Hàng giả, hàng nhái bủa vây, doanh nghiệp điêu đứng, người tiêu dùng hoang mang

Gần 6.600 vụ vi phạm về hàng giả trong 10 tháng đầu năm

Tại Diễn đàn Hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và vấn đề an toàn sức khỏe cho người tiêu dùng do Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) và Công ty Vina CHG tổ chức ngày 27/11 tại TPHCM, đại diện Tổng cục Quản lí thị trường cho biết trong 10 tháng qua, cả nước kiểm tra và xử lí gần 6.600 vụ vi phạm về hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và xử phạt hơn 19 tỉ đồng.

Một số mặt hàng vi phạm nổi cộm là thực phẩm đóng gói sẵn, thực phẩm chức năng, phân bón, thuốc trừ sâu, xe máy điện,  phụ tùng xe ô tô, xe máy, hàng tiêu dùng, thời trang. Vi phạm chủ yếu là về xuất xứ, chất lượng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ…

Các diễn giả chia sẻ thông tin tại Diễn đàn Hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và vấn đề an toàn sức khỏe cho người tiêu dùng. Ảnh: Như Huỳnh.

Gần đây nhất, tại chợ Bến Thành, TP HCM, cơ quan chức năng đã phát hiện và thu giữ gần 2 ngàn sản phẩm quần áo, đồng hồ, túi xách… giả các nhãn hiệu nổi tiếng. 

Cũng tại TP HCM, hải quan phát hiện 2 doanh nghiệp may mặc và chăn, ga, nệm xốp… nhập khẩu lô hàng có xuất xứ từ Trung Quốc nhưng ghi nhãn mác hàng Việt Nam với tổng trị giá gần 1,8 tỉ đồng.

Đáng chú ý phương thức, thủ đoạn vi phạm ngày càng tinh vi, có sự câu kết từ khâu sản xuất đến khâu phân phối, sử dụng công nghệ, kĩ thuật cao để đối phó với cơ quan chức năng.

Ông Nguyễn Thành Danh, Phó Trưởng Ban 389 Bình Dương, Kiểm soát viên chính thị trường, Cục Quản lí thị trường Bình Dương, cho hay bên cạnh phương thức kinh doanh truyền thống, sự phát triển của các loại hình kinh doanh thông qua Internet càng khiến cho công tác quản lí kiểm soát và phòng chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ thêm khó khăn.

Đồng quan điểm, ông Lý Thành Công, Trưởng phòng kĩ thuật công ty BITEX, cho biết hàng giả, hàng nhái bán qua mạng online càng trở nên phổ biến. Thời gian qua, công ty đã phát hiện hơn 1.000 sản phẩm máy tính điện tử làm nhái, làm giả thương hiệu Casino mà công ty độc quyền phân phối trên thị trường.

"Máy tính bỏ túi CASIO dành cho học sinh là sản phẩm bị làm giả nhiều nhất. Chúng tôi yêu cầu các nhà sách khi bán sản phẩm cho khách hàng phải chiếu đèn lazer để nhận diện hàng thật hàng giả", ông Công chia sẻ.

Một số sản phẩm dễ bị làm nhái, làm giả được trưng bày tại diễn đàn. Ảnh: Như Huỳnh.

Ngoài ra một số trường hợp khó xử như nhiều loại hàng hóa tiêu dùng chỉ cần nhìn mắt thường là biết hàng giả nhưng thiếu tài liệu, chứng cứ chứng minh về hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả mạo nhãn hiệu, vi phạm sở hữu trí tuệ theo qui định của pháp luật hiện hành. 

Đặc biệt một bất cập đáng lo ngại là hiện có rất nhiều doanh nghiệp biết sản phẩm của mình bị làm giả, làm nhái, giả mạo nhãn mác nhưng không lên tiếng. 

"Khi lực lượng chức năng phát hiện ra các vụ việc vi phạm cần sự hợp tác để xử lí, doanh nghiệp cũng không nhiệt tình, mặn mà. 

Bởi để kết luận là hàng giả mạo nhãn hiệu, vi phạm sở hữu trí tuệ bắt buộc phải có chủ sở hữu, nhưng nếu không liên lạc được với chủ sở hữu thì cũng khó xử lí được hàng giả, hàng nhái.

Đây là một rào cản rất lớn trong hoạt động quản lí, kiểm soát thị trường của cơ quan chức năng", ông Danh chia sẻ.

Giải pháp nào để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái triệt để?

Ông Trần Minh Loan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gas Việt Nam, cho rằng các doanh nghiệp là nơi trực tiếp sản xuất ra hàng hóa và cũng là đối tượng chịu tổn thất nặng nề khi có nạn hàng giả, hàng nhái.

Do đó cần phải luôn ý thức xây dựng cho mình một chiến lược chống hàng giả như một chiến lược quan trọng trong sản xuất , kinh doanh và đặc biệt phải xem nó như một văn hóa của công ty mình.

Còn theo bà Phạm Thị Đào, Giám đốc Công ty TNHH mỹ phẩm Anh Đào, để bảo vệ chính mình, doanh nghiệp nên sử dụng dán tem chống hàng giả cho từng sản phẩm. 

Đơn cử như hiện nay trên thị trường, Vina CHG là đơn vị chuyên tư vấn và cung cấp các giải pháp chống hàng giả toàn diện mang tính pháp lí cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực ngành nghề và đã được cấp giấy phép hoạt động in tem chống hàng giả theo qui định 60/NĐ-CP/2014 của Chính phủ.

Giải pháp tem chống hàng giả do Vina CHG cung cấp được ứng dụng công nghệ 4.0 và các doanh nghiệp cũng sẽ được hỗ trợ các dịch vụ phần mềm đi kèm để lưu trữ dữ liệu khách hàng, quản lí kho, quản trị hàng hóa lưu hành, chống bán lấn tuyến, lấn vùng, marketing… đặc biệt hỗ trợ hiệu quả trong công tác điều tra, xử lí hàng giả.

Nhiều loại hàng hóa tiêu dùng có thể phân biệt hàng thất hàng giả bằng mắt thường. Ảnh: Như Huỳnh.

Bên cạnh đó, theo ông Nguyễn Thành Danh cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa 3 nhà gồm Nhà nước, nhà sản xuất và nhà tiêu dùng. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ của các tổ chức xã hội, địa phương, khu phố cùng các tầng lớp trong xã hội để đẩy lùi nạn hàng giả. 

Bởi vì, hàng giả hay hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ đều phải có một địa điểm để sản xuất hay tập trung hàng hóa trước khi đưa ra thị trường. Do đó, sự phát hiện, tố giác từ các tổ chức hay người dân sẽ là thông tin quan trọng để cơ quan chức năng vào cuộc.

Ông Trần Văn Dũng, đại diện Tổng cục Quản lí thị trường cho biết, Tổng cục đã có các giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn hàng giả, điển hình là mắt cổng thông tin điện tử. 

Theo đó, bất cứ một đội quản lí thị trường nào trên cả nước sau khi phát hiện, bắt giữ hàng giả có thể đưa toàn bộ thông tin lên để các đơn vị khác trong Tổng cục biết, từ đó tìm hiểu thêm về cách thức hoạt động, số lượng của các đối tượng buôn bán hay làm hàng giả.

Tổng cục Quản lí thị trường phối hợp với các tập đoàn lớn, các doanh nghiệp để cập nhật các sản phẩm để có thông tin cụ thể về các sản phẩm đang lưu hành cũng như chuẩn bị ra thị trường...