Nhà đầu tư cá nhân học được điều gì từ kinh nghiệm quản lý của các quỹ đầu tư?

Cùng vời giai đoạn tiền rẻ qua đi, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng qua thời cứ mua là thắng. Dễ dàng thấy được điều này từ diễn biến kém sắc của VN-Index kể từ đầu năm đến nay. Nếu tính từ đầu năm, chỉ số này đã mất 28% giá trị. 

Với sự ảm đạm của thị trường chung, tài khoản của nhiều nhà đầu tư đã bốc hơi hàng chục phần trăm giá trị và chưa thể "về bờ". Tuy nhiên, nhiều quỹ đầu tư vẫn có hiệu suất khả quan hơn chỉ số thị trường trong thời gian vừa qua. Câu hỏi đặt ra là nhà đầu tư cá nhân sẽ học hỏi được kinh nghiệm gì từ các quỹ đầu tư, vốn là các tổ chức chuyên nghiệp có quy trình quản lý rủi ro chặt chẽ.

Chia sẻ trong chương trình Bí mật đồng tiền của VTV Digital, bà Phạm Huyền Trang Giám đốc Phân tích Cổ phiếu Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research) cho rằng yếu tố cơ bản nhất đến từ việc nắm rõ doanh nghiệp, có khả năng đánh giá doanh nghiệp và quản trị rủi ro tốt để có thể tránh được các rủi ro của thị trường.

Nhận định về diễn biến thị trường trong thời gian tới, chuyên gia SSI cho rằng các yếu tố đột biến như thanh khoản hay con số lợi nhuận của các doanh nghiệp lớn có thể chưa xuất hiện trong ngắn hạn. Do đó, VN-Index có thể tiếp tục diễn biến thận trọng. 

Về phía nhà đầu tư, chuyên gia cho rằng việc không mua bán gì cũng là đang đầu tư cho nên không nhất thiết lúc nào cũng phải mua bán liên tục mà có thể kiên nhẫn quan sát và chờ đợi.

Còn theo nhận định của bà Nguyễn Thị Hằng Nga, Phó TGĐ kiêm Giám đốc Đầu tư Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF), thị trường chứng khoán Việt Nam có tới 85 – 90% là nhà đầu tư cá nhân. Nhóm nhà đầu tư này có một vòng xoáy tâm lý được nghiên cứu khá chính xác là khi thị trường mới lên, họ vẫn sẽ rất nghi ngờ và không thực sự tin thị trường đã lên bởi có rất nhiều yếu tố xấu.

Khi qua một khoảng thời gian nữa, nhìn thấy những người xung quanh có số lãi nhất định trong thị trường rồi, họ mới bắt đầu tin rằng thị trường đã tốt và đổ tiền vào mua. Sau khi mua vào và có lãi, họ tự tin rằng bản thân đã đúng, thị trường toàn tin tốt, chỉ có đi lên và bắt đầu sử dụng đòn bẩy thông qua margin, đi vay hay dồn hết tất cả tiền của để đầu tư chứng khoán.

Sau đó thị trường điều chỉnh và họ cho rằng thị trường điều chỉnh một chút nên không cần quá lo lắng. Khi thị trường bắt đầu giảm thì cảm xúc sẽ thành hơi lo lắng và khi thị trường tiếp tục giảm nữa, họ sẽ hoảng hốt và có rất nhiều người bán dần những cổ phiếu mình nắm giữ được. Điều này giải thích lý do vì sao thanh khoản của thị trường giảm, bởi trong giai đoạn như vậy chỉ có người bán chứ không có người mua.

Nhưng không dừng lại ở đó, sau khi qua được cơn hoảng hốt ban đầu, họ sẽ có suy nghĩ đầu tư dài hạn, tự nói với bản thân không quan tâm đến mua bán gì nữa và nắm giữ cổ phiếu cho đến khi tăng giá, mặc kệ những sự giảm của thị trường ngắn hạn.

Bà Nga đánh giá thời điểm thị trường bây giờ chính là giai đoạn như vậy, nhà đầu tư suy nghĩ mình đã lỗ nhiều rồi, không tiếp tục bán nữa. Nhưng nếu mọi thứ giảm thêm nữa, họ sẽ lại hoảng loạn và bắt đầu bán tháo cổ phiếu và có lẽ đó mới là lúc bắt đầu tạo đáy của thị trường. Đó sẽ là thời điểm các quỹ, các nhà đầu tư tổ chức nắm bắt thời cơ và mua.

"Các quỹ đầu tư sẽ không trải qua vòng xoáy tâm lý như vậy, bởi chúng tôi mua bán dựa trên giá trị thực của công ty. Chúng tôi quản lý một danh mục rất đa dạng và nắm giữ dựa trên giá trị. Tôi ví thị trường giống như một phiên chợ bình thường.

Nhiều người sẽ không bao giờ đi chợ vào buổi chiều vì luôn nghĩ rằng đó là thời điểm chỉ còn thịt ôi, rau héo nhưng bản thân trong chợ không phải chỉ có thịt, có rau mà còn vô số hàng hóa khác như đồ gia dụng, giá trị của nó không thay đổi dù là phiên chợ sáng hay chiều. Vì vậy các quỹ như chúng tôi luôn luôn tranh thủ những phiên “chợ chiều” đó, nắm giữ những hàng hóa sẽ càng ngày càng trở nên giá trị hơn", Giám đốc Đầu tư VCBF cho hay.