Hà Nội để thất thu ngân sách 6.000 tỉ đồng

Dự án của Vinaconex 2 tại khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ (P.Đại Kim, Q.Hoàng Mai, Hà Nội) được đề cập trong kết luận của Thanh tra Chính phủ - Ảnh: LÂM HOÀI

Thông tin trên nằm trong kết luận thanh tra về quản lý đầu tư xây dựng một số dự án phát triển nhà ở, khu đô thị và quản lý, sử dụng quỹ đất, quỹ nhà để lại từ các dự án đầu tư phát triển khu nhà ở, khu đô thị của UBND TP Hà Nội giai đoạn 2002-2014 được Thanh tra Chính phủ công bố chiều 15-11.

Cụ thể, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra mẫu 38/204 dự án trên địa bàn Hà Nội và phát hiện hàng loạt sai phạm.

Theo kết luận thanh tra, công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng còn nhiều hạn chế, bất cập như chất lượng quy hoạch yếu, các bước quy hoạch chưa phù hợp với một số chỉ tiêu, phải điều chỉnh quy hoạch cục bộ nhiều lần, dẫn đến thay đổi về tầng cao, hệ số sử dụng đất, một số xây dựng… mang tính tự phát, thiếu căn cứ khoa học cũng như thực tiễn.

Việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch 1/500 không căn cứ vào quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 đã được phê duyệt (số tầng, mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất, nâng chiều cao tầng nhà….).

Công tác quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng không được chú trọng, việc thực hiện quy hoạch chi tiết được duyệt, quá trình triển khai thiếu kiểm tra đôn đốc các chủ đầu tư có dấu hiệu tự điều chỉnh quy hoạch.

Theo Thanh tra Chính phủ, những vi phạm này giúp chủ đầu tư được hưởng lợi vì không phải thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do những điều chỉnh quy hoạch có lợi cho chủ đầu tư, gây thất thu ngân sách Nhà nước.

Cơ quan thẩm quyền không tiến hành hậu kiểm, để làm lợi cho nhà đầu tư và ảnh hưởng đến cộng đồng.

Kết luận thanh tra chỉ rõ hầu hết các dự án ở giai đoạn này, liên ngành Hà Nội đã trình UBND TP khi xác định giá tiền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư, trong đó tổng chi phí phát triển dự án đã đưa vào một số khoản chi không đúng quy định của pháp luật như chi phí dự phòng, thuế VAT, chi phí giải phóng mặt bằng… để giảm trừ.

Điều này dẫn đến việc chủ đầu tư được hưởng lợi về kinh tế, trong khi ngân sách nước bị thất thu số tiền lớn, ước khoảng trên 6.000 tỉ đồng.

Một số dự án được giao đất trong thời gian dài, nhưng sở, ngành không tham mưu trình UBND TP phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất nhưng chủ đầu tư vẫn xây dựng và bán căn hộ cho khách.

Ví dụ lô đất CT 2 thuộc dự án khu đô thị mới Kim Văn - Kim Lũ (P.Đại Kim, Q.Hoàng Mai) do Công ty Vinaconex 2 làm chủ đầu tư. Số tiền sử dụng đất tạm tính tại lô đất này lên tới hơn 733 tỉ đồng.

Ngoài ra, theo quy định hiện hành, chủ đầu tư các dự án khu nhà ở, khu đô thị phải thực hiện nghĩa vụ nộp 20% quỹ đất ở hoặc 30% quỹ nhà ở để bổ sung vào quỹ nhà ở của thành phố (không hoàn trả tiền đầu tư hạ tầng).

Tuy nhiên, khi thực hiện, hầu hết các dự án được thành phố cho phép cơ chế nộp tiền (phần tiền chênh lệch giữa giá bán kinh doanh so với giá thành xây dựng).

Có trường hợp thành phố còn bỏ tiền ra mua lại số căn hộ thuộc 30% quỹ nhà mà chủ đầu tư phải có nghĩa vụ trích nộp cho TP.

Thậm chí, tại một số dự án không phải trích nộp quỹ đất 20% hoặc quỹ đất này được thành phố giao lại cho chủ đầu tư để xây dựng nhà bán.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Chủ tịch UBND TP Hà Nội có biện pháp khắc phục, chấn chỉnh những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong công tác đầu tư xây dựng và quản lý sử dụng đất.

Rà soát, kiểm tra lại các dự án chủ đầu tư vi phạm quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng, có biện pháp khắc phục…

Chủ tịch Hà Nội phải chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đôn đốc thu hồi khoản nợ đọng tiền chênh lệch quỹ nhà 50% và tiền quỹ đất 20% với tổng số tiền hơn 30 tỉ đồng; Sở Tài chính thực hiện xử lý số tiền hơn 2.955 tỉ đồng theo đúng quy định của Luật ngân sách…

Riêng tổng số tiền sai phạm phát hiện qua thanh tra hơn 1.562 tỉ đồng, Thanh tra Chính phủ kiến nghị thành phố Hà Nội thu hồi 509 tỉ đồng về ngân sách thành phố; thu hồi 1.053 tỉ đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Chính phủ.