Foxconn tính sản xuất linh kiện xe điện tại Việt Nam, gia công cho các hãng xe

Trung tâm hoạt động của Foxconn nằm ở Trịnh Châu, thủ phủ của tỉnh Hà Nam, Trung Quốc, nơi được mệnh danh là "Thành phố iPhone." Nơi đây tập trung của mạng lưới nhà cung cấp, cơ sở hạ tầng và các nhà máy sản xuất, với lực lượng lao động lên đến 250.000 nhân viên Foxconn, chịu trách nhiệm sản xuất phần lớn iPhone cho Apple.

Hiện tại, Foxconn đang lên kế hoạch xây dựng một khu phức hợp mới rộng 700 mẫu Anh (283 ha) tại Trịnh Châu để sản xuất ô tô điện. Câu hỏi đặt ra là ai sẽ là khách hàng của họ? Vào tháng 2 vừa qua, Apple đã hủy bỏ dự án phát triển ô tô điện sau khi đầu tư hơn 10 tỷ USD vào lĩnh vực này, trong khi nhiều đối thủ của họ tại Trung Quốc đã tiến xa trong cuộc đua này, tờ New York Times đưa tin.

Đối với Foxconn, việc đầu tư vào Trịnh Châu là một phần trong chiến lược giảm sự phụ thuộc vào Apple. Doanh số iPhone tại Trung Quốc đã suy giảm, và Apple cùng các nhà sản xuất thiết bị khác của Mỹ đã chuyển một phần sản xuất sang các quốc gia khác.

Foxconn dự định sẽ sản xuất ô tô theo thiết kế và thương hiệu của các công ty khác, giống như cách họ đã làm với iPhone cho Apple. Hiện tại, Foxconn đã nhận được đơn đặt hàng từ Luxgen, một công ty con của một nhà sản xuất ô tô Đài Loan, để sản xuất một số lượng nhỏ xe buýt và ô tô.

"Họ cần một bước đột phá, có nghĩa là phải tìm được một khách hàng lớn," Kirk Yang, Chủ tịch Kirkland Capital, nhận định. Foxconn đã đặt mục tiêu trở thành một đối thủ đáng gờm trong một thị trường đang rất đông đúc.

Theo Stephen Dyer, người đứng đầu mảng ô tô châu Á tại AlixPartners, năm ngoái có hơn 130 công ty bán xe điện tại Trung Quốc. Tuy nhiên, công ty này dự đoán chỉ có dưới 20 trong số đó sẽ có lãi vào cuối thập kỷ này.

Mỹ và Liên minh châu Âu đã áp đặt mức thuế cao để ngăn chặn xe điện từ Trung Quốc. Cạnh tranh khốc liệt đã dẫn đến cuộc chiến về giá cả, khiến ngay cả Tesla, công ty hàng đầu của Mỹ về sản xuất và bán xe điện tại Trung Quốc, cũng phải giảm giá.

Tại Trung Quốc, ranh giới giữa các nhà sản xuất smartphone và ô tô ngày càng mờ nhạt. Huawei và Xiaomi, hai trong số những thương hiệu smartphone bán chạy nhất tại Trung Quốc, đã bắt đầu bán xe điện. Chỉ vài ngày sau khi Foxconn công bố đầu tư vào cơ sở sản xuất xe điện tại Trịnh Châu, Xiaomi đã khởi công xây dựng nhà máy thứ hai của mình.

Các lãnh đạo Foxconn cho biết những yếu tố giúp công ty sản xuất iPhone nhanh hơn và rẻ hơn đối thủ sẽ được áp dụng để thành công trong ngành công nghiệp ô tô. Điều đó bao gồm cả sức mạnh sản xuất và sự hỗ trợ từ chính phủ mà Foxconn đã xây dựng tại Trịnh Châu.

Các đặc quyền như đường xá, nhà máy điện và ưu đãi thuế đã đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của Foxconn với tư cách là nhà cung cấp cho Apple. Khi một đợt bùng phát COVID-19 đe dọa sản lượng trước mùa mua sắm cuối năm 2022, các quan chức địa phương đã hỗ trợ để đảm bảo iPhone tiếp tục được sản xuất.

Tuy nhiên, các nhà phân tích đặt câu hỏi liệu sức mạnh sản xuất có đủ để giúp Foxconn nổi bật trong thị trường xe điện cạnh tranh của Trung Quốc hay không.

"Điều khiến các hãng xe điện hàng đầu của Trung Quốc thành công không nhất thiết là sản xuất, mà là phần mềm và công nghệ mà họ cung cấp cho người tiêu dùng," ông Dyer, cựu Giám đốc điều hành tại Ford Motor ở Thượng Hải, cho biết.

Với ô tô, độ tin cậy và an toàn cũng quan trọng không kém gì giá cả. "Nếu một thiết bị điện tử gặp sự cố, nó chỉ đơn giản là ngừng hoạt động," ông Yang nói. "Nhưng nếu một chiếc ô tô gặp sự cố, nó có thể gây tử vong."

Foxconn đã đầu tư hàng trăm triệu USD vào sản xuất liên quan đến xe điện ở Đông Nam Á. Họ dự định sản xuất pin và phụ tùng ô tô tại Thái Lan và Việt Nam, cũng như vi mạch cho xe hơi tại Malaysia. Foxconn cũng đang có kế hoạch tham gia vào một dự án pin trị giá hàng tỷ USD tại Indonesia, cùng với một số công ty khác, bao gồm cả một công ty than thuộc sở hữu nhà nước.

Công ty cũng đang đàm phán với hai nhà sản xuất ô tô Nhật Bản để sản xuất xe của họ. Foxconn đang sản xuất một lượng xe bus nhỏ tại một nhà máy cũ của General Motors ở Ohio - nơi Foxconn đã mua lại từ Lordstown Motors sau khi công ty này phá sản vào năm ngoái.

Tại Đài Loan (Trung Quốc), vào năm 2021, Foxconn đã thành lập liên doanh với Yulon Motor, một nhà sản xuất ô tô của Đài Loan, để sản xuất xe sedan hạng sang, SUV và xe buýt dưới tên Foxtron.

Foxconn cho biết họ đã giao 5.400 chiếc xe cho Yulon trong năm nay. Tuy nhiên, sản lượng hạn chế này vẫn chưa đủ để cạnh tranh với các nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Trung Quốc. "Bạn có thể sản xuất thủ công với sản lượng đó," Tu Le, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn Sino Auto Insights, nhận xét.