Giá urê năm 2024 có thể tăng nhẹ

Trong báo cáo chiến lược năm 2024 mới phát hành, SSI Research cho biết giá urê bắt đầu giảm sau khi đạt đỉnh vào tháng 3/2022. Trong năm 2023, giá urê trung bình giảm 40% so với cùng kỳ.

Các chuyên gia tại đây dự báo giá urê sẽ duy trì ở mức hiện tại trong thời gian tới, giá urê năm 2024 có thể tăng trung bình ở tốc độ trung bình một chữ số. Dự báo này dựa trên các phân tích sau.

Thứ nhất, về nhu cầu urê, báo cáo dẫn thông tin từ Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO), sản lượng các mặt hàng nông sản chính có thể sẽ tăng trong mùa vụ 2023-2024, bao gồm ngô (tăng 4,5% so với cùng kỳ), đậu tương (tăng 7,3%) và gạo (tăng 1%). Giá nông sản (trừ gạo và đường đã tăng đáng kể trong năm 2023) cũng sớm phục hồi, thúc đẩy nhu cầu trồng trọt tăng lên trong thời gian tới. 

Theo USDA và FAO, trong năm 2023, hầu hết diện tích trồng các loại ngũ cốc đều giảm do điều kiện thời tiết không thuận lợi, từ đó làm giảm nhu cầu phân bón. Sản lượng cây trồng thấp hơn làm dấy lên lo ngại về an ninh lương thực ở các quốc gia đông dân, như Trung Quốc và Ấn Độ, mỗi quốc gia chiếm khoảng 18% dân số toàn cầu theo Ngân hàng Thế giới.

Do đó, SSI kỳ vọng diện tích trồng các loại cây trồng chính tăng lên trong năm 2024 để bù đắp cho sản lượng sản xuất thấp trong năm 2023.

Thứ hai, nguyên liệu urê ổn định trong nửa cuối năm 2023. Giá đốt khí tự nhiên ở châu Âu giảm trung bình 66% so với cùng kỳ trong năm 2023 do khu vực này khai thác các nguồn năng lượng khác (như than và năng lượng tái tạo) để giảm sự phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên sau căng thẳng giữa Nga-Ukraine. Giá khí đốt tự nhiên điều chỉnh mạnh trong nửa đầu năm 2023 và duy trì ổn định trong nửa cuối năm 2023.

Tương tự, giá than thế giới giảm trung bình 49% so với cùng kỳ (giá than ở Trung Quốc giảm 27%) trong năm 2023 do sản lượng sản xuất tăng cao trong bối cảnh nhu cầu thế giới yếu hơn và hoạt động đầu cơ ít hơn sau căng thẳng Nga-Ukraine, với mức giảm mạnh hơn trong nửa đầu năm 2023 và phục hồi nhẹ trong nửa cuối năm 2023.

SSI dự báo giá khí đốt tự nhiên và giá than sẽ duy trì ổn định trong năm 2024, dao động từ mức giảm 5% so với cùng kỳ đến đi ngang trong năm 2024. Giá nguyên liệu có thể tăng nếu xung đột leo thang ở phía Trung Đông.  

Thứ ba, về chính sách thắt chặt xuất khẩu urê của Nga và Trung Quốc, SSI cho hay chính sách xuất khẩu mới của Nga hiện nay hạn chế xuất khẩu phân bón nhiều hơn trước. Cụ thể, từ tháng 9/2023 đến tháng 12/2024, thuế xuất khẩu của Nga sẽ ở mức 7% mà không có yêu cầu về mốc giá bán tối thiểu. Trong khi đó Trung Quốc bắt đầu cấm xuất khẩu urê kể từ tháng 9/2023 để bảo đảm lượng urê cho tiêu dùng trong nước trong bối cảnh lo ngại giá gạo tăng.    

Trước đó từ tháng 1/2023, Nga áp thuế xuất khẩu 23,5% đối với phân bón có giá trên 450 USD/tấn nhằm cải thiện nguồn thu cho ngân sách nhà nước và duy trì nguồn cung phân bón trong nước ổn định. Tuy nhiên, giá phân bón trong nửa đầu năm 2023 ở mức dưới 450 USD/tấn nên các doanh nghiệp xuất khẩu phân bón của Nga không phải nộp thuế xuất khẩu.

Các doanh nghiệp sản xuất phân bón của Nga xuất khẩu không hạn chế. Sự gia tăng xuất khẩu phân bón của Nga trong nửa đầu năm 2023 đã gây áp lực giảm giá phân bón trong giai đoạn đó. Sau đó, chính phủ Nga đã sửa đổi chính sách thuế xuất khẩu.