Nhà đầu tư huyền thoại Jeremy Grantham: Xác suất chứng khoán Mỹ sụp đổ là 70%, thiệt hại có thể ngang ngửa cuộc khủng hoảng năm 1929

Bong bóng sắp vỡ tung

Tỷ phú người Anh Jeremy Grantham là nhà đồng sáng lập công ty quản lý đầu tư GMO. Theo Fortune, GMO hiện đang xử lý khoảng 65 tỷ USD tài sản.

Ông Grantham, hiện có khối tài sản ròng trị giá 1 tỷ USD, trước đây dự đoán khả năng thị trường chứng khoán Mỹ sụp đổ là khoảng 85%. Gần đây, ông đã hạ dự báo xuống còn 70%.

Mặc dù xác suất đã giảm, nhà đầu tư huyền thoại tin rằng thị trường đã tạo ra một môi trường lý tưởng để các bong bóng tài sản vỡ tung, nhưng sự xuất hiện của AI đã làm trì hoãn cú nổ.

Theo ông Grantham, trong khoảng một thập kỷ qua, thị trường chứng khoán đã được hưởng lợi từ một môi trường “gần như hoàn hảo”.

“Tôi chỉ quan tâm đến những bong bóng lớn như năm 1929, 2000 và 2021. Đó là ba bong bóng khủng khiếp nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ. Hiện giờ, chúng ta đã thoả gần như tất cả các điều kiện cần [để bong bóng đổ vỡ]”, ông nói.

Theo Fortune, các điều kiện cần mà ông Grantham đề cập là nền kinh tế tăng trưởng tích cực trong thời gian dài, thị trường giá lên mạnh mẽ và lợi nhuận doanh nghiệp nhảy vọt.

Trong ba cú sập mạnh nhất của thị trường chứng khoán Mỹ, ông Grantham cho biết giá cổ phiếu sau đó đều “rớt thảm”.

Năm 1929, thị trường đã cắm đầu vào ngày “thứ Năm đen tối”. 14 tỷ USD bị xoá sổ khỏi thị trường chỉ trong một ngày.

Vào năm 2000, chỉ số Nasdaq mất đến 76,81% giá trị trong chưa đầy hai năm và vào năm 2021, chỉ số này bốc hơi khoảng 10%.

Nhà đầu tư huyền thoại Jeremy Grantham nhấn mạnh rằng thị trường quả thực đã tăng mạnh trước cú sập mà ông dự báo, tất cả “đều chính xác”. So với mức đáy vào tháng 10 năm ngoái, S&P 500 đã tăng 20% trong tháng 6 năm nay.

Fortune cho biết những dự báo ảm đạm của ông Grantham về thị trường chứng khoán thường đúng.

Hai năm trước, nhà đồng sáng lập hãng GMO cũng dự đoán về một bong bóng “lớn”, khi thị trường nhà đất, thị trường chứng khoán “meme” và thị trường trái phiếu đều giao dịch ở ngưỡng cực đoan.

Một năm sau, nhiều tài sản trong số này đã có đợt điều chỉnh mạnh. Các cổ phiếu meme như chuỗi rạp chiếu phim AMC đã sụt giảm nghiêm trọng vào mùa hè.

Nếu bong bóng hiện tại vỡ tung, tác động có thể rất lớn, có khả năng tương tự cú sốc năm 1929 hoặc cuộc suy thoái năm 2000, ông Grantham lưu ý.

Nhà đầu tư huyền thoại đặt câu hỏi: “Nền kinh tế Mỹ sẽ suy sụp nhanh đến mức nào và trong khoảng bao lâu? Biên lợi nhuận của các doanh nghiệp sẽ xuống thấp đến đâu?”

“Các chỉ số kinh tế đã giảm một chút nhưng tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn nhiều. Ngoài ra, các biến số kinh tế khác sẽ tác động ra sao, chẳng hạn như những rắc rối trong thương mại toàn cầu, vấn đề với Trung Quốc, chiến sự Ukraine. Rất khó để dự đoán tất cả”, ông Grantham nói thêm.

Sự xuất hiện của AI

Tỷ phú người Anh cho biết ông bị “bối rối” khi một bong bóng nhỏ xuất hiện sau những biến động gần đây của lĩnh vực công nghệ.

Các doanh nghiệp như Microsoft đã chứng kiến giá cổ phiếu tăng mạnh. Trong báo cáo kết quả kinh doanh công bố hồi tháng 4, Microsoft đã đề cập đến từ “trí tuệ nhân tạo” (tức AI) 50 lần.

Cổ phiếu Meta cũng trải qua giai đoạn tương tự kể từ khi công ty thông báo chuyển hướng từ dự án Metaverse sang các sản phẩm và dịch vụ AI. Khối tài sản ròng của CEO Mark Zuckerberg đã tăng vọt 40 tỷ USD nhờ đó.

Ông Grantham nói bản thân không chắc liệu AI có thể lớn “đủ nhanh và đủ mạnh” để giữ cho bóng bóng trên thị trường chứng khoán khỏi cảnh đổ vỡ.

Theo nhà đầu tư nổi danh, sự xuất hiện của các công nghệ như ChatGPT là lý do khiến ông hạ dự báo về khả năng thị trường chứng khoán Mỹ sụp đổ từ “mức cao đáng ngại” 85% xuống còn 70%.

Ông Grantham cho rằng việc AI có thể tác động đến thị trường chứng khoán đến mức nào là tuỳ thuộc vào quan điểm của từng chuyên gia.

“Một số bộ óc thông minh nhất hành tinh nói AI vô nghĩa, đó chỉ là con vẹt học bằng cách thử, sai và sửa lỗi. Những người khác nói rằng AI sẽ thay đổi vạn vật, tăng gấp đôi năng suất...”, ông cho hay.

Grantham đoán rằng thị trường chứng khoán và biên lợi nhuận doanh nghiệp sẽ sụt giảm, đồng thời nền kinh tế sẽ suy thoái, trước khi AI tạo ra những tác động thực sự.