'Không thể tăng trưởng 8% với nhịp độ cũ'

Nhận định được TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (nay là Viện Nghiên cứu chính sách và Chiến lược) nêu tại "Diễn đàn kinh tế Việt Nam lần 1", do báo Người Lao Động tổ chức ngày 13/3.

Tháng trước, Quốc hội điều chỉnh mục tiêu GDP năm nay từ 8% và đạt hai chữ số giai đoạn 2026-2030.

Kinh tế Việt Nam tăng trưởng 7,09% vào 2024. Các tổ chức quốc tế hiện đưa ra các dự báo lạc quan nhưng thận trọng, dựa theo xu hướng năm qua và môi trường thương mại toàn cầu bất ổn. Trong đó, HSBC và UOB cùng kỳ vọng GDP tăng 7%, trong khi Ngân hàng Thế giới (WB) nâng dự báo từ 6,6% lên 6,8%.

Theo TS Nguyễn Đình Cung, cần tháo gỡ điểm nghẽn thể chế để tăng trưởng nhanh hơn. "Không thể tăng trưởng 8% năm nay với nhịp độ cũ", ông nói.

Nhiều năm qua, các quy định phức tạp làm tăng chi phí tuân thủ và cản trở cơ hội kinh doanh. Hiện Việt Nam đứng trước thời cơ nhờ việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính, được xem là "đột phá của đột phá".

Ngoài ra, sắp xếp lại đơn vị hành chính và cải cách pháp luật tạo không gian phát triển mới. "Đây sẽ là động lực để GDP năm nay tăng 8% và hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số những năm tiếp theo", ông nhận định.

Đồng thuận, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM (Huba) nói cộng đồng doanh nghiệp rất kỳ vọng vào mục tiêu 8%.

Để có đột phá, ông cho rằng cần tháo gỡ điểm nghẽn thủ tục hành chính, điều chỉnh về quy trình và cách thức thực hiện. Bởi hiện tại, khi có vấn đề cần giải quyết, doanh nghiệp phải lấy ý kiến có khi đến 10 đơn vị quản lý, mỗi khâu xử lý mất từ 7 đến 15 ngày.

Xét về các động lực kinh tế, chuyên gia và doanh nghiệp cũng cho rằng tốc độ phát triển cũng phải nhanh hơn thời gian qua để góp vào mục tiêu 8%.

Theo TS Trần Du Lịch, chỉ dựa vào tăng trưởng xuất khẩu thì chưa đủ. Ông tính toán tăng trưởng 8% tương đương quy mô GDP thêm khoảng 38-40 tỷ USD. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 400 tỷ USD, đóng góp 30-35% vào GDP.

Năm nay, giả định tăng trưởng đạt kế hoạch thì phần đóng góp của xuất khẩu vào GDP chỉ mới khoảng 14-15 tỷ USD. Vì vậy, cần dựa vào các động lực khác, đặc biệt là tổng đầu tư toàn xã hội.

"Tăng trưởng năm nay phụ thuộc rất lớn vào dòng vốn tín dụng", ông Lịch nói.

Ngân hàng Nhà nước dự kiến tăng trưởng tín dụng 2025 khoảng 16%, tương đương 2,5 triệu tỷ đồng sẽ được đưa ra nền kinh tế. Ông Lịch cho rằng, lượng tiền này bơm vào nền kinh tế sẽ tạo sức bật lớn cho tổng cầu, với điều kiện đưa vốn vào sản xuất, kinh doanh.

Ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam khuyến nghị đẩy mạnh đầu tư công vào cơ sở hạ tầng. Theo ông, việc Quốc hội duyệt tăng ngân sách đầu tư công lên gần 900.000 tỷ đồng trong năm nay là tiền đề tốt, giúp có thêm nguồn lực cho các dự án hạ tầng quan trọng.

Theo ông, các dự án lớn như đường sắt cao tốc Bắc-Nam, hệ thống đường bộ cao tốc trên toàn quốc tạo động lực tăng trưởng trong ngắn hạn và là nền tảng phát triển bền vững trong dài hạn.

Hiện quy mô GDP Việt Nam khoảng 470 tỷ USD, xếp thứ 33 thế giới và đứng thứ 67 trong tổng số 141 quốc gia về chỉ số cạnh tranh toàn cầu, theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF). Trong các chỉ số phát triển hạ tầng, Việt Nam đạt kết quả tương đối tốt về hạ tầng số. Tuy nhiên, theo ông Hùng, các chỉ số về giao thông và năng lượng còn hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.

Một số động lực khác như tiêu dùng, du lịch cũng cần ra sức tăng tốc, hỗ trợ. Ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, Tổng giám đốc Saigon Co.op nói thương mại dịch vụ và bán lẻ đóng góp 55-60% GDP.

Vì vậy, kinh tế đặt mục tiêu tăng trưởng 8% thì thương mại bán lẻ cần tăng ít nhất 12%. Việc này đòi hỏi 3 nhóm giải pháp, gồm khôi phục, củng cố niềm tin của người tiêu dùng; tái cấu trúc nhằm giảm chi phí, tăng doanh thu và thúc đẩy sáng tạo, đổi mới trong ngành bán lẻ.

Trong khi đó, ông Nguyễn Đông Hòa, Phó tổng Giám đốc Tổng công ty Du lịch Sài Gòn (Saigontourist Group) nói ngành du lịch đang chịu sức ép cạnh tranh từ các láng giềng như Thái Lan, Malaysia và Singapore.

Theo ông, Việt Nam cần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khách quốc tế, đặc biệt là Trung Quốc và Bắc Mỹ - hai thị trường quan trọng của du lịch. Đồng thời, nhà chức trách cũng cần xem xét mở rộng các đường bay quốc tế đến các thị trường lớn như châu Âu, Mỹ, Italy. Doanh nghiệp du lịch kỳ vọng được duy trì chính sách hỗ trợ về tiền thuê đất và giá điện.