Ngành xe điện Trung Quốc sẵn sàng cho cuộc 'đại tu': Số nhà sản xuất có thể giảm mạnh, cuộc chiến giảm giá chưa đến hồi kết

Các nhà sản xuất ô tô tại thị trường xe điện Trung Quốc đã mạnh tay giảm giá bán nhiều mẫu xe kể từ cuối năm ngoái do nhu cầu giảm và chính phủ cắt giảm các gói hỗ trợ đối với việc mua xe điện, theo Asia Nikkei.

Nhiều nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo. Các chuyên gia cũng dự đoán rằng số lượng nhà sản xuất xe điện ở Trung Quốc sẽ giảm từ 200 xuống còn khoảng 10 trong vài năm tới.

Sự biến động này được kết hợp bởi sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất ô tô nước ngoài. Volkswagen, BMW và Nissan đều có kế hoạch giới thiệu các mẫu xe điện mới tại Trung Quốc, nơi các nhà sản xuất xe điện địa phương chiếm 9 trên 10 vị trí trong top 10 đơn vị có doanh số bán xe điện cao nhất.

Được khuyến khích bởi các chính sách của chính phủ nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp mới nổi, khoảng 2/3 số nhà sản xuất xe điện hiện tại của Trung Quốc đã được đăng ký thành lập từ năm 2018 đến năm 2020.

Nio, Xpeng và Li Auto là ba nhà sản xuất nằm trong số những ứng cử viên sáng giá có thể cạnh tranh với Tesla của Mỹ ở phân khúc trung bình và cao cấp. Những nhà sản xuất khác bao gồm BYD đã dẫn đầu thị trường trong nước, cũng như các công ty con của các nhà sản xuất ô tô do nhà nước kiểm soát và các thương hiệu độc lập.

Người lái xe Trung Quốc đã đón nhận xe điện, nhưng các chuyên gia cho rằng chỉ những nhà sản xuất xe điện có quy mô kinh tế và đủ tiềm lực tài chính mới có thể đứng vững trong những năm tới.

Một số nhà sản xuất bắt đầu chịu áp lực

Zhejiang Leapmotor Technology là một trong những công ty khởi nghiệp về xe điện mới ra mắt công chúng gần đây. Trong 4 năm qua, Leapmotor đã ghi nhận khoản lỗ ròng liên tiếp và tăng lên 5,1 tỷ nhân dân tệ (742 triệu USD) vào năm 2022, phần lớn là do chi phí bán hàng cao hơn.

Cạnh tranh với những đối thủ như Tesla, Leapmotor niêm yết tại Hong Kong đã bán được 111.168 xe vào năm 2022, tăng trưởng 118% so với năm trước. Để so sánh, Tesla đã giao 711.000 xe trong cùng kỳ. Tháng trước, Leapmotor đã giảm giá mẫu sedan hàng đầu của mình là C01 xuống 1/5 so với giá ban thời điểm ra mắt để phù hợp với xu hướng thị trường.

Cuộc chiến giá cả cũng kéo dài đến phân khúc thấp hơn. Ballet Cat, một chiếc hatchback điện giống Volkswagen Beetle, hiện được bán với giá chỉ 149.800 nhân dân tệ sau khi đã giảm giá khoảng 50.000 nhân dân tệ để đáp ứng "thực tế thị trường", một nhà quảng cáo cho biết.

Mẫu xe này được sản xuất dưới thương hiệu Ora, một trong số các nhãn hiệu xe điện thuộc sở hữu của Great Wall Motor. Ora đã bán được 135.028 xe vào năm 2022, giảm 23% so với năm trước.

Tổng doanh số bán ô tô mới nói chung của Trung Quốc chỉ tăng 2% trong năm ngoái, trong khi doanh số bán xe điện lại tăng 93% lên 6,88 triệu chiếc, tương đương 27% tổng số ô tô bán ra, khi người mua cố gắng tận dụng nốt thời hạn của các gói hỗ trợ được chính phủ ban hành.

Khởi đầu cho cuộc chiến giá cả đến từ việc ông lớn Tesla bắt đầu giảm giá bán xe vào tháng 10/2022. Các nhà sản xuất khác đã sớm làm theo. Phate Zhang, người sáng lập hãng tin ô tô Trung Quốc cnevpost.com, cho biết: “Những động thái này đã dẫn đến tâm lý chờ đợi từ người tiêu dùng và không giúp tăng doanh số bán xe”.

Ngay cả những công ty khởi nghiệp xe điện đã thành danh cũng bị báo động bởi sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. He Xiaopeng, CEO Xpeng, tuyên bố vào ngày 16/4: "Việc nhiều đơn vị trong ngành xe điện bị “đào thải” mới chỉ bất đầu. Những công ty có doanh số hàng năm là 3 triệu chiếc sẽ đủ điều kiện tồn tại, và hiện chỉ có 8 công ty chính có thể tồn tại trên thị trường trong 10 năm tới”.

Cuộc chiến giá cả sẽ còn kéo dài

Một ngành công nghiệp xe điện hợp nhất rõ ràng sẽ rất phù hợp với Bắc Kinh. Chính phủ Trung Quốc đã cảnh báo vào năm 2021 về nguy cơ có "quá nhiều doanh nghiệp và ngành xe điện dễ bị phân tán", đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải tạo ra những công ty xe điện "lớn và mạnh".

Tuy nhiên, có rất ít vụ sáp nhập và mua lại trong ngành, mặc dù một số công ty mới thành lập đã bỏ cuộc, chẳng hạn như Byton, đã đình chỉ hoạt động ở Trung Quốc vào năm 2020. Nio đã được duy trì hoạt động sau khi nhận được khoản trợ cấp 1,4 tỷ USD từ chính quyền tỉnh An Huy vào năm 2020.

Zhang của cnevpost.com cho biết: “Văn hóa Trung Quốc là nơi các doanh nhân cố gắng duy trì sự độc lập trong kinh doanh của họ hơn là sáp nhập với các công ty khác khi họ gặp khó khăn”. Các nhà phân tích cho biết cuộc chiến giá cả trong ngành xe điện sẽ không sớm kết thúc, ngay cả khi nền kinh tế Trung Quốc phục hồi sau ba năm áp dụng chính sách Zero-COVID.

"Chúng tôi vẫn lo ngại vì trong môi trường cạnh tranh khốc liệt như vậy, một số công ty hàng đầu và thương hiệu mới nổi được hỗ trợ bởi các tập đoàn ô tô lớn có thể chọn định giá sản phẩm của họ mạnh hơn để giành thị phần", Jing Yang, giám đốc Fitch Ratings chia sẻ.

Yang cho biết thêm, nhu cầu đối với các loại xe plug-in hybrid rất lớn dựa trên dữ liệu quý đầu tiên và điều đó sẽ mang lại lợi ích cho những người chơi với những dòng xe như vậy, bao gồm cả các tập đoàn ô tô thuộc sở hữu nhà nước.

Tuy nhiên, đối với những người mua tiềm năng, các thách thức mà thị trường xe điện phải đối mặt có thể khiến họ tiết kiệm được nhiều hơn. "Tôi sẽ chờ đợi để có thể mua được xe điện với giá tố nhất", một người tiêu dùng Trung Quốc chia sẻ.