Mua sắm trực tuyến giảm là dấu hiệu đáng lo đối với kinh tế Trung Quốc

Số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho thấy doanh số bán lẻ trong nước tăng 0,5% trong tháng 8 so với cùng kì năm ngoái. Đây là tháng đầu tiên chỉ số doanh thu bán lẻ tăng trong năm nay, chủ yếu nhờ lĩnh vực ô tô với mức tăng 11,8%.

Nhưng nếu không tính lĩnh vực ô tô, doanh số bán lẻ hàng tiêu dùng giảm 0,6% trong tháng 8. Bên cạnh đó, doanh số bán hàng online tăng 13,3%, nhưng chậm hơn 18,8% tháng 7 và 19% tháng 6.

Đà tăng chững lại cho thấy nền kinh tế lớn nhì thế giới đang đối mặt thách thức khi thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Bắc Kinh muốn tiêu dùng trong nước là động lực tăng trưởng chính, thay thế cho xuất khẩu.

Mua sắm trực tuyến tăng trưởng nhanh hơn năm nay do đại dịch COVID-19 và đóng góp khoảng 25% doanh số bán lẻ mùa hè. Mặc dù vậy, bất ổn về thu nhập và tăng trưởng kinh tế đang là trở ngại lớn đối với bán lẻ trực tuyến.

"Nhu cầu nội địa có thể giảm vì thất nghiệp, thu nhập giảm và nợ tăng", ông Bruce Pang - Giám đốc Nghiên cứu Vĩ mô và Chiến lược tại China Renaissance, phát biểu. 

Imogen Page-Jarrett - nhà phân tích của EIU, dự báo rằng đà phục hồi tiêu dùng trong quí IV sẽ không mạnh do tác động của thất nghiệp và tăng trưởng. 

EIU dự báo thị trường việc làm tại Trung Quốc năm nay sẽ chứng kiến kịch bản xấu nhất kể từ thập niên 60. Doanh số bán lẻ cũng sẽ giảm 4,7%.

Một số điểm sáng trong lĩnh vực thương mại điện tử của Trung Quốc là các sản phẩm thiết yếu giá rẻ, như đồ dùng gia đình hay thực phẩm tươi. 

"So với trước đây, người tiêu dùng trẻ của Trung Quốc đang chi tiêu ngày càng thực tế và có trách nhiệm hơn sau đại dịch", Jay Xiao - giám đốc công ty LexinFintech, nhận xét

LexinFintech điều hành Fenqile - một nền tảng mua sắm online cho trả góp. 

"Dữ liệu của Fenqile cho thấy doanh số bán hàng giảm giá và sản phẩm chăm sóc y tế tăng mạnh hơn nhiều so với hàng xa xỉ hoặc sản phẩm mà người nổi tiếng sử dụng", Xiao nói.

Về chiến lược dài hạn, các doanh nghiệp lớn tại Trung Quốc và doanh nghiệp quốc tế sẽ vẫn nhắm vào tầng lớp trung lưu Tốc độ tăng trưởng nhanh chóng tại Trung Quốc hai thập kỉ qua đã tạo ra các đại gia thương mại điện tử như Alibaba hay JD.com. Khi thị trường mua sắm online tăng trưởng, nhiều cái tên mới cũng sẽ xuất hiện.

Nền tảng video ngắn và livestream Kuaishou tuần trước cho biết số đơn hàng trên nền tảng này đạt 500 triệu trong tháng 8, khẳng định họ chỉ xếp sau Taobao, Tmall của Alibaba và JD, Pinduoduo. Bên cạnh đó, ngày càng nhiều người sử dụng WeChat để mua sắm thông qua các chương trình trong ứng dụng này. Giá trị giao dịch hàng hóa trong 8 tháng đầu năm tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

Douyin phiên bản tại Trung Quốc của TikTok cũng có tính năng cho đặt mua đồ trên nền tảng này. Tuy nhiên, họ từ chối chia sẻ dữ liệu tháng.

Sau một sự kiện khuyến khích mua sắm trong tháng 6, số liệu cho thấy người dùng JD, Taobao và Tmall giảm sút. Trong khi đó, người dùng WeChat lại gần như không đổi trong 3 tháng. Cổ phiếu JD tại New York năm nay đã tăng 113%, Pinduoduo tăng 111% và Alibaba tăng 29%.

"Những người bán hàng chỉ dựa hoàn toàn vào doanh số bán online sẽ có rủi ro cao phải rời khỏi thị trường, đặc biệt là những người bán đồ không thiết yếu", Page-Jarrett cho biết, "Kết hợp cả bán hàng trực tuyến và truyền thống, tập trung vào gây dựng khách hàng trung thành, sẽ là chiến lược bền vững hơn trong dài hạn".