Giới tài phiệt Nga 'lao đao' vì các lệnh trừng phạt, gấp rút đưa tài sản ra khỏi EU

Nhìn chung, giới tỷ phú Nga đã không gặp may kể từ khi Tổng thống Vladimir Putin hạ lệnh tiến công Ukraine. Các tỷ phú Nga, những người có tên trong bảng xếp hạng 500 người giàu nhất thế giới, đã mất khối tài sản ròng có giá trị 83 tỷ USD kể từ đầu năm, theo Bloomberg Billionaires Index.

Thị trường chứng khoán lao dốc nghiêm trọng đến mức ngân hàng trung ương Nga đã phải tạm dừng giao dịch nội địa vào ngày 28/2, qua đó giảm bớt thiệt hại. Giá cổ phiếu của các công ty Nga niêm yết tại London, từ nhà sản xuất khí đốt Novatek đến nhà sản xuất thép Severstal, đã giảm hơn 50% trong ngày hôm qua, sau khi Mỹ, Anh, EU và các quốc gia khác tăng cường lệnh trừng phạt.

Bên cạnh những tổn thất đã được nhìn thấy, một số rủi ro khác bắt đầu manh nha xuất hiện với các tỷ phú cùng các công ty của Nga. Việc di chuyển bằng đường hàng không của các tỷ phú Nga sẽ phức tạp hơn khi EU và trước đó là Anh đã cấm máy bay tư nhân do Nga sở hữu bay trong không phận của mình.

Ngoài ra, việc mua các dinh thự bất động sản một cách kín đáo tại Anh cũng trở nên khó khăn hơn với các tỷ phú Nga. Chính quyền Anh yêu cầu chủ sở hữu bất động sản nước ngoài phải tiết lộ danh tính thật của họ, thay vì đứng sau các công ty khác.

Ngày 28/2, EU đã thông qua các biện pháp trừng phạt đối với một số người siêu giàu của Nga, bao gồm ông trùm kim loại Alisher Usmanov, chủ sở hữu Tập đoàn Alfa Mikhail Fridman và ông trùm thép Alexei Mordashov. Thậm chí, các biện pháp trừng phạt còn ảnh hưởng đến phát ngôn viên lâu năm của ông Putin, Dmitry Peskov, các nhân vật truyền thông nhà nước và các quan chức quân sự cấp cao.

Cùng ngày, Thụy Sĩ đã thực hiện lệnh cấm đi lại đối với 5 nhà tài phiệt thân cận với nhà lãnh đạo Nga và cho biết nước này sẽ đóng cửa không phận đối với tất cả chuyến bay từ Nga, bao gồm cả máy bay phản lực tư nhân.

Các lệnh trừng phạt mới nhất cho thấy chính phủ các nước có thể đang coi tầng lớp giàu có của Nga là một điểm gây áp lực quan trọng khác khi Tổng thống Vladimir Putin tiếp tục hạ lệnh cho binh sĩ tiến quân tại Ukraine.

Giới tỷ phú Nga mất hàng chục tỷ USD trong hai tháng đầu năm

Nền kinh tế trị giá 1.500 tỷ USD của Nga đang lao đao vì các lệnh trừng phạt nhắm vào các ngân hàng chủ chốt và có thể ngăn ông Putin tiếp cận phần lớn trong số hơn 640 tỷ USD khoản dự trữ của ngân hàng trung ương. Những hạn chế đó đã làm chao đảo nền tài chính quốc gia và có tác động trực tiếp tới giới tài phiệt Nga.

Chủ tịch Lukoil PJSC, Vagit Alekperov, đã chứng kiến giá trị tài sản ròng của mình giảm khoảng 13 tỷ USD trong năm nay, mức giảm lớn nhất trong số 22 tỷ phú Nga, theo Bloomberg Billionaires Index. Giá cổ phiếu của công ty dầu mỏ Lukoil đã giảm tới 62,8% vào ngày hôm qua.

Gennady Timchenko, một trong những nhà tài phiệt Nga đầu tiên bị Anh áp lệnh trừng phạt, đã chứng kiến khối tài sản ròng giảm gần một nửa giá trị chỉ trong hai tháng đầu năm, tương đương khoảng 10,6 tỷ USD. Trong cùng khoảng thời gian, khối tài sản ròng của tỷ phú Leonid Mikhelson, cổ đông Novatek, đã "bốc hơi" 10,2 tỷ USD.

Mối quan hệ căng thẳng giữa Nga và Ukraine cũng ảnh hưởng đến một trong những tỷ phú nổi tiếng nhất nước Nga, Roman Abramovich, cổ đông lớn của gã khổng lồ ngành thép Evraz PLC và chủ tịch CLB Chelsea.

Ông Abramovich đã trao quyền kiểm soát Chelsea FC cho những người được ủy thác của Chelsea Foudation vào thứ Bảy, gây bất ngờ với làng bóng đá thế giới. Một nữ phát ngôn viên cho biết ông cũng được phía Ukraine tiếp cận để giúp đàm phán hòa bình với Nga.

Ngoài Chelsea, nhiều tài sản khác của ông Abramovich cũng nằm ngoài lãnh thổ nước Nga hoặc được niêm yết trên các sàn giao dịch nước ngoài. Cổ phần của ông tại Evraz, cũng như trong các công ty năng lượng Velocys Plc và AFC Energy Plc đều được niêm yết tại London. Bên cạnh đó, cổ phần của ông tại công ty công nghệ Yandex được niêm yết ở Mỹ.

Khối dinh thực bất động sản của ông Roman Abramovich được trải dài từ Israel cho đến Pháp và tất nhiên cả ở London, Anh – nơi đặt trụ sở của CLB Chelsea. Hồ sơ tài sản ở New York cho thấy ông đã chuyển một biệt thự khổng lồ ở Upper East Side cho vợ cũ vào năm 2018.

Tỷ phú Roman Abramovich dù không nằm trong danh sách trừng phạt của chính quyền Anh, nhưng cũng chứng kiến khối tài sản ròng giảm 5 tỷ USD chỉ trong hai tháng đầu năm. Hiện tại, ông đang sở hữu khối tài sản ròng giá trị gần 14 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index.

Những tỷ phú Nga đứng trước nguy cơ bị EU áp lệnh trừng phạt đang tìm cách đưa tài sản của họ, đặc biệt là máy bay tư nhân ra nước ngoài. Chẳng hạn như máy bay Airbus A340 của tỷ phú Usmanov đã rời khỏi thành phố Munich, Đức và rời khỏi không phận EU. Hiện chưa rõ điểm đến của chiếc chuyên cơ này.