Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Tháo gỡ các khó khăn, tạo đột phá, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất
Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo: Bộ Tài Nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Pháp luật, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội; 26 tỉnh, thành phố phía Bắc; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu...
Tiếp tục lắng nghe, khái quát từ thực tiễn để phản ánh chính xác
Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá, các địa phương đã triển khai tổ chức xin ý kiến nhân dân bám sát tinh thần chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ; thực hiện nghiêm túc, kỹ lưỡng, khoa học với nhiều hình thức phong phú, thiết thực để từng người dân hiểu được chủ trương của Đảng, Nhà nước về đất đai, cụ thể là Nghị quyết 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có ý nghĩa chính trị quan trọng với tầm ảnh hưởng, tác động rộng lớn đối với phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh-quốc phòng, bảo vệ môi trường, gìn giữ lợi ích cho các thế hệ mai sau.
Do đó, ngay từ rất sớm, Chính phủ, Quốc hội, các bộ ngành, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội đã phối hợp chặt chẽ, trách nhiệm, tập trung chuẩn bị công tác lấy ý kiến về dự thảo luật trong các tầng lớp nhân dân, chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, các cơ quan, tổ chức nghiên cứu, doanh nghiệp…
Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương tiếp tục lắng nghe, khái quát từ thực tiễn để phản ánh chính xác tiếng nói, tâm tư, nguyện vọng của người dân ở mỗi vùng, miền với đặc trưng văn hóa, điều kiện kinh tế khác nhau.
Phó Thủ tướng nêu rõ, mục tiêu và kỳ vọng của dự thảo luật sau khi trình Quốc hội và được ban hành là tháo gỡ được ngay các khó khăn, tạo ra đổi mới đột phá về đất đai trong tầm nhìn dài hạn; phát huy nguồn lực này để hiện thực hóa các mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.
“Đây chính là thước đo về năng lực thể chế hóa các chủ trương của Đảng về đất đai”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng nêu rõ, việc lấy ý kiến nhân dân về dự thảo luật như một đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, tiếp tục triển khai mạnh mẽ đến từng cấp cơ sở thôn/tổ dân phố, xã/phường; quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng, lo lắng của nhân dân. Từ đó, nhân dân hiểu được nhiệm vụ xây dựng các chính sách về đất đai; cùng nhau phát huy nguồn lực quan trọng này, từng bước bảo đảm công bằng, bình đẳng, tiến bộ, không để ai bị bỏ lại phía sau. Đặc biệt, người dân luôn được thụ hưởng thành quả phát triển.
"Khi Luật Đất đai (sửa đổi) được ban hành, mỗi người dân có thể hiểu được, làm được. Vì vậy, cơ quan soạn thảo, các bộ ngành, địa phương phải nỗ lực nhiều hơn nữa", Phó Thủ tướng yêu cầu; đồng thời nhấn mạnh nhiệm vụ quan trọng nhất hiện nay là xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm của Nhà nước và người dân về sở hữu, sử dụng đất đai.
Theo đó, xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước, hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương trong thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai. Nhà nước cần làm tốt quy hoạch, phân bổ nguồn lực đất đai cho lĩnh vực kinh tế cũng như các địa phương, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế trong từng thời kỳ, bảo đảm phát triển kinh tế-xã hội, an ninh-quốc phòng và môi trường, hài hòa lợi ích của các chủ thể…
“Làm thế nào để có quy hoạch đất đai đảm bảo cùng với các quy hoạch tổng thể quốc gia khác, quy hoạch ngành khác và địa phương các cấp phải trùng nhau, không chồng lấn; có thể phối hợp và tạo điều kiện để quản lý tốt hơn, kế thừa, bổ trợ lẫn nhau”, Phó Thủ tướng gợi ý; đồng thời đề nghị các đại biểu thẳng thắn chỉ ra những điều bất hợp lý trong vấn đề quy hoạch đất đai.
Điều chỉnh hài hòa lợi ích của các chủ thể liên quan
Nêu thực tế khó khăn trong định giá đất sát giá thị trường, Phó Thủ tướng cho rằng, bài toán đặt ra là cần xác định giá đất trong điều kiện ổn định bình thường với những cơ chế thu thập dữ liệu giao dịch đất đai thường xuyên, kế thừa các phương pháp định giá cụ thể khác như so sánh, thặng dư, hiệu quả kinh doanh, định giá đất theo hệ số...
“Mọi vấn đề xoay quanh giá đất. Nhà nước - với vai trò đại diện sở hữu đất đai toàn dân, phải có cơ chế kiểm soát hiệu quả, thống nhất về giá đất, làm cơ sở đền bù, tái định cư, bảo đảm công bằng, điều chỉnh hài hòa lợi ích của các chủ thể, khu vực liên quan”, Phó Thủ tướng gợi mở.
Đồng tình với các ý kiến đóng góp về xây dựng kế hoạch sử dụng đất ở các địa phương, Phó Thủ tướng cho rằng, kế hoạch sử dụng đất đai giữa cấp tỉnh (5 năm) để định hướng không gian, cấp độ phát triển; còn kế hoạch sử dụng đất đai cấp huyện thực hiện hằng năm bao gồm chỉ tiêu đất đai và danh sách các dự án tiềm năng. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai cần linh hoạt, phân cấp mạnh mẽ, giải quyết mối quan hệ với các quy hoạch khác.
Về định giá đất, Phó Thủ tướng cho biết dự thảo Luật xây dựng theo hướng thu thập, cập nhật dữ liệu giá đất giao dịch đất đai thường xuyên, trong điều kiện ổn định bình thường, tiến tới xây dựng bản đồ giá đất sát giá thị trường trên cả nước, làm cơ sở để thực hiện nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai, đền bù, bồi thường, tái định cư…
Tại Hội nghị, đại điện các tỉnh, thành phố đã tập trung thảo luận các nội dung liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư; bảng giá đất; việc áp dụng giá đất cho các trường hợp thuê đất trả tiền hàng năm; các trường hợp nhận chuyển nhượng (thỏa thuận) để chuyển mục đích sử dụng đất; quy mô các dự án nhà nước đứng ra giải phóng mặt bằng để đấu giá quyền sử dụng đất; trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng…