Chứng khoán

Sự biến mất của một thiên tài đầu tư chứng khoán trong thế kỷ 20

Các nhà đầu tư đã rất quen thuộc với những cái tên huyền thoại như Warren Buffett, Benjamin Graham hay Charlie Munger, nhưng dường như còn chưa nghe nhiều về thiên tài Rick Guerin. Thành tích của ông đặc biệt ra sao, và tại sao giờ đây ít ai còn nhắc đến ông nữa?

Warren Buffett lãi đậm 500% khi đầu tư vào công ty xe hơi Trung Quốc

Năm 1957, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett thành lập quỹ Buffett Partnership. Trong 13 năm, quỹ Buffett Partnership mang về mức sinh lời trung bình 29,5%/năm cho khách hàng, gấp 4 lần mức lợi nhuận bình quân 7,4% một năm của chỉ số Dow Jones.

Nhưng Rick Guerin, một người bạn của Buffett - đã tạo ra kết quả phi thường với lợi nhuận bình quân 32,9% một năm - cao hơn cả lợi nhuận của Buffett Partnership.

Rick Guerin ngồi thứ ba từ trái sang (Ảnh: Investment Insight Site)

Rick Guerin là ai?

Thực tế, Rick Guerin, Warren Buffett và Charlie Munger (đồng sự của Warren Buffett tại Berkshire Hathaway) đã từng hợp tác chung với nhau rất nhiều trong thời kỳ họ cùng sống ở Omaha.

Quan hệ giữa ba người rất gắn bó. Ban đầu Guerin vốn không hề được đào tạo bài bản về tài chính, nhưng Buffett hỗ trợ ông tiếp cận mọi nguồn tài liệu Berkshire mà có. Ông được coi như học trò của Buffett. Những bức thư mà Buffett chia sẻ cùng Guerin sau đó lọt vào tay giới ngân hàng, họ truyền tay nhau trên khắp nước Mỹ trong những năm cuối thế kỷ 20.

Buffett từng nói “Rick Guerin tuy chưa hề được đào tạo bài bản gì về đầu tư nhưng có thể nắm bắt toàn bộ quy trình đầu tư giá trị 10 năm trong vòng năm phút và tiếp cận ngay lập tức..."

Với Buffett, đây không hẳn là vấn đề IQ, hay bằng cấp, hay kinh nghiệm làm việc của một người mà là sự nhận thức trong tư duy - hoặc là ngay lập tức, hoặc là không bao giờ.

Theo thời gian, Guerin nắm vị trí chủ tịch quỹ đầu tư New American Fund còn Munger giữ vị trí cổ đông lớn nhất. Đồng thời, Guerin cũng điều hành một quỹ đầu tư nữa có tên Quỹ Mitchum Jones & Templeton ở thành phố Los Angeles.

Guerin và vợ hay dành thời gian tụ họp, bên cạnh gia đình, với nhóm bạn gồm Warren Buffett, Charlie Munger (khi đó vẫn còn là luật sư). Đối với Munger, Guerin luôn gọi bằng chức danh “Ngài Đô Đốc” đầy kính trọng.

Thành tích huyền thoại những năm 1965-1983

Sau khi tốt nghiệp ở khoa Toán trường Đại học Nam California, Rick Guerin làm nhân viên bán máy tính cho hãng IBM - mãi sau này, ông mới gặp lại Munger. Thời gian sau đó, Guerin lập quỹ đầu tư Pacific Partners.

Trong 19 năm kể từ 1965-1983, quỹ Pacific Partnership của ông mang lại lợi suất bình quân 32,9% một năm - cao hơn cả Buffett Partnership, so với 7,8% của chỉ số S&P 500. Tổng lợi nhuận đầu tư vào Pacific là rất đáng kể, nếu một người bỏ tiền vào quỹ này từ đầu năm 1965 cho đến khi quỹ ngưng hoạt động, thì người đó thu lợi nhuận 22.200% - trong khi nếu bỏ vào rổ S&P 500 lúc đó, chỉ được lợi nhuận 316%.

Tốc độ tăng trưởng của Pacific Partnership và chỉ số S&P 500

Dưới đây là thống kê hiệu quả đầu tư của 7 quỹ đầu tư giá trị đứng đầu ở Mỹ trong các khoảng thời gian khác nhau, từ 13-20 năm trong cầu thế kỷ 20.

Đến nay, thành tích của Rick Guerin vẫn là phi thường nhất trong giai đoạn 1960 -1980 (có một cuộc khủng hoảng 1974-1975 xảy ra) trên thị trường chứng khoán Mỹ.

Hiện tại, không còn nhiều người tìm được phương pháp đầu tư của ông những năm về đó. Nhưng có thể thấy, nếu Guerin có thể tiếp tục quản lý quỹ với mức lợi suất hiệu quả như trên, hiện nay ông cũng đang là một tỉ phú đầu tư, ngang hàng với Warren Buffett, Charlie Munger hay Paul Tudor Jones…

Nhiều năm sau, không còn ai thấy Rick Guerin xuất hiện trên báo đài, các phương tiện truyền thông… cũng như không còn ai thấy ông trên thị trường. Liệu ông đã chết, hay ông lẩn tránh lùi vào trong một căn phòng nào đó lẩn tránh những ánh đèn chụp của giới truyền thông?

Trong một bữa ăn trưa với Buffett, nhà đầu tư Mohnish Pabrai đặt câu hỏi về nhân vật bí ẩn này “Rick Guerin đã đi đâu trên thị trường?”, ông đã tìm ra câu trả lời.

Thiên tài biến mất khỏi ngành đầu tư chứng khoán

Warren Buffett cho biết Rick Guerin không chết, nhưng ông đang tạm thời tránh xa đầu tư sau khi Pacific Partnership làm ăn thua lỗ và phải đệ đơn phá sản. Hiện ông đang làm chủ tờ Daily Journal trong đó Charlie Munger là cổ đông lớn nhất.

Nhìn lại bảng kết quả đầu tư trong 19 năm có thể thấy thành quả đầu tư quỹ Pacific có sự phân hóa rõ rệt, cao thấp rất thất thường. Cụ thể, suất sinh lợi của quỹ cao "hoành tráng" trong những năm kinh tế tăng trưởng 1967,1968, và sụt giảm mạnh trong những năm kinh tế rơi vào suy thoái trầm trọng 1973,1974.

Sở dĩ có hiện tượng này là do quỹ Pacific Partnerships của ông đã sử dụng đòn bẩy margin rất cao qua đó làm khuếch đại kết quả đầu tư, dù là lãi hay lỗ. Cụ thể, trong năm 1973-1974 khi thị trường lao dốc, giá trị tài sản ròng của quỹ Pacific sụt giảm hơn 62% - tức gần 2/3 giá trị quỹ. Sau đó quỹ này sụp đổ vì áp lực nợ vay quá lớn.

Một nhà đầu tư phi thường như Rick Guerin đã phá sản, nhưng sự giàu nhanh của ông đáng trở thành bài học ghi nhớ cho bất cứ nhà đầu tư nào: Nếu dùng đòn bẩy tài chính quá lớn thì khi thị trường diễn biến xấu, toàn bộ danh mục sẽ sụp đổ rất nhanh và nhà đầu tư không kịp thoát ra.

Dù một nhà đầu tư huyền thoại, với trí thông minh vượt trội và các kết quả siêu phàm, thì cũng không chắc chắn gì ông đã không hoàn toàn ngã quỵ trong tương lai. Tất cả là cẩn thận, và phải chắc chắn với từng bước đi của mình.