Khởi công cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh vào Tết Dương lịch
Mới đây, tại Hội nghị tổng kết ngành GTVT ngày 28/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ GTVT phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả cùng các địa phương đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án giao thông trên địa bàn. Trong đó, sớm trình phê duyệt, khởi công một số dự án PPP, như cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh tại khu vực miền núi phía Bắc, cao tốc Gia Nghĩa-Chơn Thành tại khu vực Đông Nam Bộ nối với Tây Nguyên, cao tốc Nam Định-Thái Bình tại Đồng bằng sông Hồng…
Có thể thấy, Thủ tướng Chính phủ dành sự quan tâm rất lớn cho tuyến cao tốc Đồng Đăng -Trà Lĩnh - tuyến đường được kỳ vọng sẽ mở cánh cửa giao thương, kết nối kinh tế vùng Đông Bắc, phục vụ cho mục tiêu thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương và khu vực, góp phần đảm bảo quốc phòng - an ninh quốc gia.
Dự án cao tốc PPP khởi công vào ngày đầu tiên của năm mới
Dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng) là công trình thuộc nhóm A được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 8/2020 theo hình thức đối tác công-tư (PPP).
Dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư tại Quyết định số 20/QĐ-TTg ngày 16/1/2023 với chiều dài toàn tuyến khoảng 121 km, tổng vốn đầu tư hơn 23.000 tỷ đồng.
Trong đó, giai đoạn 1 có chiều dài 93,35 km, điểm đầu tại tại nút giao Cửa khẩu Tân Thanh, huyện Văn Lãng (Lạng Sơn) và điểm cuối tại nút giao với Quốc lộ 3 thuộc xã Chí Thảo, huyện Quảng Hòa (Cao Bằng). Tuyến được thiết kế theo tiêu chuẩn TCVN 5729-2012, vận tốc thiết kế 80 km/giờ, bề rộng mặt cắt ngang nền đường 17m đối với các đoạn thông thường và 13,5 m đối với các đoạn phức tạp.
Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 hơn 14.300 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành năm 2026.
Dự án do liên danh Tập đoàn Đèo Cả - Công ty cổ phần Đầu tư và xây dựng ICV Việt Nam, Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả - Công ty cổ phần Xây dựng Công trình 568 làm chủ đầu tư.
Tỉnh Cao Bằng cho biết, các tiểu dự án giải phóng mặt bằng (GPMB) địa phận 2 tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn đang tập trung cắm cọc ngoài thực địa tại tỉnh đạt 56 km/69,06 km; bàn giao hồ sơ GPMB, cọc mốc GPMB cho UBND các huyện Thạch An, Quảng Hòa đạt 34,1/41,35 km. Địa phận tỉnh Lạng Sơn đã cắm cọc GPMB ngoài thực địa đạt 46,3 km/52 km. Công tác rà phá bom mìn, vật nổ, di chuyển đường điện đang được triển khai theo quy định.
Cùng với đó, các thủ tục liên quan đến Dự án đang được tỉnh và các bên liên quan gấp rút hoàn thiện, sẵn sàng cho lễ khởi công vào ngày 1/1/2024.
Theo kế hoạch, Dự án sẽ hoàn thành giai đoạn 1 vào năm 2026. Dự kiến giai đoạn 2 của Dự án sẽ đầu tư sau năm 2026. Quy mô giai đoạn 2 đầu tư khoảng 27,71 km còn lại (từ điểm cuối giai đoạn 1 tại Km 93+350 đến điểm cuối tại ranh giới Khu kinh tế cửa khẩu Trà Lĩnh, huyện Trùng Khánh).
Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng Trần Hồng Minh cho biết: Dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh là công trình PPP giao thông đầu tiên thực hiện theo Luật PPP. Do đó, trong qua trình triển khai có nhiều vướng mắc khi các thông tư, nghị định chưa hoàn thiện, thủ tục bị kéo dài nhưng Cao Bằng và nhà đầu tư đề xuất dự án đã kiên trì theo đuổi đến cùng.
Bên cạnh đó, việc Quốc hội thông qua Nghị quyết được tăng tỷ lệ phần vốn Nhà nước lên không quá 70% trong dự án đối tác công-tư có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với tỉnh trong giai đoạn hiện nay vì cơ chế sẽ hấp dẫn, thu hút các nhà đầu tư, đồng thời, tính khả thi của dự án cao hơn, thời gian triển khai nhanh hơn và hiệu quả hơn.
Ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả cho biết: Hình thức đối tác công tư (PPP) là phương thức tổ chức mà nhà thầu thi công dự án đồng thời là nhà đầu tư cùng triển khai thi công dự án theo mô hình tổng thầu EC và EPC thay vì các nhà thầu đơn lẻ. Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh là dự án có đặc thù khó, phức tạp về quy mô, điều kiện tự nhiên, kiểm soát sử dụng vốn... do đó, Đèo Cả đề xuất phương thức thực hiện dự án "3P+" để nâng cao năng lực quản lý dự án, tối ưu hiệu quả đầu tư bởi lợi nhuận từ nhà thầu thi công được góp trở lại vào vốn đầu tư dự án.
"Lợi ích và trách nhiệm của nhà thầu cũng chính là lợi ích và trách nhiệm của nhà đầu tư, gắn liền với hiệu quả thực hiện, vận hành dự án. Ở mô hình huy động vốn "3P+" thì P1+ là phần vốn ngân sách Nhà nước đóng góp bao gồm vốn ngân sách Trung ương và vốn ngân sách địa phương, với tỷ lệ vốn Nhà nước góp trên 50% và tối đa; P2+ là vốn chủ sở hữu đến từ các doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhà nước; P3+ vốn huy động từ tín dụng, trái phiếu, hợp đồng BBC (hợp tác kinh doanh), nguồn vốn huy động khác…", ông Hồ Minh Hoàng thông tin.
Cửa ngõ giao thương với Trung Quốc
Là tỉnh miền núi với hơn 333 km đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc, Cao Bằng có vị trí chiến lược quan trọng trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, có rất nhiều lợi thế để phát triển kinh tễ-xã hội. Song, nhiều năm qua, Cao Bằng vẫn là một trong những tỉnh miền núi khó khăn của cả nước.
Từ Cao Bằng, muốn tiếp cận các thành phố lớn khác chỉ có 2 tuyến quốc lộ là: quốc lộ 3 (Hà Nội - Thái Nguyên - Bắc Kạn - Cao Bằng) và quốc lộ 4A (Hà Nội - Lạng Sơn - Cao Bằng). Thời gian di chuyển từ 6 - 7 giờ, qua những khu vực địa hình quanh co, hiểm trở.
Bên cạnh đó, Cao Bằng có vị trí nằm ở cửa ngõ giao thương hàng hóa từ Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây và các tỉnh Tây, Tây Nam Trung Quốc ra biển và đến các nước ASEAN. Hiện nay, Cao Bằng có nhiều cặp cửa khẩu trên toàn tuyến biên giới giữa hai nước, tạo ra nhiều tiềm năng, lợi thế để trao đổi sản phẩm, hàng hóa, nhất là hàng nông sản…
Trước triển vọng trên, dự án đường cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh được kỳ vọng sẽ mở cánh cửa giao thương tiếp giáp với Trung Quốc, sớm đưa Cao Bằng trở thành cửa ngõ kết nối các tỉnh phía Tây Nam Trung Quốc với các tỉnh lân cận Cao Bằng - Lạng Sơn - Hà Nội đi Hải Phòng; các tỉnh phía Nam Việt Nam kết nối với các tỉnh Bắc Kạn - Thái Nguyên - Hà Nội, kết nối với tỉnh Hà Giang - Tuyên Quang và các tỉnh phía Tây Bắc Việt Nam.
Xa hơn, là hình thành tuyến vận tải hướng Nam kết nối ASEAN đi Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trùng Khánh, Tứ Xuyên, Quý Châu (Trung Quốc) sang Trung Á và châu Âu. Đồng thời, đảm bảo giao thương thuận lợi, nâng cao hiệu quả đầu tư kết cấu hạ tầng nói chung và hạ tầng kết nối khu vực nói riêng.
Ngoài ra, Dự án giúp kết nối các trục ngang tuyến trong mạng lưới hệ thống đường cao tốc, phát huy hiệu quả các dự án đã và đang đầu tư, kết nối các trung tâm kinh tế, cửa khẩu quốc tế và cảng biển của tỉnh Quảng Ninh và Hải Phòng, đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang kinh tế khu vực phía Bắc, tạo dư địa, động lực, không gian phát triển cho toàn vùng Đông Bắc với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại.