Lãnh đạo UBCKNN: Dự kiến triển khai hợp đồng tương lai dựa trên chỉ số VN100 trong quý I/2024

Tại Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2024 - Vietnam Investment Forum 2024 với chủ đề "Theo dấu dòng tiền", bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) đã có những kia sẻ liên quan đến diễn biến thị trường chứng khoán và 6 định hướng quản lý của cơ quan quản lý. 

Thứ nhất, về nâng hạng thị trường, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường chia sẻ UBCKNN đã trực tiếp làm việc với các thị trường quốc tế và làm việc với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm như FTSE Russell, MSCI.

Hai khó khăn lớn nhất trong câu chuyện nâng hạng của TTCK Việt Nam là yêu cầu ký quỹ trước giao dịch đối với các nhà đầu tư và rào cản liên quan đến sở hữu nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam. Để giải quyết vấn đề đó, không chỉ có Bộ Tài chính hay UBCKNN làm được.

“Tuy nhiên, chúng tôi cũng đã chuẩn bị một số giải pháp kỹ thuật trước mắt để giảm bớt, nới lỏng dù chưa nói đến câu chuyện giải quyết triệt để vấn đề này. Chúng tôi đã làm việc với các ngân hàng lưu ký, các công ty chứng khoán, đặc biệt là trình bày giải pháp kỹ thuật này với FTSE Russell và họ cũng đánh giá rất cao việc áp dụng giải pháp này của Việt Nam.

Chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để triển khai sớm các giải pháp này, thông qua việc ngay lập tức sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật để áp dụng các giải pháp này trên thực tế”, bà Tạ Thanh Bình nói.

Giải pháp thứ hai là tuyên truyền về chính sách kinh tế vĩ mô. Lãnh đạo UBCKNN chia sẻ, thời gian gần đây, thị trường có nhiều biến động do nguyên nhân khách quan đã phân tích phía trên, trong đó có tâm lý nhà đầu tư.

Khi cơ quan quản lý nhận diện được vấn đề đó sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông, tức thông tin về chính sách kinh tế vĩ mô, công tác điều hành kinh tế của Chính phủ, kết quả tăng trưởng kinh tế trên nhiều mặt, giúp công chúng đầu tư tiếp thông tin đầy đủ, chính thống và kịp thời về điều hành chính sách của cơ quan quản lý nhà nước, hạn chế sự tác động về tâm lý do tin đồn, tin giả mạo trên thị trường.

Tăng cường giám sát chặt chẽ thông tin, chống các tin đồn thất thiệt trên TTCK, đặc biệt là các tin đồn, tin xấu nhằm trục lợi, gây bất ổn tâm lý trên thị trường; xử lý nghiêm một số vụ việc điển hình nhằm tạo tính răn đe, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trên thị trường.

Thứ ba là đẩy nhanh đa dạng hóa các sản phẩm trên thị trường chứng khoán. Tháng 7, UBCKNN đã phối hợp với các Sở Giao dịch Chứng khoán và Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán đưa vào vận hành thị trường giao dịch thứ cấp đối với trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Việc xây dựng thị trường này là nhiệm vụ khó khăn và được hoàn thành trong 9 tháng, kể từ khi xây dựng khung pháp lý, hệ thống, triển khai công tác chuẩn bị cho thị trường.

Cho đến thời điểm này, UBCKNN đã nhận thấy thị trường này từng bước có tác động, hiện có khoảng 1.000 mã trái phiếu doanh nghiệp đăng ký tại trung tâm lưu ký chứng khoán. Con số chính thức đăng ký giao dịch trên Sở thấp hơn, nhưng đây là nỗ lực ổn định, lành mạnh hóa thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Thanh khoản trên thị trường này cũng đã đạt hơn 1.000 tỷ đồng/phiên. Đây cũng là dấu hiệu tốt cho ổn định thị trường trái phiếu.

Đối với thị trường phái sinh, UBCKNN vừa mới họp và thống nhất triển khai hợp đồng tương lai đối với chỉ số VN100. Lý do lựa chọn chỉ số VN100 theo đại diện của UBCKNN nhằm giảm bớt tác động của rổ VN30 bằng cách đa dạng hóa các sản phẩm trên thị trường.

“Sau khi chúng tôi chấp thuận hợp đồng mẫu cho hợp đồng VN100, trong nay mai, Sở Giao dịch Chứng khoán sẽ tiến hành test thử nghiệm với các thành viên và triển khai trong quý I/2024”, đại diện UBCNKK chia sẻ.

Ngoài ra, về nền tảng công nghệ thông tin cho thị trường, bà Bình cho biết dự án KRX sắp kết thúc giai đoạn kiểm thử và dự kiến vận hành vào cuối năm nay. Các công nghệ, tính năng đi kèm theo dự án KRX có thể là tiền đề đưa vào vận hành sản phẩm giao dịch mới, mà hiện giới hạn của công nghệ hiện tại không cho phép. Về cơ sở pháp lý, khá nhiều sản phẩm đã có trong văn bản quy phạm. Ngoài việc đồng hành với triển khai vận hành KRX, UBCKNN sẽ đa dạng thêm các sản phẩm mới.

Thứ tư, UBCKNN sẽ tăng cường giám sát, kiểm tra đối với hoạt động huy động, sử dụng vốn của các tổ chức phát hành; tăng cường kiểm tra chất lượng báo cáo tài chính và hoạt động kiểm toán của các đơn vị kiểm toán, kiểm toán viên; phối hợp chặt chẽ với Hội kiểm toán viên hành nghề trong đào tạo, đánh giá chất lượng báo cáo tài chính và giám sát, xử lý vi phạm đối với công ty kiểm toán, kiểm toán viên. Từ đó, nâng cao chất lượng hàng hóa khi phát hành chứng khoán ra công chúng.

Thứ năm, tiếp tục thực hiện tái cấu trúc công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ theo đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Điểm nhấn quan trọng là tăng cường phát triển các quỹ đầu tư chứng khoán nhằm cân đối giữa nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư cá nhân. Hiện nhà đầu tư cá nhân đang chiếm tỷ trọng lớn và áp đảo trên thị trường, điều này cũng có nhiều hệ lụy.

Thứ sáu, nâng cao vai trò và trách nhiệm của các tuyến giám sát, trong đó phát huy vai trò của tuyến giám sát thứ nhất là các công ty chứng khoán, ví dụ như kiểm soát việc công bố thông tin của người nội bộ trước khi đặt lệnh. Hiện, UBCK đã yêu cầu các công ty chứng khoán đưa ra giải pháp kỹ thuật để giám sát việc này, từ đó ngăn chặn sớm các hành vi vi phạm pháp luật của người nội bộ không công bố thông tin trước khi giao dịch, gây hệ lụy lớn cho thị trường chứng khoán.

Luật chứng khoán 2021 đã quy định vai trò giám sát tuyến một của các công ty chứng khoán nhưng các quy định chưa được cụ thể hóa. Trong thời gian tới, UBCKNN sẽ nâng cao vai trò của tuyến này, đặc biệt là cảnh báo và phát hiện sớm, xử lý nghiêm, tăng cường kỷ cương trên thị trường.

Trong thời gian tới, UBCK sẽ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho khối thanh tra, giám sát; hoàn thiện và đưa vào sử dụng hệ thống CNTT, ứng dụng công nghệ mới, phục vụ thanh tra, giám sát.

“Hiện chúng tôi đã trình chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 lên Chính phủ. Chúng tôi kỳ vọng khi được thông qua sẽ định hướng lớn trong phát triển thị trường, tái cấu trúc thị trường, phân bảng niêm yết...Chất lượng các doanh nghiệp niêm yết sẽ tiến thêm một bước, hỗ trợ cho TTCK Việt Nam phát triển về chất. Khi nâng cao chất lượng, câu chuyện nâng hạng sẽ trong thời gian ngắn”, đại diện UBCKNN chia sẻ.