Mỹ chính thức đưa Trung Quốc vào danh sách nước thao túng tiền tệ, chiến tranh thương mại thêm ác liệt

Theo tin từ Bloomberg, chiều 5/8 theo giờ Mỹ tức rạng sáng 6/8 theo giờ Việt Nam, Bộ Tài chính Mỹ ra thông báo cho biết nước này đã chính thức đưa Trung Quốc vào danh sách các quốc gia thao túng tiền tệ.

Theo thông báo này, Bộ trưởng Steven Mnuchin sẽ tham vấn với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) để "loại trừ ưu thế cạnh tranh không công bằng mà Trung Quốc nhận được" từ hành động phá giá đồng nhân dân tệ mới đây.

Quyết định trên được đưa ra sau khi Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PboC) để cho giá trị đồng nhân dân tệ giảm quá ngưỡng 7 đổi 1 USD và xuống mức thấp nhất trong 11 năm qua.

Thông báo này không gây nhiều bất ngờ và chủ yếu mang ý nghĩa chính thức hóa quan điểm của Tổng thống Trump từ khi tranh cử năm 2016 đến nay. Tuy nhiên, đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy quan hệ Mỹ - Trung đang xấu đi hết sức nhanh chóng.

Tuần trước hôm 1/8, ông Trump tuyên bố kế hoạch áp thuế lên 300 tỉ USD hàng hóa còn lại của Trung Quốc được nhập vào Mỹ. Sau đó giá trị đồng NDT giảm sâu và đến ngày 5/8 thì vượt qua ngưỡng 7 đổi 1 USD mà nhiều người theo dõi.

Trung Quốc còn chỉ đạo các doanh nghiệp nhà nước của mình ngừng toàn bộ hoạt động nhập khẩu nông sản Mỹ.

Giá trị đồng nhân dân tệ so với USD giảm mạnh từ khi chiến tranh thương mại nổ ra và đã phá ngưỡng 7 đổi 1 USD. Nguồn: Bloomberg.

Một quốc gia bị gắn mác là thao túng tiền tệ sẽ không phải đối mặt với hình phạt gì cụ thể ngay lập tức. Thông thường, quan chức Mỹ và quan chức của nước bị cáo buộc sẽ đàm phán với nhau để tìm hướng giải quyết.

Tuy nhiên quan chức Mỹ và Trung Quốc đã đàm phán hơn một năm nay mà không đạt được thỏa thuận.

Hàng năm, Bộ Tài chính Mỹ định kì hai lần gửi đánh giá tiền tệ đến Quốc hội Mỹ trong đó liệt kê các nước bị coi là có hành vi thao túng tiền tệ và các quốc gia đáng chú ý trong tầm theo dõi. Lần đánh giá mới đây nhất diễn ra vào tháng 5, và lần đánh giá tới dây diễn ra vào tháng 10.

Quyết định đưa Trung Quốc vào danh sách thao túng tiền tệ hôm 5/8 nằm ngoài các qui trình thông thường nói trên.

Vài giờ trước thông báo chính thức của Bộ Tài chính, Tổng thống Donald Trump đã liên tục đưa ra các tuyên bố chỉ trích Trung Quốc trên cả mạng xã hội Twitter và Facebook.

Trên Twitter hôm 5/8,  ông Trump viết: "Trung Quốc phá giá đồng nội tệ xuống gần mức thấp nhất lịch sử. Hành động đó gọi là 'thao túng tiền tệ'. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ có biết điều này không? Đây là một sai phạm nghiêm trọng và sẽ khiến cho Trung Quốc suy yếu đáng kể trong tương lai".

Trên Facebook ông viết: "Dựa vào những lần thao túng tiền tệ trước đây của Trung Quốc, sự thật càng trở nên rõ ràng đối với tất cả mọi người rằng dân Mỹ không phải trả trả tiền thuế quan. Trung Quốc mới đang phải trả và Mỹ đang thu về hàng chục tỉ USD."

"Trung Quốc vẫn luôn dùng hành vi thao túng tiền tệ để cướp lấy các doanh nghiệp, nhà máy của nước Mỹ, tổn hại đến việc làm và tiền lương của công nhân Mỹ, ép giá nông dân Mỹ. Nhưng sẽ không còn chuyện đó nữa!"

"Trung Quốc muốn tiếp tục thu về hàng trăm tỉ USD từ Mỹ bằng các chính sách thương mại thiếu công bằng và thao túng tiền tệ. Quá bất công, tình trạng này lẽ ra phải bị chấm dứt từ nhiều năm trước".

Những bình luận này được ông Trump đưa ra chưa đầy ba tháng sau khi chính quyền của ông quyết định không liệt Trung Quốc vào danh sách chính thức các quốc gia thao túng tiền tệ.

Năm 1994, Trung Quốc từng bị chính quyền Tổng thống Bill Clinton coi là quốc gia thao túng tiền tệ. Tuy nhiên từ đó đến trước ngày 5/8, chưa có bất kì quốc gia nào bị đưa vào danh sách này.

Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông Trump từng thề sẽ gắn mác thao túng tiền tệ đối với Trung Quốc nhưng trải qua 5 lần đánh giá chính thức, chính quyền của ông Trump luôn bỏ qua cơ hội này. Nhưng tới ngày 5/8 vừa qua, tình hình đã thay đổi hoàn toàn