[Phần 1] Ngành công nghiệp ô tô - con gà đẻ trứng vàng cho nền kinh tế Mỹ, nguyên nhân Tổng thống Trump chặn ô tô nhập khẩu từ EU và Nhật Bản

Ngành công nghiệp ô tô - con gà đẻ trứng vàng cho nền kinh Mỹ, nguyên nhân Tổng thống Trump "khủng bố" ô tô nhập khẩu từ EU và Nhật Bản. (Ảnh: Getty Images)

Khi các cuộc tấn công lên công ty viễn thông khổng lồ của Trung Quốc Huawei chưa hạ nhiệt, chính quyền Tổng thống Trump tiếp tục chuyển mục tiêu sang ô tô nhập khẩu của châu Âu và Nhật Bản, theo Washington Post.

Theo tuyên bố mới đây của Nhà Trắng, Bộ Thương mại Mỹ kết luận nhập khẩu ô tô nguyên chiếc hay linh kiện đều có nguy cơ đe dọa an ninh nước này. Tuy nhiên, Mỹ đã trì hoãn việc áp thuế ô tô trong 180 ngày để các quan chức Mỹ đàm phán với EU và Nhật Bản, nhằm giảm xuất khẩu ô tô và phụ tùng sang nền kinh tế lớn nhất thế giới.

General Motors, Volkswagen AG, Toyota Motor và các hãng khác đã từng cảnh báo về các tác động tai hại của việc áp thuế quan lên tới 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu.

Washington đã viện dẫn lí do an ninh quốc gia, cho rằng sự cạnh tranh ngày càng tăng của các nhà sản xuất ô tô nước ngoài đã gây tổn hại đến khả năng đổi mới của Mỹ. Tuy nhiên, cơ sở cho lập luận của Nhà Trắngvẫn còn là một câu hỏi chưa tìm thấy lời giải đáp thích hợp.

Tổng quan ngành công nghiệp xe hơi Mỹ - con gà đẻ trứng vàng cho nền kinh tế lớn nhất thế giới

Theo báo cáo của Hội đồng Chính sách Ô tô Mỹ (AAPC), các hãng xe hơi hiện đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế Mỹ.

Xe hơi và cung ứng linh kiện xe hơi là lĩnh vực sản xuất lớn nhất tại Mỹ, chiếm 3% GDP của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Lắp ráp ô tô, sản xuất linh kiện và ngành công nghiệp ô tô nói chung luôn nằm trong top 10 ngành tạo ra nhiều việc làm nhất. (Nguồn: AAPC)

Bên cạnh đó, ngành công nghiệp xe hơi còn tạo ra nhiều việc làm và các hãng xe cũng là các nhà xuất khẩu lớn nhất của Mỹ. Trên thực tế, trong 5 năm qua, các nhà sản xuất xe hơi đã xuất khẩu hơn 692 tỉ USD xe và phụ tùng - nhiều hơn 50 tỉ USD so với ngành xuất khẩu lớn thứ hai (hàng không).

Nguồn: AAPC

Ngành công nghiệp xe hơi còn mua hàng tỉ USD thép, kính, cao su, sắt và chất bán dẫn mỗi năm, thúc đẩy các ngành khác đi lên. Là những nhà đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) thuộc top đầu tại Mỹ, ngành này đang đứng thứ ba trong nhóm 40 ngành công nghiệp rót vốn vào R&D nhiều nhất năm 2018.

Nguồn: AAPC

Qui mô choáng ngợp của ngành xe hơi Mỹ - lí do Tổng thống Trump tuyên chiến với ô tô nhập khẩu

Năm 2018, người dân Mỹ đã mua hơn 17,4 triệu chiếc xe hơi và xe tải, trong đó gần 11,3 triệu chiếc do một trong 46 nhà máy lắp ráp xe hơi của Mỹ sản xuất.

Theo báo cáo của AAPC, một nhà máy sản xuất xe hơi thông thường đòi hỏi 1 - 2 tỉ USD vốn đầu tư khởi điểm và sử dụng 2.000 - 3.000 công nhân. Mỗi công việc trong nhà máy lắp ráp sẽ kéo theo 7 công việc khác trong chuỗi cung ứng và trong cộng động xung quanh.

Mặc dù sản lượng của mỗi nhà máy là khác nhau, mỗi nhà máy trung bình sản xuất được 200.000 xe hơi mỗi năm và đóng góp gần 6 tỉ USD vào GDP Mỹ.

Nguồn: AAPC

Mỗi chiếc xe hơi được lắp ráp thành công thường chứa từ 8.000 đến 12.000 linh kiện khác nhau (cùng với 15.000 bộ phận riêng lẻ). Do đó, số lượng nhà cung ứng cũng phải tăng lên tương xứng. Hiện tại, các hãng xe có 5.600 nhà cung ứng linh kiện tại Mỹ.

Chính nhờ con số nhà cung ứng lớn này, hơn 871.000 công nhân Mỹ có thêm việc làm và nâng cao đời sống cá nhân.

Bên cạn đó, linh kiện trong một chiếc xe hơi hoặc xe tải thông thường chứa hơn 3.000 pound sắt, thép, cao su và kính. Nhờ qui mô của mỗi sản phẩm và số lượng lớn sản phẩm tạo ra mỗi năm, các hãng sản xuất ô tô mới nằm trong nhóm những doanh nghiệp mua nguyên liệu thô lớn nhất nước Mỹ.

Hoạt động phân phối và tiếp thị sản phẩm còn sử dụng hàng trăm nghìn nhân viên khác. Chỉ riêng FCA US, Ford và Genreral Motors đã có hơn 10.150 đại lý, và các đại lý sử dụng hơn 609.000 công nhân Mỹ.