Đưa trái xoài Ba Màu xuất ngoại

Xoài ba màu khi còn non có vỏ màu xanh, khi già ửng hồng và khi chín chuyển màu vàng. Ảnh: dantri.com.vn

Từ năm 2015 đến nay, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang đã chuyển dịch hơn 4.600 ha; trong đó, chuyển dịch từ đất lúa 2.860 ha sang trồng màu và cây ăn trái, chủ yếu là xoài Ba Màu. 

Đi đầu trong phong trào chuyển dịch cơ cấu cây trồng là xã Tấn Mỹ, xã Mỹ Hiệp và xã Bình Phước Xuân đã chuyển toàn bộ gần 1.800 ha lúa kém hiệu quả sang trồng cây ăn trái, chủ yếu xoài Ba Màu.

Đến nay, Chợ Mới đã hình thành vườn cây ăn trái lên đến gần 6.500 ha tăng 666 ha, cây xoài vẫn là cây chủ lực với 5.707 ha, chiếm 88% diện tích cây ăn trái của toàn huyện; trong đó, có 127 ha xoài Ba Màu tại 3 xã cù lao Giêng nói trên đã đạt chứng nhận VietGAP với 137 hộ tham gia. 

Hiện xoài Ba Màu của An Giang chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc và một số lượng ít được xuất khẩu vào thị trường Australia, Hàn Quốc.

Ông Nguyễn Văn Hiền, Chi Cục trưởng, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật An Giang, cho biết, giống xoài Ba Màu trồng ở huyện Chợ Mới có nguồn gốc từ Đài Loan (Trung Quốc) với tên gọi là Jin-Hwung, có trọng lượng trái lớn nhất trong 6 giống xoài được trồng phổ biến ở Đài Loan.

Hiện nay, xoài Ba Màu được trồng khá nhiều trong tỉnh An Giang với diện tích khoảng 7.000 ha, chủ yếu trồng tập trung ở 3 xã Cù lao Giêng huyện Chợ Mới. Xoài Ba Màu thu hoạch 2 vụ/năm, sản lượng thu hoạch trung bình đạt 15 tấn/ha.

Theo ông Hiền, xoài Ba Màu của huyện Chợ Mới chủ yếu là xuất khẩu sang Trung Quốc, nhưng phần lớn lượng xoài Ba Màu được tiêu thụ thông qua thương lái, chưa có các doanh nghiệp xuất khẩu bao tiêu trực tiếp.

Trong khi đó, các hộ đã tham gia chương trình VietGAP thì giá bán vẫn chưa có sự khác biệt giữa xoài đạt chuẩn VietGAP và xoài sản xuất không có chứng nhận VietGAP. Tại huyện Chợ Mới, hiện chỉ có hai cơ sở là Hợp tác xã trái cây Bình Phước Xuân, Hợp tác xã trái cây GAP Chợ Mới.

Nhưng các hợp tác xã này hoạt chưa mạnh, bước đầu có kết hợp với Công ty Chánh Thu (tỉnh Bến Tre) xây dựng mã code vùng trồng xoài Ba màu để xuất khẩu sang Đài Loan, Australia nhưng số lượng chưa nhiều, tuy đã có xuất đợt hàng xuất khẩu đầu tiên với lượng xuất khẩu khoảng 64 tấn.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang: Xoài Ba Màu của An Giang hiện gặp phải 3 khó khăn là chưa có nhãn hiệu tập thể; chưa có sản phẩm chế biến từ xoài Ba Màu và phát triển xoài Ba màu chưa kết hợp du lịch sinh thái vườn.

Nếu các điểm nghẽn này được tháo gỡ kịp thời, xoài Ba Màu của An Giang sẽ được đẩy mạnh xuất khẩu và chinh phục các thị trường khó tính trong thời gian tới.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang ông Nguyễn Sĩ Lâm khẳng định, chỉ khi xây dựng nhãn hiệu tập thể cùng với việc công bố tiêu chuẩn sản phẩm xoài Ba Màu, mới kỳ vọng được liên kết trực tiếp với doanh nghiệp xuất khẩu. Từ đó mới có thể nâng giá bán xoài Ba màu đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm.

“Xoài là một trong những loại trái cây đã được nhập khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc, do đó nếu có nhãn hiệu tập thể để dễ dàng truy xuất nguồn gốc, thì xoài ba màu của An Giang mới có nhiều cơ hội được các doanh nghiệp ưu tiên trong bao tiêu sản phẩm, cũng như xuất khẩu ổn định hơn”, ông Lâm nói.

Hiện sản xuất kinh doanh xoài Ba Màu tại An Giang vẫn theo quy trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm thông thường. Tuy nhiên, xu hướng hiện nay là Trung Quốc càng thắt chặt các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm, nguồn gốc xuất xứ nông sản, thì xoài Ba Màu sẽ gặp khó khăn về xuất khẩu.

Hiện nay, Chợ Mới đang tiến hành dự án "Xây dựng mô hình sản xuất xoài Ba Màu có quy mô 500 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP gắn với chuỗi tiêu thụ sản phẩm”, đây là bước thuận lợi để xoài Ba Màu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, cũng như thị trường Australia, Đài Loan... 

Huyện cũng đã thành lập các hợp tác xã liên quan đến xoài Ba Màu, nhưng sự tham gia còn chưa tích cực; nhất là trong vấn đề tiêu thụ.

Theo Ngành Nông nghiệp tỉnh An Giang, hiện vẫn chưa có các doanh nghiệp, cơ sở chế biến các sản phẩm từ xoài Ba Màu, chỉ có chế biến xoài Cát Chu làm dưa xoài. 

Trong khi đó, hiện có khoảng 10% sản lượng xoài Ba Màu không đạt tiêu chuẩn để xuất khẩu, nhưng vẫn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm chỉ tiêu thụ nội địa. Do đó, nếu có các sản phẩm chế biến từ xoài Ba Màu sẽ góp phần gia tăng hiệu quả cho ngành xoài Ba Màu của huyện Chợ Mới.