Gói hỗ trợ lãi suất 2% giải ngân không hiệu quả, ĐBQH kiến nghị nới room tín dụng với doanh nghiệp sản xuất kinh doanh

Nêu ý kiến tại phiên thảo luận tại về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 chiều 27/10, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Tâm, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục nới trần hạn mức tín dụng đối với doanh nghiệp trực tiếp sản xuất kinh doanh.

Đại biểu Tâm cho biết, trước Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khoá XV, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 31 về hỗ trợ 2% lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với doanh nghiệp, hộ hợp tác xã, hộ kinh doanh. Đồng thời, tại phiên chất vấn, nhiều đại biểu đã đề nghị các cơ quan liên quan kịp thời hướng dẫn triển khai Nghị định đảm bảo tính khả thi.

Tuy nhiên, tới nay gần 4 tháng triển khai doanh số cho vay hỗ trợ lãi suất mới đạt gần 4.500 tỷ với gần 600 khách hàng. Đây là những con số quá thấp so với kỳ vọng đặt ra của Nghị quyết. 

Tình trạng giải ngân chậm theo Đại biểu Tâm là do doanh nghiệp khó đáp ứng được các điều kiện cho vay như phải có lãi ròng ba năm liên tiếp trong khi doanh nghiệp đã hai năm điêu đứng vì đại dịch COVID-19.

Với tiêu chí xét duyệt các gói hỗ trợ chủ yếu lại tập trung vào các doanh nghiệp lớn, tài chính tốt, có hợp tác xã đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất nhưng không có hóa đơn theo quy định của Bộ Tài chính.

Có doanh nghiệp không được giải ngân vì không có tài sản thế chấp, trong khi ngân hàng kiên quyết không hạ chuẩn cho vay. Ngoài các vướng mắc trên, khách hàng e ngại tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất này bởi sau này sẽ phải làm việc với các đoàn thanh tra, kiểm toán. 

Mặt khác, các ngân hàng ngần ngại khi một số chương trình hỗ trợ lãi suất trước đây còn chưa được quyết toán, tiếp tục triển khai gói hỗ trợ lãi suất này sẽ gây nhiều hệ lụy.

Trước thực trạng đó, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị Chính phủ nghiên cứu để tháo gỡ những khó khăn trong việc triển khai nghị quyết trên.

Cụ thể, huy động các tổ chức tài chính vi mô vào cuộc trong việc hỗ trợ lãi suất để linh hoạt hơn trong việc xét hồ sơ cho vay, đặc biệt đối với các hộ kinh doanh nhỏ chưa có giấy phép kinh doanh. Mở rộng đối tượng cho vay đa lĩnh vực hơn bởi có những doanh nghiệp kinh doanh đa lĩnh vực nên khi xét duyệt không đủ điều kiện. Bên cạnh đó, nghiên cứu hỗ trợ lãi suất các đồng ngoại tệ cho những doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là những doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản.

Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nới trần hạn mức tín dụng để các ngân hàng thương mại có thể cho vay đối với các nhóm doanh nghiệp trực tiếp sản xuất kinh doanh. Đơn giản hóa thủ tục cho vay nhưng các ngân hàng cũng phải kiểm soát chặt để dòng tiền không đi vào khu vực phi sản xuất kinh doanh để giải quyết được cơn khát vốn của các doanh nghiệp trực tiếp sản xuất.

Đại biểu Mai Văn Hải, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá cũng nêu rõ, việc thực hiện các chính sách của chương trình phục hồi, phát triển kinh tế đã có tác dụng rất lớn, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vươn lên phục hồi sản xuất, kinh doanh và có đóng góp trở lại rất quan trọng cho sự phát triển kinh tế.

Một số chính sách triển khai còn chậm như chính sách hỗ trợ lãi suất 2% đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh… đến nay mới chỉ giải ngân được trên 0,03% so với tổng số vốn của chương trình. 

Đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo sớm hoàn thiện tất cả các văn bản để hướng dẫn thực hiện Chương trình, chú trọng kịp thời tháo gỡ khó khăn cho việc triển khai thực hiện các dự án, nhất là thủ tục hành chính trong việc chuẩn bị đầu tư rồi công tác giải phóng mặt bằng, biến động giá cả vật liệu.

"Đề nghị rà soát lại các chính sách, chính sách nào chậm triển khai, khó đi vào cuộc sống thì cần xem xét điều chỉnh sang chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển khác cho phù hợp", Đại biểu Mai Văn Hải nói.