Giới trẻ dần trở thành mục tiêu của các vụ lừa đảo mua sắm trực tuyến

Những kẻ lừa đảo đang nhắm mục tiêu nhiều hơn tới người trẻ tuổi trên các trang mạng xã hội. Tháng 11/2022, Jessica Longoria đang lướt qua TikTok thì thấy một quảng cáo về sản phẩm hộp đựng giày. Quảng cáo cho biết các hộp nhựa trong suốt được bán trong một thời gian giới hạn. Cô truy cập vào trang web và đặt mua một gói 36 chiếc với giá 45 USD. Cuối tháng 12/2022, một gói hàng từ nhà quảng cáo hộp giày đã được gửi đến, nhưng bên trong nó chỉ là một túi nhựa lớn, theo WSJ.

Longoria đã tìm thấy một địa chỉ email liên hệ trên trang web của người bán vào tháng 12/2022 và tìm cách phản hồi, nhưng không ai trả lời tin nhắn của cô. Sau nhiều lần khiếu nại, người phát ngôn của TikTok cho biết người bán đó không còn được phép quảng cáo trên TikTok nữa.

Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) cho biết mua sắm trực tuyến là hình thức lừa đảo phổ biến nhất và các vụ lừa đảo thường bắt đầu trên mạng xã hội. Báo cáo thiệt hại do gian lận trên mạng xã hội lên tới hơn 1,2 tỷ USD vào năm ngoái, tăng cao từ mức chỉ 42 triệu USD trong năm 2017.

Đối với những người từ 18 đến 29 tuổi, mạng xã hội cho đến nay là điểm khởi đầu lớn nhất cho các hình thức lừa đảo trên internet. Christine Halvorsen, CEO Protiviti, một công ty tư vấn về rủi ro và tuân thủ, cho biết: “Gen Z đã lớn lên cùng thời kỳ internet bùng nổ. Họ thoải mái khi mua hàng trực tuyến và rất tin tưởng vào điều đó”.

FTC vào tháng 3 đã ban hành lệnh cho các công ty truyền thông xã hội lớn — bao gồm TikTok và Meta Platforms Inc., công ty mẹ của Facebook và Instagram — tìm kiếm thông tin về cách những mạng xã hội này kiểm tra các nhà quảng cáo trên trang web của họ.

Người phát ngôn của TikTok cho biết quảng cáo trên nền tảng này được xem qua nhiều cấp độ xem xét của con người và máy móc trước khi được phê duyệt. Trong khi đó, một phát ngôn viên của Meta cho biết: “Chúng tôi có thể ngăn chặn rất nhiều tài khoản giả mạo hoạt động. Chúng tôi cũng có thể ngăn chặn rất nhiều vụ lừa đảo có động cơ tài chính trước khi bất kỳ ai trên nền tảng của chúng tôi gặp phải chúng”.

Giao dịch nhỏ, kế hoạch lớn

Longoria cho biết cô chưa từng nghe nói về công ty quảng cáo hộp đựng giày, nhưng video quảng cáo rất thuyết phục. Longoria đã đệ đơn kiện lên Apple vì cô đã thanh toán bằng Apple Card của mình. Cô cho biết trải nghiệm này đã dạy cô một bài học rằng cần phải cẩn thận hơn với các quảng cáo trên mạng xã hội.

Số tiền mà những người trẻ tuổi báo cáo bị mất do lừa đảo thấp hơn nhiều so với người lớn tuổi, những người có nhiều khả năng bị lừa đảo qua điện thoại hơn. FTC cho biết khoản thiệt hại do gian lận cá nhân trung bình được báo cáo bởi những người từ 18 đến 59 tuổi là 500 USD vào năm 2021. Đối với những người từ 80 tuổi trở lên, khoản tiền đó là 1.500 USD.

Các chuyên gia trong ngành chuyên nghiên cứu về gian lận trực tuyến cho biết, mặc dù số tiền không lớn, nhưng thường có một kế hoạch lớn hơn đang diễn ra đằng sau các vụ lừa đảo đó. Bà Halvorsen cho biết những kẻ lừa đảo đặt quảng cáo trên mạng xã hội thường là một phần của tội phạm có tổ chức, tập trung vào việc đánh cắp dữ liệu hơn là kiếm tiền từ các giao dịch nhỏ lẻ. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng thông tin thẻ tín dụng của người mua hàng để mua thẻ quà tặng hoặc tiền điện tử, hoặc với một mục đích khác.

Đề phòng lừa đảo qua các nền tảng mua sắm trực tuyến

Theo FTC, các nền tảng mua sắm trực tuyến là nơi diễn ra nhiều vụ lừa đảo. Chẳng hạn, Elly Sloman muốn mua một chiếc PlayStation vào tháng 12/2022 và đã tìm thấy một chiếc PS4 Pro trên Facebook Marketplace với giá 300 USD. Đây là lần đầu tiên cô mua thứ gì đó trên mạng và nói rằng người bán đã hướng dẫn cô ấy thực hiện giao dịch qua Facebook Messenger. Cô đã sử dụng Meta Pay, hệ thống thanh toán của công ty truyền thông xã hội, để gửi tiền. Khoản thanh toán được gắn với thẻ ghi nợ của Elly.

Sau đó, cô theo dõi và thấy người bán đã chặn tài khoản của mình trên Facebook. Theo chính sách bảo vệ mua hàng của Facebook, các giao dịch mua có tranh chấp sẽ không được bảo vệ nếu người mua thực hiện giao dịch qua Facebook Messenger hoặc các dịch vụ nhắn tin khác, nhận hàng tại địa phương hoặc trang web của bên thứ ba. Để yêu cầu hoàn lại tiền, người mua cần phải mua mặt hàng đó bằng cách nhấn vào nút “Buy Now” trên danh sách.

Elly cho biết người bán đáng lẽ phải chuyển máy chơi game cho cô, nhưng chiếc máy đó đã không bao giờ được gửi tới địa chỉ của cô. Cô nói rằng đã báo cáo vụ lừa đảo với Facebook và ngân hàng, nhưng giao dịch mua không được bảo hiểm vì cô đã sử dụng thẻ ghi nợ.

Một số cách mua sắm trực tuyến an toàn

Theo WSJ, người mua nên cẩn thận khi mua sắm trên mạng, chẳng hạn như trên Facebook Marketplace. Meta cung cấp các trang trợ giúp với nhiều mẹo về cách tránh bị lừa đảo, mua hàng có trách nhiệm và báo cáo về người bán nếu có vấn đề gì xảy ra.

Các chuyên gia cũng khuyên rằng người bán nên tìm kiếm thêm trên Google hoặc các phương tiện truyền thông đại chúng khác về người bán và trang web bán hàng của họ (nếu có) trước khi đưa ra quyết định mua sắm

Một cách làm khác có thể giúp người mua giảm thiểu rủi ro bị lừa đảo khi mua sắm trực tuyến là đọc bình luận trên trang web, fanpage của người bán (nếu có) hoặc đọc bình luận về sản phẩm bên dưới bài đăng của người bán.