Ngành Xi măng: Nỗ lực cân đối cung cầu

Doanh nghiệp ngành Xi măng cần nâng cao năng lực cạnh tranh

Tiêu thụ nội địa tăng, xuất khẩu giảm

Thống kê của Vụ Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) cho thấy, 9 tháng năm 2016, sản lượng tiêu thụ xi măng nội địa tăng 7,7% so với cùng kỳ năm 2015, đạt 55,25 triệu tấn. Đây là con số tăng trưởng khá với tốc độ tăng tương đối đều. Tuy nhiên, XK lại gặp khó khi cả mặt hàng clinker và xi măng chỉ đạt 11,7 triệu tấn, bằng 98,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân là do các DN sản xuất xi măng trong nước gặp sự cạnh tranh khốc liệt từ các nước sản xuất xi măng như Thái Lan, Trung Quốc…

Theo ông Nguyễn Quang Cung - Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam - hiện Việt Nam xếp thứ 5 trên thế giới và đứng đầu khu vực Đông Nam Á về sản lượng sản xuất xi măng, nhưng thực tế lượng xi măng XK của Việt Nam so với Thái Lan lại thấp hơn rất nhiều.

“Ngoài ra, nước láng giềng Trung Quốc sau thời gian phát triển nóng đã dư thừa công suất khoảng 670 triệu tấn xi măng, lượng dư này gấp khoảng 8 lần tổng công suất xi măng của Việt Nam. Một trong những phương thức cạnh tranh của xi măng Trung Quốc là giá, khiến các DN xi măng của Việt Nam rất khó chen chân” - ông Cung nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, giữa tháng 10/2016, thị trường xi măng trong nước đã chính thức đón thêm 2 dự án mới đi vào vận hành đó là Nhà máy Xi măng Sông Lam tại xã Nghi Lộc (Nghệ An) và Dự án Xi măng Long Sơn tại xã Bỉm Sơn (Thanh Hóa) với công suất lên tới 6,3 triệu tấn. Trong khi tiêu thụ xi măng nội địa chỉ tăng 7,7%, sự kiện này thực sự là thử thách mới trên thị trường xi măng trong nước vào những tháng còn lại của năm 2016 và kéo sang năm 2017.

Dư thừa nguồn cung

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, sản lượng tiêu thụ xi măng năm 2016 dự báo tăng so với năm trước vẫn không thể hoạt động hết công suất vì cầu trên thị trường không theo được cung.

Ông Trần Việt Thắng - Tổng giám đốc Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam (Vicem) - cho rằng, tiêu thụ xi măng đang là vấn đề lớn của Vicem và các DN thành viên do thị trường dư thừa nguồn cung. Để cân đối cung - cầu, khơi thông thị trường, Vicem cũng yêu cầu các đơn vị thành viên quan tâm và sử dụng nguồn lực tối ưu nhằm bảo đảm cải thiện hệ thống nhà phân phối, tạo sự gắn kết và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Rà soát các chính sách bán hàng, nhất là chiết khấu và khuyến mại theo từng chủng loại sản phẩm, các thời điểm bán hàng. Đồng thời mở rộng tìm kiếm khách hàng lớn cho thị trường XK.

Nhận định thị trường xi măng trong thời gian tới, ông Nguyễn Quang Cung cảnh báo: “Đến năm 2018, công suất các nhà máy xi măng sẽ tăng lên đáng kể khi có nhiều dây chuyền mới bắt đầu đi vào sản xuất. Vì vậy, để cân đối cung - cầu cần có sự điều hành linh hoạt từ cơ quan quản lý nhà nước, một mặt khuyến khích áp dụng công nghệ mới, thay thế các dây chuyền cũ, lạc hậu, mặt khác, không thể cho phép đầu tư tràn lan mà phải dựa trên cơ sở tính toán kỹ nhu cầu”.