Quý I/2024: Phát hành trái phiếu doanh nghiệp lại 'hụt hơi', chỉ bằng 2/3 năm ngoái

Trong quý I/2024, giá trị trái phiếu phát hành mới đạt 19.708 tỷ đồng, thấp hơn 33% so với cùng kỳ.

Theo báo cáo từ Wigroup, hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp vẫn chưa có nhiều khởi sắc trong những tháng đầu năm 2024.

Riêng tháng 3, có 6 doanh nghiệp thực hiện phát hành trái phiếu mới, với tổng giá trị đạt 9.745 tỷ đồng. Tổng quan cả quý I/2024, giá trị trái phiếu phát hành mới là 19.708 tỷ đồng, thấp hơn 33% so với cùng kỳ. Mặc dù số lượng tổ chức phát hành vẫn duy trì ở mức tương đương so với quý I/2023, khoảng 16 tổ chức, quy mô phát hành năm 2024 giảm đáng kể so với năm trước.

Giá trị phát hành TPDN trong từ tháng 1/2023 đến nay. (Nguồn: *Wigroup*).

Sau khi vắng bóng trong tháng 2, các doanh nghiệp bất động sản đã tăng cường việc phát hành trái phiếu mới. Trong danh sách này, có đến 2/3 doanh nghiệp thuộc lĩnh vực bất động sản, chiếm đến gần 90% tổng giá trị phát hành. Còn lại, ngành hàng tiêu dùng và ngành tài chính chỉ chiếm lần lượt 5,08% và 5,13% tổng cơ cấu giá trị.

Tất cả đợt phát hành trái phiếu mới trong tháng 3 được thực hiện theo phương thức phát hành riêng lẻ. Trong đó, khoảng 4,245 tỷ đồng được phát hành bởi các doanh nghiệp OTC, và 5,000 tỷ đồng trái phiếu do doanh nghiệp bất động sản phát hành. Trong bối cảnh uy tín của các trái phiếu vẫn còn tạo ra tâm lý e ngại trong công chúng thì phương án phát hành riêng lẻ vẫn được ưu tiên.

Các trái phiếu doanh nghiệp mới phát hành trong tháng 3 có kỳ hạn từ một năm đến ba năm. Kỳ hạn bình quân ở mức 2,44 năm. Trong khi mức lãi suất huy động gia tăng nhẹ so với tháng trước, bình quân lãi suất phát hành từ 9,45% trong tháng 2 tăng lên 10,27% tại tháng 3.

Trong khi kỳ hạn phát hành giảm mạnh nhưng lãi suất phát hành tăng, đặc biệt là khi các tổ chức phát hành trong tháng chủ yếu đến từ ngành bất động sản.

Xu hướng mua lại TPDN đã hạ nhiệt

Giá trị mua lại TPDN trước hạn từ tháng 1/2023 đến nay. (Nguồn: *Wigroup*).

Nhìn chung xu hướng mua lại trái phiếu trước hạn đã hạ nhiệt hơn so với năm 2023. Tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp mua lại trước hạn đạt 9.322 tỷ đồng trong tháng 3/2024, giảm 56% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế cả quý 1/2024, tổng giá trị trái phiếu mua lại trước hạn đạt 25,578 tỷ đồng, giảm 33% so với cùng kỳ.

Phần lớn trái phiếu được mua lại có thời gian đáo hạn trong vòng 2-5 năm sắp tới, việc thanh toán trước hạn của doanh nghiệp chủ yếu nhằm tái cơ cấu lại nợ.

Giá trị mua lại TPDN trước hạn theo ngành nghề trong tháng 3. (Nguồn: *Wigroup*).

Trong đó, ngành bất động sản đứng đầu về tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp mua lại trước hạn trong tháng 3, với tổng giá trị đạt 4.314 tỷ đồng, chiếm 46,27% tổng giá trị mua lại trong tháng. Ngành dịch vụ tiện ích và nguyên vật liệu chiếm lần lượt là 33,69% và 14,44%.

Trong ngành tiện ích, CTCP Ea Súp thực hiện nhiều đợt mua lại trái phiếu trước hạn trong tháng mặc dù kinh doanh lỗ. Động thái này của doanh nghiệp cho thấy xu hướng tất toán nợ và hạn chế chi phí lãi phát sinh vẫn được ưu tiên trong giai đoạn này.

Tình hình chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu của các doanh nghiệp được cải thiện so với tháng trước. Riêng trong tháng 3/2024, giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm thanh toán là 1.400 tỷ đồng, giảm hơn 95% so với cùng kỳ. Lũy kế cả quý I, giá trị trái phiếu trả chậm chiếm gần 24.468 tỷ đồng, giảm gần 50% so với cùng kỳ.

Hoạt động mua lại trái phiếu và tái cơ cấu nợ diễn ra sôi nổi trong năm 2023 đóng góp vào việc giảm áp lực nợ trái phiếu đáo hạn trong năm 2024.

Trong đó, ngành bất động sản vẫn chiếm phần lớn giá trị trái phiếu chậm trả, khoảng 71%. Doanh nghiệp Đầu tư và Kinh doanh Bất động sản Thủ Thiêm chậm trả phần gốc đáo hạn gần 100 tỷ đồng sau khi đã thực hiện mua lại hơn 900 tỷ vào tháng 10/2023. Ngành hàng tiêu dùng chiếm 30% giá trị trái phiếu chậm trả.

'Mở khoá' thị trường trái phiếu doanh nghiệp bằng cách nào?