Lạm phát trong nước chịu áp lực từ giá năng lượng và lương thực toàn cầu tăng cao

Theo Tổng cục Thống kê, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8 tăng 0,88% so với tháng trước, do ảnh hưởng bởi mức tăng của nhóm Giao thông (tăng 3,85%), Nhà ở và vật liệu xây dựng (tăng 0,85%), Giáo dục (tăng 0,82%), Lương thực và thực phẩm (tăng 0,78%).

Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam cho rằng lạm phát tiếp tục bị áp lực bởi giá điện tăng 3% so với giá bán lẻ bình quân hiện hành kể từ tháng 5/2023 (quy định sửa đổi về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân và cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sẽ được trình lên Chính phủ).

Ngoài ra giá xăng dầu thế giới đang tăng trở lại và hiện tượng El Niño có thể ảnh hưởng xấu tới nguồn cung thực phẩm. Thêm vào đó, giá gạo tăng do lo ngại nguồn cung gạo khi Ấn Độ cấm xuất khẩu có thể một phần gây áp lực lên lạm phát.

Về mặt tích cực, các chuyên gia tại đây đánh giá mặc dù lạm phát tháng 8 đã tăng lên 3% so với cùng kỳ (mức cao nhất trong năm tháng gần đây), lạm phát trung bình 8 tháng đầu năm 2023 chỉ tăng 3,1% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 4,5% của Chính phủ trong năm nay.

Lạm phát cơ bản vẫn tiếp tục xu hướng hạ nhiệt xuống còn 4% so với cùng kỳ trong tháng 8, với mức mức trung bình 8 tháng đầu năm giảm xuống 4,57% so với cùng kỳ. 

Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cũng cảnh báo lạm phát có thể tăng cao hơn dự báo trong trường hợp giá dầu thô vượt ngưỡng 90 USD/thùng hoặc tăng mạnh lên 100 USD/thùng.  

Trong khi đó, áp lực lạm phát giá lương thực đã lan tới Việt Nam, vốn là một quốc gia có nguồn cung ứng gạo dồi dào. Nhu cầu tích trữ gạo tăng cao trên thế giới đã kéo giá gạo xuất khẩu và giá trong nước tăng mạnh.

Giá lương thực mặc dù chỉ chiếm chưa đến 4% trong rổ CPI, tuy nhiên, việc tăng giá gạo sẽ kéo theo đà tăng của chỉ số giá lương thực – thực phẩm (chiếm 33,6% cơ cấu tính CPI).

Nói thêm về nguyên nhân tăng giá của giá dầu và giá gạo, VDSC cho hay các yếu tố chính thúc đẩy đà tăng giá gần đây là đến từ nguồn cung.

Trên thị trường dầu thô, việc gia hạn các đợt cắt giảm sản lượng của OPEC+ và Nga là lực đẩy trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ dầu thô của Trung Quốc liên tục tăng và hiện đang ở mức cao nhất trong vòng 2 năm bất chấp quan ngại về triển vọng tăng trưởng kinh tế.

Thị trường gạo và lương thực nói chung được dẫn dắt bởi kỳ vọng về tác động tiêu cực của hiện tượng El Nino cùng với việc Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo và Nga rút khỏi thoả thuận ngũ cốc Biển Đen.

VDSC nhận định các yếu tố này sẽ khó có chuyển biến trong ngắn hạn và theo đó dẫn đến nhiều khả năng tạo áp lực lên lạm phát toàn cầu và lạm phát tại Việt Nam trong quý cuối năm.