Nền kinh tế Mỹ có thực sự 'hồng'?
 |
Nền kinh tế Mỹ tăng trưởng chậm lại trong quý đầu năm 2018 |
|
Rủi ro tiềm ẩn từ tỷ lệ tiết kiệm của nền kinh tế Mỹ |
Nền kinh tế Mỹ đang phát đi những tín hiệu khả quan, cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới này vẫn duy trì "sức khỏe tốt". Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ công bố ngày 15/11 đã đưa ra một cái nhìn cận cảnh đối với bức tranh tổng quan cho thấy những mảng màu không nhiều sắc hồng.
 |
| Trụ sở Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ (FED) tại Washington DC. Ảnh: AFP/ TTXVN |
Theo thống kê của Chính phủ Mỹ, người dân Mỹ đã mạnh dạn chi tiêu hơn trong tháng 10, sắm sửa tài sản có giá trị như ôtô, địa ốc và tăng mua vật tư xây dựng, thực phẩm. Lĩnh vực chế tạo tại khu vực New York cũng bất ngờ ghi nhận dấu hiệu khởi sắc trong tháng này.
Ngoài ra, sau hơn một năm được Quốc hội Mỹ thông qua, luật cải cách thuế nhằm thúc đẩy nền kinh tế đã giải tỏa phần nào quan ngại kế hoạch này có thể cản trở tăng trưởng của nước này.
Đà tiêu dùng hiện nay kỳ vọng sẽ báo hiệu "mùa ăn nên làm ra" của các nhà bán lẻ trong dịp cuối năm giữa lúc có nhiều dấu hiệu tích cực trên thị trường việc làm như tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử, tiền lương tăng.
Ngoài ra, thị trường lao động khởi sắc, với tỷ lệ thất nghiệp ở mức 3,7%, cũng được coi là yếu tố củng cố sức tiêu dùng.
Những yếu tố này được cho là cơ sở cho nhận định rằng Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ tiếp tục điều chỉnh tăng lãi suất cơ bản vào tháng 12 này và là lần tăng lần thứ 4 trong năm nay.
Theo nhận định của chuyên gia kinh tế Veronica Clark của tập đoàn Citigroup, tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ cùng với chỉ số lạm phát được kiểm soát sẽ giúp FED duy trì đà tăng lãi suất cho đến hết tháng 6/2019.
Tuy nhiên, nền kinh tế Mỹ dường như không hoàn toàn "hồng" như thế. Cụ thể, doanh thu bán lẻ trong tháng 10 tăng 0,8%, nhờ những yếu tố tiêu dùng chỉ xảy ra một lần, cao hơn mức dự báo 0,5%. Trong khi đó, chỉ số này trong tháng 9 giảm 0,1%.
Việc doanh thu bán lẻ trong tháng 10 tăng là do người dân Mỹ đổ xô mua vật tư xây dựng để gia cố lại nhà ở sau siêu bão Michael và mua hàng thanh lý tại các chuỗi cửa hàng của tập đoàn bán lẻ Sears sau khi hãng này tuyên bố phá sản.
Nếu không tính doanh thu từ ôtô, nhiên liệu, vật tư xây dựng và dịch vụ thực phẩm, doanh thu bán lẻ "lõi" (loại bỏ các yếu tố khách quan bất thường như thiên tai, doanh nghiệp phá sản...) của tháng 10 chỉ tăng 0,3%, trong khi chỉ số này của tháng 9 giảm 0,1%, thay vì dự báo tăng 0,1%. Thậm chí, doanh thu "lõi" tháng 8 còn thấp hơn nữa khi giảm 0,2%.
Điều này cho thấy chỉ số tiêu dùng trong nước, vốn đóng góp tới 75% tăng trưởng kinh tế Mỹ, không khả quan như kỳ vọng. Chuyên gia Ian Shepherdson của Pantheon Macroeconomics cho hay trên thực tế, doanh thu bán lẻ "lõi" trong các tháng 8,9,10 tăng trưởng chậm nhất kể từ tháng 3 vừa qua.
Ông cho rằng nhiều khả năng sự tăng trưởng kinh tế nhờ kế hoạch cải cách thuế của Tổng thống Mỹ Trump đã đến hồi kết và điều này củng cố nhận định của các chuyên gia kinh tế rằng tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ đã đạt đỉnh.
Trong đánh giá mới nhất, Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) - cơ quan hoạch định chính sách của FED- cho rằng các điều kiện của nền kinh tế Mỹ về cơ bản không thay đổi so với hồi tháng 9 vừa qua.
Những chỉ dấu quan trọng của nền kinh tế như lạm phát đang tiến gần tới mức mục tiêu 2%, tỷ lệ thất nghiệp giảm và kinh tế tiếp tục tăng trưởng mạnh với số việc làm gia tăng tiếp tục là những điểm sáng để FED duy trì lãi suất cơ bản. Trong quý III/2018, tốc độ tăng trưởng kinh tế Mỹ là 3,5% sau khi đạt 4,2% trong quý trước đó.
Tỷ lệ thất nghiệp ở mức 3,7%, thấp nhất trong gần 50 năm qua, trong khi số việc làm trong tháng 10 vừa qua đã tăng thêm 250.000 và mức lương trung bình tăng 3,1% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng cao nhất trong gần 10 năm.
Hiện mọi con mắt đang đổ dồn vào cuộc họp chính sách của FED diễn ra ngày 18-19/12 tới, chỉ vài ngày trước khi kỳ nghỉ lễ cuối năm bắt đầu.
Sau khi FED quyết định giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp vừa qua, giới phân tích nhận định đến 80% khả năng ngân hàng này sẽ tăng lãi suất ít nhất 0,25% từ nay đến cuối năm.
Nếu FED nâng lãi suất trước năm 2019, đây sẽ là lần nâng lãi suất thứ 4 trong năm nay và lần thứ 9 kể từ khi FED bắt đầu tăng lãi suất ở mức gần như bằng 0 vào tháng 12/2015.
Các nhà hoạch định chính sách FED còn dự kiến tăng lãi suất 3 lần trong năm 2019, trong đó có 2 lần vào tháng 3/2019.
Một số chuyên gia kinh tế dự báo trong năm tới, FED chỉ tăng lãi suất 2 lần nữa, song cũng có ý kiến cho rằng FED khả năng sẽ quyết định nâng lãi suất 4 lần nữa để kiềm chế lạm phát trong bối cảnh kinh tế Mỹ duy trì đà tăng trưởng mạnh và thị trường việc làm sôi động.
