Phương pháp tính giá thanh toán mới trong phiên đáo hạn phái sinh có làm nhà đầu tư dễ thở hơn?

Tại chương trình "Khớp lệnh" của VTV Digital, ông Nguyễn Tuấn Anh, nhà sáng lập Finpeace cho rằng mức định giá hiện tại đang là vùng hợp lý với VN-Index. Theo đó, đây là vùng điểm hoàn toàn có thể giải ngân với những dòng tiền dài hạn.

Trong tài chính, thị trường luôn có sự khác biệt giữa dòng tiền ngắn và dòng tiền dài, ngay ở nhóm nhà đầu tư nước ngoài cũng vô cùng đa dạng. Nhiều quỹ cầm rất dài tuy nhiên nhiều quỹ lại cầm rất ngắn.

Founder Finpeace nhấn mạnh rằng các nhà đầu tư không nên cố gắng dự báo thị trường mà nên đưa ra các kịch bản khác nhau có thể xảy ra đối với chỉ số chung cũng như đối với cổ phiếu đang cầm để từ đó ứng xử phù hợp nhằm cân đối được tài khoản, không quá bị chi phối bởi cảm xúc trong quyết định đầu tư.

Liên quan đến quy chế mới về việc điều chỉnh giá thanh toán cuối cùng của hợp đồng tương lai chỉ số VN30, ông Tuấn Anh cho rằng phương pháp tính mới đã giúp giảm sự phụ thuộc vào giá đóng cửa rất nhiều.

Cụ thể, giá thanh toán cuối cùng sẽ là giá trị trung bình số học giản đơn của chỉ số VN30 trong 30 phút cuối cùng của ngày đáo hạn (bao gồm 15 phút khớp lệnh liên tục và 15 phút khớp lệnh định kỳ đóng cửa) sau khi đã loại trừ đi 3 mức giá trị chỉ số cao nhất và 3 mức giá trị chỉ số thấp nhất của phiên khớp lệnh liên tục, thay vì chỉ lấy giá trị chỉ số VN30 phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa như cách tính trước đây.

“Đây là một thay đổi tích cực bởi phút cuối cùng đôi khi cũng làm cho các nhà đầu tư khá ức chế vì những tay đặt lệnh lớn hoàn toàn có thể khuynh đảo ở phút cuối cùng này”, chuyên gia này dẫn chứng.

Việc kéo dài và đặt trọng số ở phiên đáo hạn giảm đi sẽ giúp trung tính hoá giá đóng cửa. Thị trường có thanh khoản cao luôn rất thông minh để điều chỉnh theo.

Khi thị trường biến động mạnh thì sử dụng công cụ có tính phòng ngự rủi ro như bản chất của phái sinh là chuyện bình thường, tuy nhiên thực tiễn triển khai cũng phải có sự điều chỉnh nhất định.

Trừ trường hợp cầm tài sản cơ sở khá lớn và cần giảm bớt rủi ro, ta mới dùng đến phái sinh còn nếu muốn giao dịch thẳng phái sinh mà không có tài khoản cơ sở thì chỉ những người kinh nghiệm từ 5 – 10 năm mới có thể kỳ vọng vào câu chuyện “trading for a living”. Thị trường chứng khoán Việt Nam hay thị trường chứng khoán thế giới nói chung ở bất kỳ thời điểm nào cũng luôn có rất nhiều biến động.

Đồng quan điểm với ông Tuấn Anh, Chủ tịch DNSE Nguyễn Hoàng Giang cũng đánh giá rất cao quy chế mới vì thật ra ở nước ngoài có rất nhiều cách để hạn chế vấn đề làm giá thông qua điều chỉnh cung cầu trong một khoảng thời gian ngắn bằng cách thay vì đóng cửa tại một thời điểm nhất định người ta sẽ đóng cửa vào một thời điểm ngẫu nhiên, để tránh việc các người chơi gom lệnh to

“Tôi nghĩ rằng đây là bước đi phù hợp với thị trường Việt Nam. Thực ra cuộc chơi trong ngày đáo hạn chỉ là một phần, còn chứng khoán phái sinh là một giao dịch dài.

Hiện phái sinh là giao dịch trong ngày, tương lai tôi kỳ vọng các Sở và Ủy ban Chứng khoán có thể sớm đưa vào việc bán cổ phiếu chờ về vì nó sẽ hỗ trợ tốt hơn cho thanh khoản. Khi có hoạt động bán cổ phiếu chờ về thì các đơn vị khi tham gia thị trường có thể arbitrage phần khác biệt, từ đó khiến cho mức định giá của thị trường phù hợp hơn”.

Ông Giang nhấn mạnh chúng ta nên nhìn vào hoạt động ở những thị trường phát triển để từ đó tiến lên một bước mới, thu hút nhiều nguồn vốn hơn. Phái sinh là thị trường cần thiết nhằm nhìn nhận tâm lý các nhà đầu tư và phòng ngự rủi ro.

Liên quan đến nhận định thị trường phái sinh chỉ dành cho những tổ chức lớn, ông Giang cho rằng trong bất kỳ cuộc chơi nào thì nhà đầu tư cá nhân và nhà đầu tư tổ chức cũng có cách tiếp cận thông tin khác nhau, đặc biệt là trò chơi biến động về giá

.Khi đầu tư, lợi thế tiếp cận thông tin ở thị trường phái sinh chưa chắc đã là lợi thế mà cuộc chơi ở đây nhà đầu tư cần biết mình chơi cái gì.

Thay vào đó vị chuyên gia này cho rằng thị trường chứng khoán phái sinh không hề bất công. Những người vay cao với tỷ lệ đòn bẩy cao thì phải cẩn thận. Nếu đi theo một nguyên tắc rõ ràng thì các bạn có thể kiếm được rất nhiều tiên. Tôi chứng kiến nhiều nhà đầu tư cá nhân thắng đậm trên thị trường phái sinh, tất nhiên là trong một quá trình dài chứ không phải một thời gian ngắn.

Chứng khoán phái sinh không phải dành cho tất cả nhà đầu tư mà đây là sân chơi của những nhà đầu tư bề dày kinh nghiệm. Giao dịch phái sinh rất khó với thị trường Việt Nam tuy nhiên phái sinh lại có ưu điểm là khi làm sai, ta có thể sửa sai ngay trong phiên.