Lợi suất trái phiếu chuẩn của thế giới giảm xuống mức thấp nhất 150 năm

Theo Bloomberg, sau đợt hạ lãi suất khẩn cấp của Fed, lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kì hạn 10 năm – vốn được xem là lãi suất chuẩn phi rủi ro cho các giao dịch tài chính toàn cầu đã giảm xuống dưới 1%.

Theo công trình nghiên cứu của Robert Shiller, Chuyên gia kinh tế từng đạt giải Nobel, kể từ năm 1871 tới nay, lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ tại kì hạn 10 năm chưa từng rớt xuống thấp như thế này.

Nhiều sự kiện quan trọng đã làm rung chuyển nước Mỹ kể từ thời Tổng thống Ulysses S. Grant nhưng chẳng có sự kiện nào đủ mạnh để đẩy dòng tiền đầu tư dài hạn xuống mức rẻ như hiện tại.

Quyết định giảm lãi suất khẩn cấp của Fed không được đón nhận tốt và dường như được thị trường xem là biện pháp đầy tuyệt vọng. Trong quá khứ, các đợt hạ lãi suất khẩn cấp thường theo sau các điều kiện khắc nghiệt trên thị trường vốn.

Fed dưới thời Chủ tịch Alan Greenspan đã thực hiện giảm lãi suất khẩn cấp trong tháng 10/1998 nhằm vực dậy thị trường tài sản có thu nhập cố định sau sự sụp đổ của quĩ phòng hộ Long-Term Capital Management. Sau đó chỉ số S&P 500 tăng 50% trong 18 tháng kế tiếp. Đợt cắt giảm sau đó bị chỉ trích rộng rãi như một sai lầm đã châm ngòi cho sự phát nổ của bong bóng Dotcom (sự bùng bổ và đầu tư quá mức vào các công ty công nghệ).

Trong khi đó, đợt hạ lãi suất khẩn cấp gần nhất diễn ra vào tháng 1/2008, thời điểm cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đã trở nên rõ ràng và việc hạ lãi suất cũng không giúp ích được nhiều. Khủng hoảng vẫn xảy ra và chứng khoán vẫn giảm tới 50% trước khi phục hồi trở lại.

Các tín hiệu ban đầu của đợt giảm lãi suất khẩn cấp vừa qua cũng không tích cực. Chính sách tiền tệ không thể trực tiếp giải quyết vấn đề của toàn thị trường. 

Mục đích của việc cắt giảm lãi suất là nhằm giảm bớt áp lực tài chính và từ đó hạn chết tác động của virus corona tới nền kinh tế. Tuy nhiên, sự sụt giảm sau đó trên thị trường chứng khoán Mỹ cho thấy áp lực tài chính không được giảm bớt chút nào.

Chỉ số điều kiện tài chính của Bloomberg – vốn bao gồm 9 chỉ số khác nhau – giảm trong ngày thứ Ba (3/3) sau khi phồi phục trong ngày trước đó. Hiện tại, chỉ số này đã trở lại mức thấp nhất được ghi nhận trong đợt bán tháo vào đêm Giáng sinh năm 2018. Mục tiêu của đợt hạ lãi suất lẽ ra là để cải thiện điều kiện tài chính, nhưng kết quả lại cho thấy điều ngược lại.

Tuy nhiên, đợt hạ lãi suất thực sự gia tăng áp lực lên đồng USD khi nó đẩy chênh lệch lợi suất giữa trái phiếu Chính phủ Mỹ và Đức về mức chưa từng thấy kể từ mùa hè năm 2016. Điều này khiến đồng USD suy yếu mạnh, đáp ứng một mong muốn của chính quyền Donald Trump.

Ngoài ra, động thái của Fed cũng đưa các điều kiện tài chính Mỹ trở nên gần hơn với tình trạng ở Nhật Bản và khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), nơi mà lợi suất thấp hoặc âm là điều bình thường trong suốt thời gian qua.