Góc khuất ngành dầu đá phiến Mỹ: Lỗ 300 tỉ USD trong 15 năm

Theo một báo cáo mới từ tập đoàn kiểm toán Deloitte, trong hơn 15 năm qua, ngành công nghiệp đá phiến lỗ 300 tỉ USD, đồng thời số vốn đầu tư giảm 450 tỉ USD. Kể từ năm 2010, hơn 190 doanh nghiệp lâm vào tình trạng phá sản.

Ngành công nghiệp đá phiến của Mỹ đã tăng gấp đôi sản lượng dầu trong nửa thập kỉ qua. Đây được coi là mức tăng đáng kể về sản lượng. 

Nhưng “thực tế là ngành công nghiệp đá phiến đã đạt đỉnh mà không thu lại được bất kì khoản lợi nhuận nào”, theo một công ty tư vấn. 

Từ lâu ngành công nghiệp đá phiến đã gặp nhiều vấn đề về tài chính, nhưng dịch COVID-19 mới là nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ của ngành. 

Sự lao dốc của giá dầu và bối cảnh thực tế mới khiến các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ mạnh tay trong việc cắt giảm sản lượng.

Đã có nhiều kịch bản về nền kinh tế thế giới hậu COVID-19. 

Theo IEA, nhu cầu tiêu thụ sẽ không trở lại mức trước đại dịch ít nhất cho đến năm 2022.

Một số nhà phân tích lại cho rằng đại dịch COVID-19 có thể đã đem lại nhu cầu dầu cao nhất trong vài năm, trong khi những người khác cho rằng nhu cầu đạt đỉnh có thể đã xảy ra. 

Tuy nhiên các nhà phân tích, kể cả Deloitte đều cho rằng đại dịch COVID-19 đã tác động tiêu cực tới nền kinh tế thế giới. 

Việc tăng cường biện pháp làm việc từ xa, sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng và nền kinh tế tăng trưởng yếu đều dẫn đến nhu cầu tiêu thụ dầu giảm mạnh.

Thực tế thị trường tài chính đã quay lưng lại với các công ty khoan dầu vào cuối năm 2018 và trong suốt 2019. Sự sụp đổ của giá dầu đã làm trầm trọng thêm vấn đề này. 

Tại thời điểm các công ty dầu đá phiến Mỹ tìm kiếm các khoản vay, thì khả năng tiếp cận vốn của họ dần thu hẹp lại. 

Theo Bloomberg, trong đợt xét duyệt tín dụng mới nhất, các ngân hàng quyết định cắt giảm trung bình 23% cơ sở vay mượn trong mùa xuân này. 

Hai công ty chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ quyết định này là Chaparral Energy và Oasis Oil, đã chứng kiến các khoản tín dụng của mình giảm lần lượt là 46% và 44%.

Dưới áp lực của sự sụp đổ giá dầu, hạn chế nguồn vốn, những khoản nợ lớn và bối cảnh kinh tế tăng trưởng chậm, ngành dầu đá phiến Mỹ rất có thể sẽ đối mặt với làn sóng phá sản thứ hai. 

“Các công ty dầu đá phiến đang trên đà chạy đua chỉ để duy trì sản lượng”, Scott Sanderson, người đứng đầu mạng lưới Deloitte tại Nott Houston cho hay.

Với giá dầu WTI ở mức 35 USD/thùng, khoảng 30% các công ty dầu không có khả năng thanh toán các khoản vay mượn. 

Con số này sẽ tăng lên 50% nếu giá dầu WIT giảm xuống còn 20 USD/thùng. 

Tuy nhiên có một sự thật là từ lâu những người đứng đầu các công ty dầu yêu cầu các kĩ sư của họ thổi phồng giá trị lượng dầu dự trữ, nhằm đẩy mạnh giá trị công ty vốn trên bờ vực sụp đổ, lấy đó làm cơ sở cho các khoản vay mượn. 

Thậm chí những hành động trừng phạt đối với các kĩ sư hoặc nhà thầu dè dặt trong việc khai khống dầu dự trữ đã được nêu ra chi tiết trong một bài báo. 

Với cách thức trên, ngành dầu đá phiến tăng trưởng nhanh chóng, chủ yếu dựa vào những khoản nợ khổng lồ. 

Tuy nhiên theo thống kê của Deloitte, với con số 300 tỷ USD trong dòng tiền âm kể từ khi thành lâp, ngành công nghiệp đá phiến Mỹ đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ cao. 

Trong giai đoạn củng cố của thị trường, các công ty dầu đá phiến lớn với bảng cân đối kế toán chặt chẽ có khả năng hồi phục hoạt động. 

Theo Deloitte, chỉ có 27% các công ty dầu thực sự cần để cung cấp nhu cầu bổ sung cho người dùng. 

Ít nhất một nửa các công ty dầu đá phiến Mỹ là không cần thiết cho thị trường trong thời điểm này.