khủng hoảng do đại dịch gây ra. Với các nền kinh tế phát triển, thị trường tài chính và bất động sản đã tăng vọt kể từ khi chạm đáy vào năm ngoái, làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo trong nước.

Theo Lucas Chancel, một trong những tác giả của báo cáo, những xu hướng xuất hiện trong đại dịch chưa từng có trong lịch sử này có lợi cho tầng lớp giàu có, và mức độ hưởng lợi sẽ giảm dần từ tầng lớp giàu có cho tới tầng lớp dân cư nghèo.

"Thực sự có sự phân cực này trên một thế giới vốn đã rất bất bình đẳng trước đại dịch", ông Lucas cho biết. Đồng thời, ông chia sẻ các tỷ phú đã tích lũy được khối tài sản 3.600 tỷ euro (4.100 tỷ USD) trong cuộc khủng hoảng mà Ngân hàng Thế giới ước tính rằng khoảng 100 triệu người đã rơi vào cảnh nghèo cùng cực.

Ở hầu hết quốc gia trên thế giới, 10% người giàu nhất kiểm soát khoảng 60% đến 80% lượng tài sản. Dù vậy, báo cáo đã nêu bật sự khác nhau giữa các khu vực

Nhìn chung, các quốc gia nghèo hơn đã bắt kịp với các quốc gia giàu hơn, nhưng trong các quốc gia đang phát triển đó, sự bất bình đẳng đã tăng vọt. Theo báo cáo, sự chênh lệch giàu nghèo giữa các quốc gia này hiện chiếm hơn 2/3 tỷ lệ bất bình đẳng toàn cầu, tăng nhanh so với đầu những năm 2000.

Khu vực Mỹ Latinh và Trung Đông là những nơi bất bình đẳng nhất trên thế giới, với hơn 75% của cải nằm trong tay 10% tỷ phú giàu nhất. Nga và khu vực châu Phi cận Sahara cũng không hề kém cạnh.

"Các nền kinh tế mới nổi khác như Ấn Độ vẫn chịu cảnh thiếu hụt tầng lớp trung lưu. Bất bình đẳng thuộc địa đã được thay thế bằng bất bình đẳng thị trường", theo ông Chancel.

Khoảng cách giàu nghèo cũng được phản ánh trong mức độ phát thải khí carbon. Ví dụ, ở Bắc Mỹ, 10% nhóm người giàu nhất thải ra trung bình 73 tấn trên đầu người mỗi năm. Con số này cao hơn nhiều so với mức chưa tới 10 tấn của nhóm người nghèo.

Được đo lường bằng cả thu nhập và sự giàu có, châu Âu là khu vực bình đẳng nhất. 19% tổng thu nhập mà một nửa số người nghèo nhất châu Âu kiếm được cao hơn so với tỷ lệ tương đương của nhóm người này ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Các chính sách trong đại dịch như hỗ trợ thu nhập cho những người lao động mất việc có thể đã giúp ngăn chặn việc gia tăng khoảng cách giàu nghèo.

"Cuộc khủng hoảng COVID-19 đã làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng giữa những người rất giàu có và phần còn lại. Tuy nhiên, ở các quốc gia giàu có, sự can thiệp của chính phủ đã ngăn chặn sự gia khoảng cách", ông Chancel nhấn mạnh.

Báo cáo Bất bình đẳng Toàn cầu 2022 dựa trên công trình của hơn 100 nhà nghiên cứu trên toàn cầu, dẫn đầu bởi các nhà kinh tế tại Trường Kinh tế Paris và Đại học California tại Berkeley. Báo cáo này lần đầu được công bố vào năm 2018.