Sản lượng gạo của Ấn Độ có thể đạt kỷ lục

Các nguồn tin cho rằng vụ thu hoạch bội thu năm 2024-2025 của quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới này dự kiến sẽ có tác động sâu rộng đến thị trường gạo toàn cầu, bao gồm việc giảm giá và có thể đảo ngược các chính sách hạn chế xuất khẩu.

Commodity Insights dự kiến sản lượng gạo sẽ đạt 135,5 triệu tấn trong năm 2024-2025, nếu đạt được sẽ ngang bằng với sản lượng thu hoạch kỷ lục của Ấn Độ trong niên vụ 2022-2023. Bộ Nông nghiệp Mỹ thậm chí còn lạc quan hơn khi cho rằng sản lượng gạo Ấn Độ cao thể đạt mức cao nhất mọi thời đại 138 triệu tấn.

Những dự báo tích cực này dựa trên kịch bản về lượng mưa trong năm 2024 của Cục Khí tượng Ấn Độ (IMD).

IMD đã dự báo lượng mưa trên mức trung bình đối với Ấn Độ trong giai đoạn gió mùa năm 2024 (tháng 6-tháng 9). Điều này sẽ cực kỳ có lợi cho cây trồng trong vụ kharif, bao gồm cả lúa gạo.

Quốc gia Nam Á này sản xuất gạo vào mùa kharif và rabi. Trong khi gạo kharif, chiếm 70% sản lượng cả nước, thường được thu hoạch vào tháng 11 thì lúa rabi thường được trồng vào tháng 11-12 và thu hoạch vào tháng 4-5 của năm sau. 

Theo dự báo của IMD, sau ba năm gián đoạn, La Nina dự kiến sẽ quay trở lại mạnh mẽ ở bờ biển Ấn Độ vào tháng 8-9.

Một nhà xuất khẩu gạo có trụ sở tại thành phố Kakinada cho biết, các vùng đất nông nghiệp của Ấn Độ đã bị El Nino tàn phá trong ba năm qua. Hiện tượng thời tiết này gây ra hạn hán kéo dài và năng suất cây trồng giảm đáng kể. Vì vậy, sự trở lại của La Nina là một niềm an ủi đáng mừng cho người nông dân, ông nói.

La Niña là một hiện tượng thời tiết đặc trưng bởi nhiệt độ bề mặt nước biển mát hơn trung bình ở vùng xích đạo trung tâm và phía đông Thái Bình Dương. Nó thường mang lại lượng mưa lớn trên khắp Ấn Độ, trong khi El Nino lại gắn liền với thời tiết nóng và khô kéo dài.

Ở Ấn Độ - nơi 75% lượng mưa hàng năm đến vào giai đoạn gió mùa, chỉ kéo dài 4 tháng - La Nina thường được coi là động lực thúc đẩy không chỉ cho ngành nông nghiệp  mà còn cho phần còn lại của nền kinh tế. 

Và đúng như vậy, theo dữ liệu của chính phủ, nông nghiệp chiếm 15% tổng sản phẩm quốc nội trị giá 3,57 nghìn tỷ USD của Ấn Độ trong năm tài chính 2023-2024 (tháng 4/2023 đến tháng 3/2024).

Với dự đoán về lượng mưa trong đợt gió mùa "trên mức bình thường" vào năm 2024, triển vọng sản xuất lúa kharif khổng lồ sẽ đồng thời tăng lên.

Theo các nhà kinh doanh và xuất khẩu gạo, giá lúa có thể sẽ chịu áp lực rất lớn trong những tuần tới khi gió mùa đến gần. Họ cho biết, thị trường Ấn Độ có thể sẽ tràn ngập gạo sau mùa kharif mạnh vào năm 2024, do đó áp lực bán dự kiến sẽ rất lớn trong năm nay.

Nguồn cung nội địa mạnh mẽ có thể sẽ gây khó khăn gấp đôi cho các nhà kinh doanh gạo trong nước, những người vốn đang quay cuồng với các chính sách thương mại hạn chế của New Delhi áp dụng kể từ tháng 8/2022.

Để hạn chế lạm phát lương thực, chính phủ đã cấm xuất khẩu gạo tấm và áp thuế bổ sung đối với dòng gạo trắng non-basmati xuất khẩu từ tháng 8/2022. Và đến tháng 7/2023, chính phủ đã hạn chế xuất khẩu gạo trắng non-basmati, áp thuế 20% đối với  xuất khẩu gạo đồ và ấn định giá xuất khẩu tối thiểu cho gạo basmati ở mức 950 USD/tấn.

Kết quả là xuất khẩu gạo của Ấn Độ giảm mạnh 18,5% trong năm xuống còn 16,5 triệu tấn trong năm 2023-2024, theo dữ liệu của Commodity Insights.

Trong khi hầu hết loại gạo đồ thường được xuất khẩu sang các quốc gia Tây Phi thì gạo basmati của Ấn Độ chủ yếu được xuất khẩu sang Trung Đông.

Theo dữ liệu của Commodity Insights, đối với gạo đồ của Ấn Độ, mặc dù thuế xuất khẩu 20% nhưng nước này vẫn có mức giá cạnh tranh nhất trên thế giới.

Tính từ đầu năm đến ngày 22/5, giá gạo đồ xay hạt dài Ấn Độ 5% tấm là 531 USD/tấn, trong khi gạo đồ xay hạt dài Thái Lan là 606 USD/tấn.

Một nhà xuất khẩu có trụ sở tại Delhi cho biết thuế xuất khẩu gạo đồ của Ấn Độ không ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của nước này trên thị trường toàn cầu. Đồng thời, New Delhi đang tạo ra doanh thu khá lớn từ chính sách này (thuế đối với xuất khẩu gạo đồ), do đó hầu như không có khả năng đảo ngược chính sách này ngay cả sau cuộc bầu cử.