Lời khuyên Warren Buffett dành cho nhà đầu tư nhỏ lẻ thời hỗn loạn

Trong suốt hàng thập kỉ, Warren Buffett luôn là hình tượng về sự bình tĩnh và lí trí, đặc biệt là trong thời kì thị trường chứng khoán biến động cực mạnh.

2020 có thể được coi là một trong những năm kịch tính nhất của chứng khoán Mỹ. Thị trường thường xuyên xảy ra các đợt bán tháo bất ngờ: "Bất cứ lúc nào, ánh đèn cũng có thể chuyển từ xanh sang đỏ mà không được báo hiệu trước bởi màu vàng", câu nói nổi tiếng của Warren Buffett với các cổ đông của Berkshire Hathaway ba năm trước.

Trong giai đoạn từ giữa năm 2012 đến hết 2013, nhà đầu tư Mỹ được hưởng lợi từ thị trường giá lên mạnh mẽ. Tuy nhiên, đến tháng 1/2014, chỉ số S&P 500 giảm gần 5,6% chỉ trong chưa đến hai tuần. Ngay sau đó, Warren Buffett lần đầu tiên tiết lộ cách ông lên kế hoạch đầu tư một phần tiền của mình một cách dài hạn.

"Tôi đã vạch ra những gì một người bình thường, chứ không phải chuyên gia chứng khoán nên làm", Warren Buffett trả lời trong chương trình phỏng vấn với CNBC năm 2014.

Dưới đây là lời khuyên của nhà tiên tri xứ Omaha dành cho những nhà đầu tư dài hạn.

"Tối thiểu hóa chi phí"

6 năm trước, Warren Buffett đã vạch sẵn chiến lược để xử lí khối tiền khổng lồ của mình sau khi qua đời: Ông đã chỉ đạo người ủy thác đầu tư 90% tiền vào một quĩ chỉ số cổ phiếu có phí rất thấp và sử dụng 10% còn lại để mua trái phiếu chính phủ ngắn hạn.

Quĩ chỉ số là một loại hình đầu tư theo dõi và bắt chước biến động của một chỉ số thị trường cụ thể, ví dụ như chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones hoặc S&P 500. 

Warren Buffett tán dương các quĩ chỉ số trong suốt nhiều thập kỉ. Trong cuộc họp cổ đông Berkshire Hathaway ngày 2/5, ông lặp lại lời khuyên này: "Theo quan điểm của tôi, đối với hầu hết mọi người, cách tốt nhất là nắm giữ chứng chỉ quĩ chỉ số S&P 500".

Điều khiến Warren Buffett bị hấp dẫn bởi các quĩ chỉ số là chúng được vận hành với chi phí thấp.

"Tối thiểu hóa chi phí là điều cực kì quan trọng trong đầu tư, bất kể bạn muốn mua nông trại hay các tòa nhà ở New York. Nhưng qui tắc này đặc biệt đúng trong chứng khoán", Warren Buffett nói trong cuộc phỏng vấn năm 2014.

"Mặc kệ những lời huyên thuyên"

Các quĩ chỉ số cũng là lựa chọn hấp dẫn với nhà đầu tư thông thường vì chúng cho phép họ "mặc kệ những lời huyên thuyên", Warren Buffett viết trong năm 2014.

Quĩ chỉ số được cấu tạo bởi nhiều cổ phiếu đa dạng, nhờ vậy, nhà đầu tư không cần phải cố gắng theo dõi sát sao các bản tin và tìm ra một vài lựa chọn chính xác.

Chiến lược đầu tư dài hạn không nên bị chi phối bởi các sự kiện hàng ngày. "Tôi quan sát mọi thứ, nhưng không phải để đưa ra các quyết định đầu tư cụ thể. Tôi muốn biết chuyện gì đang diễn ra. Nhưng tôi cũng không thể kiếm tiền bằng cách dự đoán điều gì sẽ xảy ra trong tuần hoặc tháng kế tiếp. Tôi kiếm tiền bằng việc dự đoán điều gì sẽ xảy ra trong 10 năm sau", Warren Buffett nói.

Ông sử dụng phản ứng của chính mình trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008 để minh họa lí do nên để tiền vào quĩ chỉ số. Dù cuộc suy thoái 2008 rất nghiêm trọng, nhưng Warren Buffett chưa bao giờ xem xét bán bớt cổ phiếu vì ông đầu tư cho dài hạn.

"Vì sao tôi lại bán đi cổ phiếu của những doanh nghiệp tuyệt vời cơ chứ? Dĩ nhiên, nếu xét về riêng lẻ, bất kì cổ phiếu nào rồi cũng có thể khiến ta phải thất vọng, nhưng khi xếp vào một nhóm, chắc chắn chúng sẽ có kết quả tốt", Warren Buffett viết trong lá thư gửi cổ đông năm 2014.

Warren Buffett đã đúng khi theo đuổi kế hoạch đã đặt ra: Tháng 3/2009, S&P 500 bước vào thị trường giá lên dài nhất trong lịch sử và mới chỉ kết thúc vào đầu năm nay. Xét trong khoảng thời gian dài hơn, chỉ số S&P 500 mang lại lợi suất trung bình hàng năm khoảng 10%.

"Đầu tư vào cổ phiếu như đầu tư vào nông trại"

Warren Buffett tin rằng nhà đầu tư thông thường nên nghĩ "Hôm nay tôi đã mua một doanh nghiệp" thay vì "tôi vừa mua một cổ phiếu". Để thể hiện quan điểm rõ hơn, ông viết trong lá thư gửi tới cổ đông năm 2014: "Hãy đầu tư vào cổ phiếu như thể đầu tư vào một nông trại".

Thay đổi cách nhìn có thể giúp nhà đầu tư tập trung vào dài hạn.

"Không ai mua nông trại dựa theo dự đoán rằng năm sau có mưa hay không", Warren Buffett phát biểu trên chương trình của CNBC năm 2018. "Họ mua nông trại vì tin rằng nó là khoản đầu tư tốt trong 10 hay 20 năm tới".

Vấn đề là do mọi người có thể "ra quyết định với cổ phiếu trong bất kì giây phút nào, "họ nghĩ rằng đầu tư vào cổ phiếu khác với đầu tư vào một doanh nghiệp. Nhưng thực chất cả hai lại giống nhau", Warren Buffett nói.

Mua cổ phiếu vì bạn muốn sở hữu chúng trong suốt nhiều năm hay nhiều thập kỉ là một chiến lược không thể bị thay đổi vì những sự kiện ngắn hạn – thậm chí là cả đại dịch COVID-19 và suy thoái kinh tế.

"Hiện tại COVID-19 là vấn đề ngay trước mắt và quan trọng nhất. Nhưng thứ khác sẽ lại chiếm vai trò trung tâm trong 6 tháng và một năm tới", Warren Buffett nói trên chương trình của CNBC hôm 24/2/2020. 

"Câu hỏi thực sự là, những doanh nghiệp bạn sở hữu sẽ ở đâu trong 5, 10 hay 20 năm tới. Một số doanh nghiệp sẽ hoạt động tốt một cách phi thường, một số sẽ biến mất. Nhìn chung, tôi nghĩ nước Mỹ sẽ làm rất tốt. Bạn biết đấy, nước Mỹ đã luôn làm tốt kể từ năm 1776".