Ông Trump đề cử cái tên gây tranh cãi làm Bộ trưởng Tư pháp

Hôm 13/11, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đề xuất Hạ nghị sĩ Matt Gaetz cho vị trí Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Nhà lập pháp 42 tuổi chưa từng làm việc ở Bộ Tư pháp hay giữ chức công tố viên ở bất kỳ cấp chính quyền nào, nhưng ông là một trong những đồng minh thân cận của ông Trump.

Sau khi kết thúc nhiệm kỳ đầu tiên vào năm 2021, ông Trump đối mặt với hai cáo trạng cấp liên bang về nỗ lực đảo ngược kết quả cuộc bầu cử năm 2020 và giữ tài liệu mật sau khi rời nhiệm sở. Ông Trump cáo buộc Bộ Tư pháp Mỹ công kích ông vì mục tiêu chính trị và tuyên bố sẽ cải tổ cơ quan này khi trở lại Nhà Trắng. 

Bản thân ông Gaetz từng bị Bộ Tư pháp điều tra trong gần ba năm với cáo buộc mua bán tình dục liên quan đến một cô gái 17 tuổi. Vào năm 2023, văn phòng của Gaetz cho biết các công tố viên đã thông báo rằng ông sẽ không bị buộc tội hình sự.

Ngay trong ngày 13/11, ông Gaetz đã công khai bày tỏ suy nghĩ về việc bãi bỏ FBI, một đơn vị trực thuộc Bộ Tư pháp.

Với tư cách là thành viên Quốc hội, ông Gaetz đóng vai trò quan trọng trong việc phế truất cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy vào năm 2023, khiến cơ quan này rơi vào tình trạng hỗn loạn trong suốt vài tuần.

Đề cử của ông Trump ngay lập tức vấp phải sự hoài nghi của một số nhà lập pháp Đảng Cộng hòa tại Thượng viện - cơ quan có quyền phê chuẩn hoặc bác bỏ lựa chọn nội các của tổng thống.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Lisa Murkowski nói với các phóng viên ở Capitol: “Tôi không nghĩ ông Gaetz là đề cử nghiêm túc cho vị trí lãnh đạo Bộ Tư pháp”.

Cũng trong ngày 13/11, các nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu bầu ông Jone Thune làm Lãnh đạo Đa số Thượng viện khi Quốc hội mới nhóm họp vào tháng 1 năm sau.  

Các đồng minh của ông Trump như CEO Tesla Elon Musk hậu thuẫn một ứng viên khác thân cận với vị tổng thống đắc cử hơn. Song, các mối quan hệ và kinh nghiệm lâu năm của ông Thune đã giúp ông chiến thắng cuộc bỏ phiếu nội bộ.

Ông Thune đã phục vụ trong Quốc hội kể từ năm 1996 và nắm giữ nhiều chức vụ trong ban lãnh đạo Đảng Cộng hòa kể từ năm 2009.

Theo tờ Reuters, chiến thắng của ông Thune được coi là dấu hiệu cho thấy Thượng viện Mỹ có thể duy trì một sự độc lập nhất định khỏi ảnh hưởng của ông Trump trong năm tới.

Đảng Cộng hòa sẽ nắm giữ ít nhất 52 trong số 100 ghế ở Thượng viện và mới đây còn được dự báo sẽ duy trì được thế đa số mỏng manh ở Hạ viện.

Điều đó đồng nghĩa với việc từ năm sau, Đảng Cộng hòa sẽ kiểm soát cả Nhà Trắng lẫn lưỡng viện Quốc hội, tạo điều kiện để dễ dàng xúc tiến các kế hoạch của ông Trump như cắt giảm thuế thu nhập doanh nghiệp hay trục xuất người nhập cư bất hợp pháp.