Một quỹ đầu tư tập trung cổ phiếu ngân hàng, chứng khoán đang bị rút tiền mạnh nhất từ khi hoạt động

SSIAM VNFin Lead ETF đi vào vận hành tháng 2/2020, tham chiếu chỉ số VNFin Lead. Danh mục của ETF này gồm 21 cổ phiếu trong đó 4 cổ phiếu chứng khoán (HCM, SSI, VCI và VND), còn lại là các mã ngân hàng. 5 cổ phiếu được phân bổ với tỷ trọng lớn nhất trong danh mục của quỹ có STB (14,43%), VPB (13,68%), SSI (10,23%), TCB (9,87%) và ACB (7,63%).

Việc phân bổ tỷ trọng lớn vào hai nhóm cổ phiếu khởi sắc trong năm 2023 là chứng khoán và ngân hàng, đặc biệt là chứng khoán giúp SSIAM VNFin Lead ETF dẫn đầu nhóm ETF trên thị trường, vượt xa các quỹ đóng.

Tính đến ngày 16/11, nhà đầu nắm giữ chứng chỉ quỹ của SSIAM VNFin Lead ETF có tỷ suất trên 30%, gấp đôi hai quỹ nội lớn nhất là DCVFMVN Diamond (14,67%) và DCVFVN30 (14,1%). Hiệu suất sau 4 gần năm hoạt động của quỹ là 86,25%, gấp gần 4 mức tăng của VN-Index.

Với hiệu suất tốt và có thể giải quyết bài toán kín room ngoại ở nhóm cổ phiếu ngân hàng, SSIAM VNFin Lead ETF thu hút dòng tiền của nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt các tổ chức. Kết quả, đây là một trong ba ETF nội huy động tiền thành công nhất, xếp sau hai quỹ mô phỏng rổ VN Diamond và VN30 của Quản lý quỹ Dragon Capital Việt Nam. Giá trị tài sản ròng củaSSIAM VNFin Lead đứng thứ ba trong nhóm ETF nội.

Tính đến cuối tháng 10/2023, 10 nhà đầu tư lớn nhất nắm giữ 86,3% trong tổng số 201,9 triệu chứng chỉ quỹ đang lưu hành của SSIAM VNFin Lead ETF. Cơ cấu theo địa lý, khối ngoại nắm giữ 96,04%, còn lại là nhà đầu tư nội. Trong số nhà đầu tư ngoại nắm giữ chứng chỉ quỹ có một cái tên quen thuộc là Pyn Elite Fund. Báo cáo cho thấy, tại ngày 31/10, quỹ ngoại đến từ Phần Lan phân bổ khoảng 642 tỷ đồng vào chỉ chỉ quỹ này, tương đương gần 20% tổng quy mô củaSSIAM VNFin Lead ETF.

Việc SSIAM VNFin Lead ETF đạt hiệu suất tốt như vừa nêu, cộng với xu hướng rút ròng của khối ngoại trên toàn thị trường chứng khoán Việt Nam là nguyên nhân khiến quỹ bị rút ròng mạnh.

Thống kê trong 5 phiên (9 – 15/11), quỹ đầu tư mô phỏng rổ VNFin Lead bị rút 33,9 triệu đơn vị, tương đương gần 17% quy mô. Không phải ngoại lệ, DCVFMVN Diamond và DCVFVN30 cùng nhóm quỹ ngoại (trừ Fubon FTSE Vietnam ETF) cũng bị rút ròng kể từ đầu năm nay. Song, trạng thái rút tiền tại SSIAM VNFin Lead ETF dồn dập và được đánh giá là đợt rút ròng mạnh nhất kể từ khi thành lập.

Tổng số chứng chỉ quỹ bị hủy từ đầu tháng 11 là 32,4 triệu đơn vị, tương đương 16% quy mô, đồng nghĩa đã có khách hàng lớn rút tiền. Tổng số tiền bị rút từ đầu tháng 11 đến ngày 15/11 là 592 tỷ đồng.

Tính từ đầu năm 2023,SSIAM VNFin Lead ETF phát hành thêm 31,6 triệu chứng chỉ quỹ, bằng khoảng 1/3 lượng hủy niêm yết 90,8 triệu đơn vị. Tổng số tiền bị rút ra và huy động ước tính là 1.634 tỷ đồng và 503,3 tỷ đồng, tương đương giá trị ròng 1.131 tỷ đồng.

Tổng số chứng chỉ quỹ đang lưu hành của SSIAM VNFin Lead ETF hiện là 169,5 triệu ccq, với tổng giá trị tài sản ròng 3.146 tỷ đồng.

Nói thêm về trạng thái của SSIAM VNFin Lead ETF, nếu động thái từ khách hàng chưa ngừng, tháng 11 sẽ ghi nhận đợt rút ròng mạnh nhất kể từ khi đi vào hoạt động của quỹ và nối dài 5 tháng giảm quy mô liên tiếp. Tổng số tiền bị rút ra khỏi quỹ trong 5 tháng qua khoảng 1.286 tỷ đồng.

Giá trị rút ròng của SSIAM VNFin Lead ETF vẫn thấp hơn so với DCVFMVN Diamond nhưng chênh lệch về tổng tài sản ròng của hai tổ chức này khá lớn khi quy mô của quỹ nội lớn nhất thị trường gấp gần 6 lần đơn vị đứng thứ ba. Do đó, mức độ giảm quy mô của quỹ được quản lý bởi SSIAM là lớn đáng kể.

Kể từ đầu năm nay, DCVFMVN Diamond liên tiếp thu hẹp quy mô, song xu hướng cho thấy lực rút đang giảm dần và xuất hiện một vài phiên huy động được tiền trở lại một tuần gần đây. Trong 10 tháng đầu năm nay, quỹ này bị rút 4.340 tỷ đồng trong khi huy động được 1.740 tỷ đồng, tương đương giá trị rút ròng khoảng 2.600 tỷ tỷ đồng.

Một nguyên nhân được nhiều nhà đầu tư đưa ra đó là hoạt động chốt lời từ nhà đầu tư ngoại khi thị trường tăng mạnh trong một thời gian ngắn. Hiện tượng này được nhận thấy rõ nét nhất ở ETF lớn nhất thị trường là Fubon FTSE Vietnam ETF khi liên tiếp có những đợt mua vào bán ra theo đúng kịch bản "mua đáy, bán đỉnh".