Những điểm sáng trong năm đại dịch có thể bạn đã bỏ lỡ

Tiến độ phát triển vắc xin COVID-19

Các loại vắc xin phòng COVID-19 đã được phát triển, thử nghiệm và tung ra trong vòng chưa đầy một năm - đây là tốc độ chưa từng có trong lịch sử y học. Các nhà khoa học tại Pfizer và đối tác BioNTech, Moderna, AstraZeneca cùng Đại học Oxford cũng như Tập đoàn Sinopharm của Trung Quốc đã nỗ lực tạo ra vắc xin cho hàng tỷ người. 

Cùng với đó, thành công của Pfizer và Moderna trong việc sử dụng vật liệu di truyền mRNA để biến đổi tế bào của cơ thể thành các “nhà máy” sản xuất vắc xin cũng mang lại hy vọng trong việc phát triển các phương pháp điều trị khác trong tương lai, bao gồm cả điều trị ung thư và bệnh lý tim mạch. 

Cuộc đại thử nghiệm WFH (Work from home) - Làm việc tại nhà

Mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn như thời gian làm việc kéo dài, thách thức về chăm sóc trẻ em, sự bất bình đẳng trong khả năng tiếp cận công nghệ và internet hay tình trạng căng thẳng tâm lý, hàng trăm triệu người đã đương đầu và vượt qua thời gian làm việc từ xa kéo dài gần một năm, giữ cho ngân hàng, trường học, cơ quan chính phủ, doanh nghiệp hay thậm chí là các cơ sở y tế hoạt động. 

Sự thay đổi triệt để này cũng buộc toàn cầu phải cân nhắc những sự thay đổi của công việc một khi đại dịch lắng xuống. Trong trạng thái bình thường mới, chúng ta có thể sẽ linh hoạt về giờ giấc hơn, ít di chuyển qua lại hơn và sẽ có sự phân chia mới giữa thời gian làm việc tại văn phòng và làm việc tại nhà. 

Mở ra các gói kích cầu hàng nghìn tỷ USD

Khác với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, các chính phủ và ngân hàng trung ương đã mở ra các gói hỗ trợ cho người lao động và nền kinh tế trị giá hơn 20.000 tỷ USD. Đây là con số lớn chưa từng thấy và thậm chí đang tiếp tục gia tăng. 

Ở một số quốc gia như Pháp và Anh, sự hỗ trợ này đã giúp giảm tỷ lệ thất nghiệp cũng như giữ cho thị trường nhà đất và các doanh nghiệp hoạt động. Dưới góc nhìn lạc quan, sự phục hồi ổn định của nền kinh tế Trung Quốc có thể coi là một chỉ dẫn về hướng đi cho phần còn lại của thế giới trong những tháng tới.

Thắng lợi của cộng đồng LGBTQ

Costa Rica trở thành quốc gia thứ 28 trên thế giới hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới vào tháng 5 vừa qua. Hai tháng sau, Montenegro trở thành quốc gia đầu tiên ở bán đảo Balkan công nhận các mối quan hệ đồng giới. 

Tháng 6/2020, Tòa án Tối cao Mỹ đã tán thành luật bảo vệ người lao động đồng tính và chuyển giới khỏi sự phân biệt đối xử trong công việc, dù luật này vẫn được miễn trừ cho các doanh nghiệp nhỏ. 

Một số lượng kỷ lục các ứng cử viên LGBTQ cũng tham gia cuộc bầu cử ở Mỹ. Theo đó, Sarah McBride được bầu chọn và trở thành thượng nghị sĩ bang chuyển giới đầu tiên của nước này. 

Thủ tướng Ana Brnabic, vị thủ tướng nữ đầu tiên và đồng thời là nhà lãnh đạo công khai là người đồng tính đầu tiên của Serbia, đã trở lại với nhiệm kỳ thứ hai sau chiến thắng vang dội của Đảng tiến bộ. 

Thiên nhiên đang dần hồi phục

Sự suy thoái trầm trọng của ngành du lịch và sản xuất đã ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế, nhưng bù lại đã mang đến “khoảng lặng” cần thiết để môi trường hồi phục. Ô nhiễm không khí đã giảm đáng kể, có khi tới 65% ở một số thành phố chỉ trong vài tháng. 

Rùa và cá voi quay trở lại các bãi biển hiện tĩnh lặng của Thái Lan khiến chính phủ xem xét đóng cửa các khu bảo tồn thiên nhiên vài tháng trong năm. Ở Hong Kong, theo một nhà bảo tồn địa phương, những con cá heo hồng có nguy cơ tuyệt chủng đã quay trở lại với số lượng lớn hơn sau khi dịch vụ di chuyển bằng phà sụt giảm. 

Vào thời kỳ cao điểm của các lệnh đóng cửa vào hồi tháng 4, động vật xuất hiện trên đường phố ở Tây Ban Nha, Chile và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Điều này cho thấy các hệ sinh thái có thể nhanh chóng phục hồi khi sự hiện diện của con người giảm thiểu.

Tiến tới kỷ nguyên năng lượng sạch?

Dịch COVID-19 đã thúc đẩy các xu hướng biến đổi cách chúng ta sử dụng năng lượng. Các chuyến bay và xe cộ bị hạn chế, mọi người được khuyến khích ở trong nhà dẫn đến nhu cầu dầu thô giảm mạnh, khiến một số chuyên gia cho rằng “kỷ nguyên dầu thô” đã kết thúc. 

Việc đóng cửa đã hạn chế nhu cầu điện, khiến một số nhà khai thác lưới điện chuyển sang sản xuất loại năng lượng tái tạo ít tốn kém hơn như gió và mặt trời. Theo Bloomberg New Energy, điện mặt trời hiện là nguồn điện mới rẻ nhất trên thế giới.

Xu hướng “xanh”

Quốc gia ô nhiễm hàng đầu thế giới, Trung Quốc, tuyên bố sẽ cắt giảm lượng khí thải carbon xuống còn 0 vào năm 2060.Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đưa ra những cam kết tương tự.

Hàng chục thành phố, tiểu bang và quốc gia đã đặt ra mục tiêu giảm dần tiêu thụ ô tô mới chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. Các ngân hàng lớn của Mỹ đã cam kết sẽ ngừng cấp vốn cho các dự án thăm dò dầu khí ở Vòng Cực Bắc. 

Ngay cả BlackRock, tập đoàn quản lý tài sản lớn nhất thế giới, cũng tuyên bố sẽ đặt vấn đề khí hậu làm trọng tâm trong chiến lược đầu tư của mình. Thời gian sẽ cho chúng ta thấy liệu những thay đổi này có mang lại lợi ích lâu dài hay không. 

Công nghệ liên kết con người

Công nghệ giúp chúng ta kết nối ảo với tất cả mọi người, ngay cả trong thời gian đóng cửa giãn cách xã hội. Người ở mọi lứa tuổi trau dồi và chia sẻ kỹ năng nấu nướng tại gia của mình trên các nền tảng như Instagram và YouTube. 

Người dùng Internet có thể tham gia vào các chuyến thám hiểm ảo hoặc “tụ họp” trên một hòn đảo nhiệt đới trong trò chơi nhập vai trực tuyến dành cho nhiều người chơi “Animal Crossing”. 

Ngay cả khi con người phải ở trong nhà, robot và máy bay không người lái vẫn được triển khai để cung cấp vật tư y tế khẩn cấp, nhu yếu phẩm...

Năm của những khám phá

Năm nay, vắc xin không phải là điểm sáng duy nhất khiến giới khoa học phấn khích. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một loại thuốc kháng sinh có thể điều trị cả mụn trứng cá ở người và khuẩn chlamydia ở gấu túi; bằng chứng về rừng nhiệt đới ở Nam Cực thời tiền sử; khám phá một ngôi mộ Ai Cập 2.500 năm tuổi có chứa xác ướp và nhiều vật báu; nghiên cứu được cách sử dụng thuật toán để giải quyết khả năng dịch bệnh xâm nhập tế bào và tìm ra dấu hiệu của sự sống trong các đám mây axit của Sao Kim.