Phát triển chăn nuôi heo theo VIP để đảm bảo truy xuất nguồn gốc
Tại Hội thảo “Tổng kết dự án VIP và chia sẻ kinh nghiệm về đảm bảo an toàn thực phẩm và phát triển bền vững ngành chăn nuôi lợn Việt Nam” do Cục Chăn nuôi tổ chức, TS Võ Trọng Thành, đại diện Cục Chăn nuôi (Bộ NN& PTNT) nhận định, chất lượng thịt heo, an toàn thực phẩm vẫn chưa được kiểm soát tốt, hầu hết thịt heo chưa được truy xuất nguồn gốc.
TS Võ Trọng Thành cho biết, mỗi năm Việt Nam sản xuất 3,5 - 3,7 triệu tấn thịt heo, hiện có khoảng 2,6 triệu cơ sở chăn nuôi heo, giải quyết việc làm cho khoảng 7 triệu lao động.
Với trên 75% sản lượng thịt tiêu thụ là thịt heo, nhưng chất lượng thịt heo, an toàn thực phẩm vẫn chưa được kiểm soát tốt, hầu hết thịt heo chưa được truy xuất nguồn gốc. Cùng với đó, giá thịt heo biến động mạnh, không có lợi cho người chăn nuôi. Lợi nhuận và trách nhiệm trong chuỗi chăn nuôi chưa phù hợp.
Theo khảo sát, tỷ lệ trang trại chăn nuôi heo bán sản phẩm theo hình thức có hợp đồng đạt 6,5 - 10,5% các trang trại điều tra. Phần lớn hiện nay đều bán cho thương lái (8 - 15%), hoặc bán cho các lò mổ theo mối quen biết từ trước (75,5 - 85,5%).
Đối với các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, ở phía Bắc, tỉ lệ cơ sở giết mổ có hợp đồng với thương lái và công ty khá thấp (chỉ đạt 8% ở Hà Nội). Trong khi đó, ở miền Nam, tỉ lệ này cao hơn, Đồng Nai 50%, TP HCM 42%.
Ông Thành cho biết trang trại chăn nuôi heo đa phần tự sản xuất con giống, vấn đề chất lượng con giống gặp nhiều khó khăn.
 |
| Phát triển mô hình chăn nuôi heo VIP để đảm bảo truy xuất nguồn gốc. |
Những trang trại chăn nuôi do không nằm trong chuỗi, việc kiểm soát chất cấm, an toàn thực phẩm khó khăn, sản xuất ra giá thành thấp, đầu ra bấp bênh, dẫn đến rủi ro trong hoạt động chăn nuôi. Cơ sở giết mổ công nghiệp tập trung sử dụng không hiệu quả do không hoạt động hết công suất (chỉ đạt khoảng dưới 50%). An toàn thực phẩm vẫn còn là vấn đề chưa được các tác nhân trong chuỗi quan tâm đúng mức.
Nguyên nhân của tình trạng trên là do các địa phương chưa mạnh tay dẹp bỏ hoặc đã có chủ trương và biện pháp nhưng lực lượng mỏng nên chưa dẹp bỏ được nạn giết mổ chui không có giấy phép, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm dẫn đến cơ sở giết mổ tập trung thiếu nguyên liệu đầu vào. Bên cạnh đó, là do nhận thức, thói quen, tập quán sản xuất và nhà nước cũng chưa có các hành lang pháp lý đủ mạnh để kiểm soát vấn đề an toàn thực phẩm.
Vì vậy, để giải quyết những vấn đền này Đại sứ quán Hà Lan và Cục Chăn nuôi đã xây dựng và triển thực hiện Dự án về Chuỗi thịt heo Việt Nam theo định hướng quốc tế (VIP).
Theo đó, kiểm soát vấn đề an toàn thực phẩm tại cơ sở giết mổ và chế biến thịt; giám sát và tiến tới xóa bỏ dịch bệnh; nâng cao năng lực quản lý chất lượng vật nuôi và kiểm soát thú y tại các cơ sở chăn nuôi heo; nâng cao năng lực quản lý chuỗi thông qua nghiên cứu, đào tạo và tham quan học tập.
Đồng thời, nâng cao năng lực thông qua chuyển giao về quản lý trang trại chăn nuôi heo hiện đại theo VietGAP và liên kết sản xuất tiêu thụ theo chuỗi; nâng cao năng lực về quá trình đổi mới chuỗi về chiến lược dài hạn và hoạt động cấp thiết để mở rộng chuỗi thịt VIP.
Dự án được triển khai trên địa bàn Hà Nội, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, TP HCM và Đồng Nai với tổng kinh phí gần 30 tỉ đồng, được triển khai từ năm 2014 - 2018.
